Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi’nde (ESAM) bu hafta yapılan Çarşamba Konferansı’nda, ‘2018 Yılı Mali Bütçesi’ masaya yatırıldı. Devlet eski Bakanı Prof. Dr. Sabri Tekir ve Dr. Ertan Yülek, hükümet tarafından hazırlanan 2018 bütçesinin kalem kalem fotoğrafını çekti. Konferansa, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, ESAM Genel Başkanı Recai Kutan, Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Karaman yanı sıra partinin üst düzey yöneticileri ile çok sayıda akademisyen ve öğrenci katıldı.
ESAM’DA, HÜKÜMETİN 2018 YILI MALİ BÜTÇESİ MASAYA YATIRILDI…
Bütçenin ele alındığı ESAM konferansında Refah-Yol Hükümeti döneminden örnek veren Tekir, reel faizin 1996 Ocak ayında yüzde 41’ler seviyesinde olduğunu belirterek, Refah-Yol Hükümeti’nin kurulmasıyla birlikte reel faizin 1997 yılının Ocak ayında yüzde 8,48’e indiğine dikkat çekti. Devreye sokulan havuz sistemiyle, 1997 Sayıştay raporunda Nisan ve Mayıs aylarındaki faizin sıfır olarak gözüktüğünü ifade eden Tekir, bu durumun 1960 yılından bu yana tek örnek olduğunu söyledi.
REEL FAİZ 1996’DA HIZLA DÜŞTÜ
Devlet eski Bakanı Prof. Dr. Sabri Tekir, hükümetler için bütçenin ayrı bir önemi bulunduğunu belirterek, “İktidar olmak bütçe yapmak demektir. Hükümetler yapacaklarını bütçe ile belirler” dedi. 2017 ve 2018 bütçelerini 1996-1997 bütçeleri ile karşılaştırarak değerlendiren Tekir, Son 10 yıllık süreçte hükümetler dönemindeki reel faiz oranlarının Türkiye gerçeğini ortaya koyduğunu dile getirdi. 1995 yılında yüzde 51’lere kadar çıkan reel faizin 1996 Ocak ayında yüzde 41’ler seviyesinde olduğunu belirten Sabri Tekir, Refahyol Hükümeti’nin kurulmasıyla birlikte reel faizin 1996 Temmuz ayından itibaren hızla düşmeye başladığını kaydetti. Havuz sistemi ve kaynak paketlerinin devreye girmesiyle birlikte bu oranın 1997 Ocak ayında yüzde 8.48 e indiğine dikkat çekti.
SAYIŞTAY RAPORLARINDA SIFIR OLARAK GÖSTERİLDİ
Tekir, şunları kaydetti: “Nisan ve Mayıs aylarında devreye sokulmuş olan havuz sisteminin etkisiyle kamu kesimi borçlanma gereği önemli ölçüde ortadan kalkmıştı. Devlet borçlanmaya gitmediği için 1997 Nisan ve Mayıs ayında reel faiz oranları Sayıştay raporlarında sıfır olarak gözükmektedir. Bu durum 1960 yılından bu yana ilk kez karşılaşılan bir durumdur. Refahyol Hükümeti’nin gitmesiyle birlikte havuz sisteminin ortadan kalkmasından dolayı reel faiz oranları tekrar hızla yükselmeye başlamıştır. Yüzde 45-50’lere varan oranlarda gerçekleşmeler olmuştur.”
BORÇLAR BÜTÇEDE YER ALMIYOR
Dr. Ertan Yülek ise yaptığı konuşmada, bütçenin hükümetlerin ekonomik ve sosyal politikalarının bir aynası olduğunu söyledi. 1985 yılına kadar devlet borçlarının bütçenin içinde gösterilmesine rağmen bu tarihten sonra borçların bütçeden çıkarıldığına dikkat çeken Yülek, “Borç ve ödenen faizler yüksek olmadığı için 1985 e kadar borçlar bütçenin içinde yer alırdı. Ancak borçların hızla artmasından dolayı borçlar bütçeden çıkarılarak onun yerine faiz ödemeleri kondu. Yani bu tarihten sonra devlet borçları gözden kaçırılmaya başlandı” dedi.
DENK BÜTÇEYİ HAYAL OLARAK GÖRDÜLER
1997 yılında hazırlanan denk bütçe ile ilgili olarak çarpıcı değerlendirmelerde bulunan Yülek, bütçeden faiz ödemeleri için ayrılan kaynağın düşürülmesi için Efsane Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın bürokratlarla üst üste üç toplantı yaptığını ve bu toplantılar sonrasında faize giden ödeneğin aşağıya çekildiğini söyledi. Havuz sistemi ve bütçeye konan ek kaynaklarla denk bütçenin hazırlandığını anımsatan Yülek, o dönemde Türkiye’ye gelen IMF temsilcilerinin denk bütçe karşısında ne yapacağını şaşırdığını, önce bunun bir hayal olduğunu belirttiklerini ancak Mart ve Nisan aylarında bütçe gerçekleşmelerini görünce denk bütçenin gerçekleştirilebileceğini söylediklerini hatırlattı.