‘doğalgaz Depolarımız Yeterli Değil, Sayılarını Artırmalıyız’

Enerji grubu Ewe Turkey Holding’in Genel Müdürü Bekir Sami Acar, Türkiye’nin doğalgaz depolama alanlarını artırması gerektiğini belirtti. Bu alanların sayısının sınırlı olduğuna işaret eden Acar, “Depolardan biri Silivri’de bulunuyor, biri de Tuz Gölü’nde olup yapımı devam ediyor. İki deponun kapasitesi 3,6 milyar metreküp doğalgaza denk geliyor. Bu rakam Türkiye için yeterli değil, kesinlikle artırılmalı.” dedi.

Türkiye’de doğalgaza rağbet büyüyor. Senede 45-50 milyar metreküpe varan tüketimin ileride 60-70 milyar metreküpü bulacağı tahmin ediliyor. Bu durum artan ithalatın yanında depolama imkânlarının da ele alınmasını gerektiriyor.

Türkiye’nin önde gelen enerji aktörlerinden Ewe Turkey Holding’in Genel Müdürü Bekir Sami Acar, konuya dair Cihan’a yaptığı açıklamada “Şu an Silivri’de bulunan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) ait tükenmiş doğalgaz yataklarında 2,6 milyar metreküplük kapasite var. Onun geri üretim kapasitelerinde belli kısıtlar olduğu ortada. Yeni yatırımlar ile bunlar gideriliyor. Tuz Gölü’nde de yapımı devam eden bir proje bulunuyor, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’ye (BOTAŞ) ait. Orada ilk etapta 1 milyar metreküp kapasite hedefleniyor. Projenin birkaç senesi var. Kanım o iki projenin kapasitesi 3,6 milyar metreküp olacak. “ ifadelerini kullandı.

Türkiye’de doğalgaza ilginin arttığını aktaran Bekir Sami Acar, şunları kaydetti:

“Her sene tüketim 45-50 milyar metreküp ama kuşku yok ileride 60-70 milyar metreküpü bulur. Yani 3,6 milyar metreküp yeraltı depolama kapasitesi Türkiye için yeterli değil, kesinlikle sayı artırılmalı. Almanya bizim de oyuncu olduğumuz bir ülke. Almanya’nın depolama kapasitesi senelik tüketimin yüzde 20’sini aşmaktadır. Her şey ortada, onun için Türkiye’nin de depolama kapasitesini artırması gerekiyor. Depolama için hem teknik hem ekonomik olarak uygunluk mühimdir. Onun için yeraltına inme yerindedir. Yeraltı olarak da tükenmiş gaz yatakları ve tuz alanları iyi tercihlerdir. İlkine Silivri, diğerine Tuz Gölü önemli bir örnektir. “

Gazda depolamanın yanında geri üretebilme müddetinin de önemli olduğunu vurgulayan Acar, bu anlamda Silivri ve Tuz Gölü’nün kâfi gelmeyeceğini dillendirdi. Hemen yeni yatırımlar yapılmasını, gerekli tedbirlerin alınmasını talep etti.


DOĞALGAZDA ÖZEL SEKTÖRÜN PAYI YÜZDE 20-25

Doğalgaz Kanunu gereği BOTAŞ’ın 2009 sonuna dek elinde bulunan alım kontratlarını özel sektöre bırakması gerekiyordu. Bu çerçevede ilk adım 2005-2006’da atıldı. 4 milyar metreküp doğalgazın devri yapıldı. 2011’de de BOTAŞ, Gazprom ile 6 milyar metreküplük alım kontratını uzatmadı. Ardından bu miktar, belli başlı şirketler tarafından Türkiye’ye getirildi. Buna bağlı olarak özel sektörün payı 4 milyar metreküpten 10 milyar metreküpe çıktı. Dağıtımda rekabetin giderek arttığını anlatan Ewe Turkey Holding Genel Müdürü Bekir Sami Acar, 1,2 milyar metreküp doğalgazın SOCAR’ın Türkiye iştiraki tarafından devralınması ile özel sektörün varlığının 11,2 milyar metreküpe dayandığını bildirdi.

Acar, “Doğalgazda özel sektörün payı yüzde 20-25 oranına tekabül ediyor. Yeterli değil ama ülke menfaatlerine bakıldığında tüketiciler tedarikçilerini yenileme imkânına kavuştu. Daha rekabetçi, daha ekonomik kaynaklardan doğalgaz tedarik etme imkânına kavuştu. BOTAŞ’ın al ya da öde yükü de bu şekilde özel sektöre nakledildi. Bu da kamunun yüklerin hafifletilmesi anlamında ciddi bir katkı.” yorumunu yaptı.

BOTAŞ’ın halen hâkim konumda olduğundan yakınan Acar, kanunlar gereği kurumun payının gelecekte yüzde 20’ye indirilmesinin planlandığından söz etti.


Doğalgaz fiyatlarına da değinen Acar, şöyle devam etti:


“Şu an büyük tüketiciler, doğalgaz kontratlarında bulunan fiyatları görüşerek alıyor. Yani rekabetin artılarını büyük tüketiciler görüyor. BOTAŞ’ın uyguladığı fiyatlardan daha uygun bedelle doğalgaz tedarik ediyor. Tabii tedarikte özel sektörün payı arttıkça diğer tüketici gruplar rekabetin faydalarını görecek. Şu an kısıt arz tarafında. BOTAŞ’ın hâkim dufrumu devam ediyor, yüzde 20-25 pay özel sektörün elinde. Bu nedenle rekabet anlamında tüketicilere yansıyan miktar bu kadar.”

“TAP TÜRKİYE’NİN DOĞALGAZ ARZINI ARTIRACAK”

Öte yandan Hazar gazı, Avrupa’ya Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP-Trans Adriatic Pipeline) ile gönderilecek. Proje, Azeri gazının Türkiye kanalı ile Yunanistan ve Arnavutluk’tan İtalya’nın Tarando bölgesine taşınmasını temel alıyor.

TAP’ı olumlu bulan Acar, proje ile ilk etapta Avrupa’ya senede 10 milyar metreküp doğalgaz taşınacağını, bu rakamın daha sonra 20 milyar metreküp olacağını ifade etti.

Projenin Türkiye’ye de faydaları olacağını belirten Acar, “TAP, Türkiye’nin enerji transit ülkesi olma hedefine katkı sunacak. Ülke proje ile kendi doğalgaz arzını artıracak, arz güvenliğini güçlendirecek. En mühimi büyük altyapı yatırımlara tanık olacak. Türkiye’ye 2 bin kilometreye yakın boru hattı inşaatı yapılacak. Bu da büyük yatırım ve istihdam anlamına geliyor. Yönetiminde de durum böyle.” dedi.

CİHAN