Fıkhî Sorular ve Cevapları

A. Galip Doğan


S.1) Oğlum kredi ile araba satın aldı, bende ondan peşin satın aldım. Benim bir günahım var mı?

C.1) Oğlu kredi ile alıyor, baba peşin alıyorum. Oğlum krediyi ödemeye devam ediyor. Sende buna alet oluyorsun. Senin verdiğin parayla tüm borcunu ödemiş olsaydı, belkide sen günaha girmekten, sen onu haramdan kurtarmış olacaktın.

S.2) Hocam kalpten boşama, boşama sayılır mı? Açıklar mısınız?

C.2) Vesvese ile kalben boşamak, boşama sayılmaz. Çünkü talakın rüknü olan açık yada kapalı kelimelerle, dille söylemedikçe boşama olmaz. Yani kalben söylemek, vesvese ederek boşandım diye kalben geçirmek boşama olmaz.

S.3) Hocam ben bir bayan amcamın kızına kan verdim. Kan kardeş oldum mu? Evliliğe bir engel olur mu? Açıklar mısınız?

C.3) Kardeşlik aynı anne, aynı babadan olan kardeştirler. Bunlar kesinlikle evlenemezler. Süt kardeşliği aynı anneden iki buçuk yaşına kadar süt emenler süt kardeşliği vardır, bunlar da evlenemezler. Kan vermek kan almakla kardeş olunmaz. Evliliğe bir engel yoktur. Kan kardeşliği yoktur. Ancak süt kardeşler mirasçı olamazlar.

S.4) Kasko sigortası yaptırmak caiz midir? Açıklar mısınız?

C.4) Sigorta alimlerimize göre sigortacılık caiz görülmüyor. Para yatırıyoruz, kaza yapan parasını alıyor, kazası olmayanların parası sigortada kalıyor. Sigortacılık şans oyunları gibi. Şansa kaza için para verilirken, kazası olmayanın parası kalıyor. O da kul hakkına giriyor. Başkasının malını bedelsiz alma, lüzumlu olmayanı, lüzumlu kılma, borcu borca karşılık satma gibi özellikler taşır.

Günümüzde yaygın edilen sigorta çeşitleri, faiz ve garara dayanmaktadır. Her ne kadar caiz diyenler olsa da takva sahibi kimselerin bundan kaçınması lazım. Yalnız devletçe zorunlu olan sigorta hariç onlar caiz oluyor.

S.5) Hocam benim elimde elli bin tl çek var, borcum da var, günü gelmeden bu çeki kırdırabilir miyiz? Yani 46 Bin tl alacağım. 4 Bin tl alan adam alıyor, caiz midir? Açıklar mısınız?

C.5) Bu çek ve senedi kırmak bir nevi çeki, senedi satmak demektir. Bu faizdir. Çek 50 Bin tl, satınca 46 Bin tl veriyor, bu faizdir. Caiz değildir. Bundan kaçınmak lazım.

S.6) Paranın değerini korumak için enflasyon karşılığında faiz hadlarını korumak için vade farkı almak caiz midir? Açıklar mısınız?

C.6) İttifakla kesinlikle enflasyon karşılığında vade farkı almak faizdir. Caiz değildir. Diğer mezheplere göre de vade farkı adı altında fazlalık almak faiz gibidir, caiz değildir. Bundan kaçınmak lazım.

S.7) Hocam komşumun evinde internet var, şifresini biliyorum, onun internetinden aramalar yapıyorum, kullanıyorum acaba günahı var mıdır? Açıklar mısınız?

C.7) İnternet sözleşmese yapılırken o hane adına kullanma izni veriliyor. Siz komşunun izni yokken internete giriyorsunuz. Bunun vergisi var, kullanma masrafı var, bu açıdan kullanmanız caiz değildir. Kul hakkı vardır. Helal olmaz bundan vaz geçin.

S.8) Hocam ulusal bir kanalda kaza namazı borcu olan sünnet kılmasın, sünnet kılması caiz değildir, sünnet yerine kaza namazlarını kılsın deniyor. Buna bir açıklık getirir misiniz?

C.8) Biz genelde açıklamalarımızı Hanefi ve Şafi Mezheplerine göre yapıyoruz. Hanefi Mezhebinin görüşü şöyledir. Kaza namazı olan bir kimse, kaza namazlarını kılacaktır. Bunun yanı sıra sünnetleri teravih namazını, işrak namazını ebvabin, teheccüd namazlarını, tesbih namazlarını da kılsın. Hele müekked olan sünnetler terkedilemez. İbn-i Abidin.

Şafi Mezhebine göre; Üzerinde namaz kazası olan kimse, sünnet namazlarını kılamaz. Sünnet yerine, kaza namazı kılması, çalışma, yemek ve uyku dışında tüm zamanlarını kaza kılmaya kalması lazım. Sünnet kılması haramdır diyen görüşler de vardır. Kaynak; Seyda Muhammed

S.9) Hocam istihare nedir? Buna itibar edilir mi? Nasıl yapılır? Açıklar mısınız?

C9) İstihare lugatta hayır, kökünden türeme olup, hayır isteme anlamındadır. Dini istilahta yapılmak istenen bir şeyin hayırlı müsbed olup olmadığına dair manevi bir işaret alma, ona göre yönlenme, yönlendirme demektir. Sünnetir. Hanefi ve Şafi fakihlerine göre insan bir iş yapacağı zaman, tereddüt eder, bu şüphesini gidermek için, iki rekat namaz kılar. Birinci rekatta, fatiha suresinden sonra kafirun suresini okur. İkinci rekatta fatihadan sonra ihlas suresini okur. Duasını yapar, sağının üzerine yatar. Yeşillik görmek, pırıl pırıl su görmek, yeşil beyaz görmek yapılacak işin hayırlı olacağına işaret olur. Siyah kirli su görmek o işin hayırlı olmayacağına işaret olur.

Peygamberimiz (S.A.V) şöyle buyurur; “ Allah cc. Kaza (hüküm) ettiği şeye razı olması Adem oğlunun saadetindendir. Allah cc. iştihare yapmayı terk etmesi Adem oğlunun şekavetindendir. Yine Allah cc. Kaza ettiği (hükmettiği) rızası olmayışı Adem oğlunun şekavetinden (şikayetindendir.) Kaynak; Tirmizi Hadisi

İstihare neticesinde tüm işleri Allah cc. bırakmak önemli bir davranış, önemli bir ilaçtır.

Allah cc. Kur’an-ı Kerimde Bakara suresinde şöyle buyurur; “Sizin hoşlanmadığınız nice şeylerin hakkında hayır olması umut edilir. Anlaşılıyor ki insan oğlunun bir işin sonucunu bilmeye insan idraki yeterli gelmez.

S10) Hocam Kuzuluk kaplıca bize 220 Km. orada devren mülk evimiz var. Oraya gittiğimizde seferi olur muyuz? Açıklar mısınız?

C10) Hanefi Mezhebine göre iki, üç yerde devren mülkü olan kullandığı evi olan bir kimse evine girdiği zaman mukim olur. Seferilik şartlarından faydalanamaz. Sahilde yazlık evi olan bir kimse yazlığına indiği andan itibaren mukim sayılırlar. Seferilikten yararlanamaz.

Kaynak; Diyanet İslam Yüksek Kurulu 2007/2017 , İbn-i Abidin Reddül Muhtar 21131

S11) Hocam bir hastalığın atmasından korkan kimse Cumayı terk edebilir mi? Terk ederse günaha girer mi? Açıklar mısınız?

C11) Hasta olan birisi hastalığının artmasından veya enfeksiyona kapılmasından korkan biri cumayı terk edebilir mi? Evet hastalığı artacaksa enfeksiyon korkusu varsa Cuma ona farz olmaz. Çünkü hayati tehlike vardır. Hatta hasta bakıcı bırakıp gittiği taktirde hasta tehlikeye girecekse Cumaya gitmeye bilir.


İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.