Mevlana Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Bilgi, diyabet hastalarının oruç tutarken nelere dikkat etmesi gerektiğini anlattı. Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet hastalığının başlıca iki tipinin bulunduğunu kaydeden Dr. Mustafa Bilgi, “Sürekli insülin kullanılan tip 1 diyabet ve ağızdan ilaç kullanımı ve bazı hastaların insülin kullanması gerektiği tip 2 diyabettir. Hastaların tedavisi hastanın beslenmesine, kilosuna, kan şekeri seviyesine ve hastanın tedaviye uyumuna göre hastaya özel ayarlanmalıdır. Belirli bir tedavi düzeni oluşunca bu tedavi devam edilir. Yapılan kontrollerde düzen bozulmadığı sürece mevcut tedavi devam edilmelidir” dedi.
Mustafa Bilgi şunları söyledi: “Ramazan ayı gelince çoğu müslümanın istediği gibi diyabet hastaları da oruç tutmak ister. Ancak oruç tutarken insanın uzun süre aç kalıyor olması, iftarda ve sahurda kontrolsüz yemek yemesi diyabet hastalarında sorun teşkil eder. Diyabet hastalarının düzenli, az az ve sık yemek yemeleri gerekir. Oruç tutarken yapılan beslenme durumunda bu yeme düzeni bozulacaktır. Ayrıca hastalar uzun süre aç kalınca hipoglisemi dediğimiz kan şekeri düşmesi ciddi sorun olur ve gözden kaçar ve derinleşirse kişiyi komaya sokabileceği gibi, erken müdahale yapılmazsa ölüme kadar giden dramatik sonuçlar doğurabilir.
HANGİ HASTALAR ORUÇ TUTABİLİR?
İlaç kullanmadan diyet ve egzersizle kan şekeri düzenli olan hastaların diyete uymak şartı ile oruç tutmalarında sakınca yoktur.
Metformin (Glukofen, glukophage, glifor...?) , pioglitazon (piogtan, dropia, glifix) ve acarboz ( glucobay) gurubu ilaçları kullanan hastalar yine diyete uygun beslenmek şartı ile kontrol altında oruç tutmalarında sakınca yoktur. Bu ilaçlar insülin salgılatmaz ve kan şekerini komaya sokacak kadar düşürmezler. Ancak açlığa tahammülsüzlük fazla olursa bu hastalar tutmayabilir.
Pankreastan insülin salgılatan ilaçlar ( diamicron, betanorm, amaril, glimax, incüria, starlix gibi ) uzun süren açlık esnasında kan şekerinde ciddi düşme yapabileceğinden dolayı tehlikelidir ve bu ilaçları kullanan hastaların oruç tutmaları sakıncalıdır. Bu ilaçların etki süresi uzun olduğundan insülinden daha tehlikelidir.
İnsülin kullanan hastalarda da açlık esnasında hipoglisemi olabileceği için oruç tutmak çok tehlikelidir. Bu grup hastalara da oruç tutmak önerilmez.
Sonuç olarak oruç sağlıklı insanlara farzdır ve diyabet hastaları bu açıdan bakıldığında oruç tutmak için sağlıklı insan değildir. Oruç tutmamaları daha iyi olur. Ancak hasta mutlaka tutmak istiyorsa doktoru ile yakın ilişki içinde tedavisi düzenlenerek belirli riskleri göze alarak oruç tutabilirler. Ancak Allah insanlara kolaylık göstermiş. Hastaların tutmamasına ruhsat vermiş. Nasıl yolculuk esnasında seferi namaz kılmak makbul ise hastayken oruç tutmamak ta daha makbuldür. Allahın gösterdiği kolaylığı kullanmak Allahın rızasını kazanmada daha değerli olabilir. Oruç tutulmayacak hastalığı belirlemede söz doktorundur. Doktorun sözüne uymak (doktorun Müslüman olmak şartı ile) hastayı sorumluluktan kurtarır. Gerisini doktor düşünsün.” (MERHABA)