Fıkhî Sorular ve Cevapları

A. Galip Doğan


S.1) Hocam oğlum trafik kazasında öldü. Kan bedeli denilen parayı alabilir miyiz? Caiz midir? Açıklar mısınız?

C.1) Dikkatsizlik, tedbirsizlik nedeniyle birisinin ölümüne sebep olan birisi ölen tarafına ölüm tazminatı verir. Bunu almak caizdir. Kazaya sebebiyet veren kimse bunu ödemek zorundadır. Dini açıdan ödemesi gerekir. Halk arasında kan bedeli alınmaz, alınırsa ölen mezarda azab görür, kabiri sıkar gibi sözler ilmi değildir. Dini bir kaynağı yoktur. Alacağına dair kaynak;

Ebu Davud, diyet, Tirmizi diyeti,Fathul Kadir Diyet, Din İşleri Yüksek Kurulu Kararı,12.07.2017

Not; Hakim yaklaşık olarak 4,250 gr. Altından fazla veremez. Alana para helaldir. Arabada Diyah yahud Diyeh olarak geçer.

S.2) Hocam İstanbul’da alışveriş te yaptığımız yahudi tüccara borcum vardı, zamanında ödeyemedim. Yahudi tüccar ölmüş, kimsesi de yokmuş, Ben bu borcu nasıl öderim? Kime vermem lazım? Açıklar mısınız?

C.2) Siz önce o tüccarın yakınlarını bulmaya çalışın. Bulamazsanız İhtiyacı olan fakirlere veya ihtiyacı olan öğrencilere verebilirsiniz. Böylece siz borçtan kurtulmuş olursunuz. Tabi bu paranın sevabı yahudiye gitmez. Yani Müslüman olmayan ölenlere sevab olmaz çünkü onlara Allah ve Rasulü Hz. Muhammed’e inanmayan camii de yaptırsa, su da çıkartsa, yol da yaptırsa ahirete dönük hiçbir sevab alamazlar.

S.3) Hocam bakmakla yükümlü olduğu yakın akrabalarına zekat verebilir miyiz?

C.3) Hanefi ve Şafi Mezheblerine göre bir Müslüman bakmakla dinen yükümlülüğü olduğu şunlara zekat veremez;

a) Usule; Usul ağaç anlamındadır. Babaya, anaya, yukarı doğru dedeye, nineye yukarı çıktıkça zekat veremez.

b) Furuğa; Oğula, kıza, toruna, torunun torununa yukarı çıktıkça veremediği gibi aşağı indikçe de zekat veremez.

S.5) Hocam faizli mevduatlardan, gayri meşru yollardan kazanılan paralardan zekat verilecek mi? Açıklar mısınız?

C.5) Hanefi ve Şafi Mezheblerine göre, Faizli senetlerin, çeklerin zekatı verilmez. Zekatı verdiğin her Müslümana faizli para veriyorsun. Haram yediriyorsun. Adam bilmezse günahı sana olur. Ama faiz karışmamış ana paranın 40/1 , Yüzde iki buçuk %2,5 zekat verilecektir.

Kumardan, piyangodan, gayri meşru yollardan, içki satışından, uyuşturucu satışından kazanılan haramlardan zekat olmaz, zekat verilmez. İki zıt bir arada olmaz. Zekat farz, faiz kumar v.s paraları haramdır. Onun için faiz zekat olamaz verilmez.

S.6) Hocam biz işadamıyız. İslami kuruluşlara güvendiklerimize çek ve senet olarak zekat veriyoruz. Bunda dini açıdan bir sakınca var mıdır? Açıklar mısınız?

C.6) Karşılığı olmayan, tahsil edilemeyen zekat olarak verilen çek ve senetler zekat yerine geçmez. Verilen senet veya çekler tahsil edildiği andan itibaren zekat yerine geçer. İslami kuruluşlar tahsil edilemeyen çek ve senetleri sahibine geri iade etmelidir. Verenin haberi olsun, veren zekat borçlusudur, ya öder o zaman zekat borcundan kurtulur.

S.7) Hocam Karaman’dan arıyorum. Benim dişlerim büyük estetik ameliyat yaptırmanın dini hükmü nedir? Günah mıdır? Cevabınızı bekliyorum.

C.7) Estetik ameliyat yapmak, Allah c.c. nin yarattığını bozmak, Allah cc. sen iyi yapamadın, ben iyi yapacağım demek olduğundan dinen caiz değildir.

Peygamber (S.A.V) şöyle buyurur; “Allah cc. güzellik (estetik) için iğne, düğme yapan ve yaptıran kadına (erkeğe), yüzünden, gözünden, kaşından aldıran, alan kadın (erkeğe), dişlerini seyreten, seyrettiren, bütün bu yollarla Allah’ın yaratmasını bozan kadına (erkeğe) lanet etsin.

Kaynak; Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi

Kur’an-ı Kerim Nisa 119 şöyle der; “Allah cc., şeytanı rahmetinden kovdu. O da; senin kullarından bir pay edinecek, ve onları saptıracağım, kuruntulara boğacağım, onlara emredeceğim, onlarda davarlarının kulaklarını yaracaklar, emredeceğim Allan’ın Allah cc. yarattığını bozacaklar, Allah’ı bırakıp şeytanı dost edinenler, ona uyanlar apaçık kayba uğramışlardır Nisa: 119

S.8) Hocam borçlu ölen bir kimsenin öldükten sonra durumu nedir? Borcu ödeninceye kadar kabirde azabı olur mu? Açıklar mısınız?

C.8) Ebu Hureyre R.A şöyle buyurdu;

Mü minin ruhu, borcu ödeninceye kadar borcuna muallak kalır. Yani ruhu sıkıntı da, azabta kalır. Kurtulması için mirasçıları onun borcunu ödeyinceye kadar azabta kalır. Kaynak; Tirmizi hadisi

Bir defasında, bir kimse ölmüştü, Rasulullah (S.A.V) borcu var mı? Diye sordular. Borcu olduğunu öğrenince cenaze orda kaldı. İçlerinden bir sahabe borcu üzerine aldı. Borcunu ödeyince Allah Rasulü (S.A.V) cenaze namazını kıldırmıştır.

Cenaze namazına geçmeden önce imam, Peygamber (S.A.V) yaptığı gibi bu cenazenin sahibleriyle görüşüp, borcu varsa borcu cemaat bu zattan alacağı olan var mı? Diye sormak, alacağı olan varsa orada ödenmek, helallaşmak, sonra cenaze namazı kılınmalıdır.

S.9) Hocam Konya dışından arıyorum. Bilerek zulmen babasını öldüren bir gencin cenaze namazını kıldılar. Bu doğru mudur? Baba katilinin cenaze namazını kılmak doğru mudur? Açıklar mısınız?

C9) Bilerek akli dengesi yerinde olarak mal için babasını öldüren bir katilin cenaze namazı kılınmaz. Baba zalim, kafir olduğu halde, İslam’a saldırır ve oğlunu öldürmek isterken oğlu öldürürse, onun namazı kılınır. Cenazesi yıkanır. Ubeyde Bin Cerrahın bedir savaşında babasını öldürmeye mecbur kaldığı zaman, Efendimiz o kafir olarak gitti. Seni öldürecekti sen onu öldürdün dedi. Bunun gibi olursa onun namazı kılınır.

S10) Hocam ben on yıldır usta başı olarak bir işyerinde çalışıyorken ufak bir noktada münakaşa ettik. İşle ilgiliydi. Ben meslek olarak bildiğim konuyu patron kendisi ben her şeyi bilirim diye sebepsiz işyerinden attılar. Ben tazminatımı almak için resmi şikayetçi oldum. Benim alacağım tazminat helal midir? Açıklar mısınız?

C10) İşçinin hileye sapmadan kanun boşluklarından yararlanarak, hakkı olmadığı halde para alması helal olmaz. İşçinin iş açısından bir kusuru olmadığı halde patron işten çıkarılması halinde, kanunun verdiği tazminatı alabilirsiniz. Bu tamamen işçinin önemli bir kusuru olmadan işten çıkarılması söz konusu kusursuz olursa caizdir.

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.