S.1) Hocam; Biz Umreye gidiyoruz. Şafii Mezhebindeyiz. Tavaf ederken kadın erkek karışık tavaf ediyormuş. Biz Şafii Mezhebine tabi olanlar tavaf esnasında kadına dokunursa abdesti bozulur. Abdestsiz tavaf olur mu? Açıklar mısınız?
C.1) Şafii Mezhebinde olanlar; kadına dokunursa abdesti bozulur. Abdestsiz tavaf olmaz. Şafii Mezhebine tabi olan kardeşlerimiz tavafa girerken Hanefi Mezhebini taklit ederler.
Hanefi Mezhebine göre niyet ederler. Tavafı yaparlar. Zaruret olduğu için bu şekilde taklit ederek tavaf etmeleri caizdir.
S.2) Hocam: Sizi Facebooktan, Youtube’den, takip ediyoruz. Umreye geldik ve şu an Medine’deyiz. Hanefi Mezhebindeyiz. Kâbe’de namaz kılarken kadın erkek karışık namaz kılınıyor diyorlar. Namazımız olur mu? Açıklar mısınız?
C.2) Umre ve Hac’da tavaf çok kalabalık oluyor. Namaz vakti gelince tavaf duruyor kadın erkek karışık namaz kılmak zorunda kalıyoruz.
Hanefi Mezhebinde olanlar; Şafii Mezhebini taklit eder Şafii’ye naklederler ve namazları caiz olur.
S.3) Hocam; Konya dışından arıyorum. Biz Bayram Namazını kıldık, fakat Bayram Namazına yetişemeyen bir arkadaş eve geri dönerek evde Bayram Namazını kıldı. Bu kılınan namaz Bayram Namazı olur mu? Açıklarsanız memnun olacağız.
C.3) Hanefi Mezhebine göre; Bayram Namazı cemaatle kılınan bir namazdır. Bundan dolayı Bayram Namazını kılamayan bir kimse, kendi başına Bayram Namazını kılması caiz değildir. Tek başına Bayram Namazını kılamaz. (Kaynak: Fethül Kadir – Durul Muhtar)
Şafii Mezhebine göre; Bayram Namazını imamla (cemaatle) kılamayan, kendi başına Bayram Namazını kılabilir. Kaza etmesi sünnettir. Bayram günlerinde kılar. (Kaynak: Muğnil Muhtar)
O kendi başına Bayram Namazını kılan kimse Şafii Mezhebinde ise caizdir. Sünnet olduğu için kaza etmiştir. Ancak Hanefi Mezhebine tabi ise caiz değildir.
S.4) Hocam; Bayram Namazına gittim. İmam Tahiyyata oturmuş, bende imama uydum. İmam sağına selam verdikten sonra ben ayağa kalkarak namazı tamamladım. Bazı arkadaşlar senin namazın olmadı diyorlar. Siz ne dersiniz? Açıklar mısınız?
C.4) Hanefi Mezhebine göre; son rekâtta yetişen bir kimse imam selam verirken ayağa kalkar ilk önce 3 tekbiri ellerini kaldırarak alır sonra Fatiha ve Zammı Sureyi okur. İkinci rekâtta Fatiha ve Zammı Sureden sonra 3 defa ellerini kaldırarak tekbiri alır 4. tekbirde rüku ve secdeleri yaparak namazı tamamlar. Senin namazın tamamdır.
Şafii Mezhebinde; o şekilde namaz caiz değildir.
S.5) Hocam; Kütahya’dan arıyorum. Üniversitedeki arkadaşlarla tartışıyoruz. Ulusal kanalda bir hoca Allah’tan başkasına secde edilmez diyen bir din, Melekler Âdem’e neden secde ettiler, bu bir çelişki değil midir diyorlar. Sizi Kanal 42’den Facebooktan, Youtube’den, takip ediyoruz. Bunu bize açıklar mısınız? Çok önemli gördüğümüz için ısrar ediyoruz.
C.5) Melekler kendi istekleri ile secde etmediler. Allah (C.C) Âdem’i yaratacağı vakit melekler ve cinlere sordu. Melekler ve cinler itiraz ettiler. Allah (C.C) “Ben sizin bilmediğinizi bilirim” buyurdu.
Âdem’e ruh verdikten sonra Allah (C.C) meleklere ve cinlere çeşitli eşya isimlerini sordu. Melekler ve cinler bilemediler. Âdem (A.S)’a sordu ve hepsini bildi ve cevaplarını verdi. Allah (C.C) bunun üzerine secde emrini verdi. Secde burada yaratılmışa değil yaratan Allah’a yapılıyor. Allah (C.C)’ın İlim sıfatına ters düşüldüğü için özür mahiyetinde Şükür Secdesi yapıldı. Allah (C.C) emrettiği için bu secdeyi yaptılar. Başka bir ifade ile secde kulluk için Teabbüdü Secde değil hürmetle bir eğilmedir.
S.6) Hocam; Rızık nedir? Herkese Allah (C.C) herkese rızkı farklı farklı mı vermiştir? Biz okulda gençlerle bu hususta aramızda tartışıyoruz. Cevap verirseniz memnun oluruz.
C.6) Rezzaku Âlem olan Rabbimiz herkesin rızkını ayrı ayrı yaratmıştır. Kiminin rızkı bol kiminin ki az olarak yaratılmıştır.
Rızık Nedir?
Bir gün Kuba’da yahudi’nin biri elinde bir parça ekmekle geliyor ve şöyle diyor
- Ey Muhammed (S.A.V)! Şöyle bakalım. Şu elimdeki ekmek benim rızkım mıdır nedir
diyor.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyuruyor: “O elindekini yiyebilirsen rızkındır. Kalanı ise servettir” Yani yediğin rızkındır. Yiyemediğin servettir buyurdular. Yahudi elindeki ekmeği öfkeli bir şekilde yere atarak Sen bir sihirbazsın der. Bu ilahi bir prensiptir. Kimine az verir, kimine çok verir. Bu bir imtihandır. Kullar Allah’a teslim olmalı ve kadere rıza göstermelidir. Allah (C.C) Şura Suresinin 27. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyurur: “Allah eğer bütün kullarına (müsavat) üzerine bol rızık verseydi yeryüzünde muhakkak taşkınlık ederlerdi azarlardı. Fakat Allah ne miktar dilerse (rızkı) o kadar indirir. Şüphesiz ki o kulların her halinden haberdardır. Kemaliyle görendir”
S.7) Hocam; Borsadan hisse senedi almak caiz midir? Sakıncası var mıdır? Açıklar mısınız?
C.7) Devletin çıkardığı tahvilleri almak caiz değildir. Bu konuda günümüzde güvenilen hocalarımızın ittifakla caiz değildir diye fetvaları vardır.
Borsada kar ve zarar ortaklığı olan, İslam’a göre helal kazançla çalışan faizle iştigal etmeyen haram mamuller yapmayan şirketlerin hisse senetlerini almak caizdir. Şart; piyasaya hisse senedi süren firmaların yaptığı işlerin İslam’a uygun olması şarttır.
S.8) Hocam; Evimiz yok, ev almak istiyoruz. Devlet bize mesken kredisi veriyor. Ev almak için bu krediyi almak caizdir diyorlar. Siz ne dersiniz?
C.8) Devlet sistem olarak İslamî kurallara göre işlemiyor. Millî piyango resmi kurum, genel evlere izin verilerek çalışıyor. Bunlar İslam’a göre haramdır. Bu açıdan devletin verdiği faizli kredileri almak haramdır. Gerek mesken gerekse zirai krediler olsun caiz değildir.
Ancak; devlet teşvik için faizsiz yardım ediyorsa onu almak caizdir. Yalnız bunu alanlar devletin gösterdiği gibi kullanmalıdır. Besi için alıp gayrı meşru yollarda harcanırsa bu günahtır caiz olmaz.
S.9) Hocam; Ulusal kanallarda faizli kredi almak caizdir diyorlar. TOKİ’den ev almak caizdir. Faiz olsa da zaruret olduğu için alabilirsiniz diyorlar Ne dersiniz?
C.9) Evvela zaruret nedir ona bakalım. Ebu Davud (R.A) bir Hadis-i Şerif’te Peygamber Efendimiz (S.A.V)’in şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir. Bir gün Fuceyl Amir Rasülullah’a gelerek şöyle sordu.
— Meyteden (ölen hayvandan) bize neresi helaldir dedi.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurdu: “Yiyeceğiniz (helal olan) ne kadardır.
Adam;
—Akşam sabah yiyeceğimiz kadar var dedi.
Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurdu:”Öyle ise meyteden yemeniz helal olmaz”
Başka bir kaynakta ise şöyle nakledilir. Bir adam Peygamber Efendimiz (S.A.V)’e şöyle sordu
—Ya Rasülullah biz bir yerdeydik. İyice acıktık. Bize meyteden ne kadar helal olur? dedi.
Peygamber Efendimiz (S.A.V): “Sabah akşam yiyecek başka bir şey var mıydı? Yerden biten bir şey yok muydu? Şayet bunlar açlık giderecek kadar yiyebilirsiniz” buyurdular.
Zaruret Şartları nelerdir:
1- Tehlikenin mutlaka mevcut olması gerekir
2- Tehlikenin fil hal vaki olması gerekir
3- Tehlikenin kaçınılmaz olması gerekir
4- Tehlikenin meşru yoldan giderilememesi gerekir
5- Tehlikenin kesin olması yani hayatî olması gerekir
6- Zaruret halinde alınan haramın zaruret miktarını aşmaması gerekir
Bu gün bu şartlar olmadığı takdirde hiçbir faizli kredi helal olamaz. Helal olur demek faizin haram kılındığı Ayet-i Kerimeleri kabul etmemektir. Bu açıdan faizli kredi almak helal olamaz. TOKİ tüzel şirkettir. Tüzel şirket Ziraat bankasına satıyor ve parasını alıyor. Bankada faizle kredi veriyor. Bu haramdır.
S.10) Öşür nedir? Öşür vermenin farz olması için mahsulün nisap miktarına ulaşması şart mıdır? Üzerinden 1 yıl geçecek mi? Açıklar mısınız?
C.10) İmamı Azam’a göre; öşürün farz olması için nisap miktarı şart değildir. Aynı zamanda 1 yıl beklemesi de şart değildir. Mahsul çıktığı andan itibaren öşür farz olur.
İmamı Ebu Yusuf ve İmamı Muhammed’e göre; Zirai ürünlerde zekâtın farz olması için nisap miktarı şart değildir. Yalnız bunların görüşlerine göre; zirai ürünler 5 vesaka ulaşmamışsa öşür farz olmaz. Bu da 954 kg eder. Yani çıkan mahsul 1 tondan aşağı olursa zekât farz olmaz.
Örneğin evlerin önündeki 1 adet elma, kayısı, kiraz ağacı varsa bunların öşürü olmaz. 1 tonu bulursa o zaman öşürü vardır.
S.11) Hocam; Konya’nın bir ilçesinden arıyorum. Öşür verilirken yakıt, ilaç, gübre masrafları düşülür diyen hocalar var. Siz ne dersiniz?
C.11) Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre veriyoruz.
Öşür (Zekât) verilirken işçilik, sulama, gübre masrafları düşülmez. Zaten İslam, yağmurla sulanan araziden 1/10 yani 10’da 1, mazotla veya elektrikle sulanan araziden ise 1/20 yani 20’de 1 öşür verilecek derken yarı yarıya masraf düşülüyor.
İbni Abidin bu konuda şöyle der: “İşçi, çift süren öküz, kanal temizleme ve bekçi ücreti gibi masraflar düşülmez” Masraf düşülmeden 1/10–1/20 oranında öşür verilecektir. (Kaynak: İbni Abidin 2/51)
Yeni bir şart koymak değiştirmek bizim haddimiz değildir.
Fi emanillah maas Selame
Ali Galip DOĞAN/ İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı
16.05.2022
İrtibat Tel: 0.332.352 42 13
GSM: 0.505.772 15 93 – 94