Türkiye’de 90’ların sonlarından itibaren önemli bir konuyu diziler oluşturmaya başladı. Yüzlerce dizinin yayınlandığı Türkiye’de kimi diziler çok fazla beğenildi kimi diziler de ‘toplumsal ahlakı bozuyor veya Türk milletini küçük düşürüyor’ düşüncesiyle sürekli olarak izlenmesine rağmen eleştirildi. Son aylarda eleştiri alan dizinin başında ise Show TV’de yayınlanan ‘Türk Malı’ dizisi geliyor. İlk çıktığı günden itibaren dizi izlense de eleştirilmekten de geri kalmadı. Özellikle Türk Malı ailesinin modern ve çağdaş komşularının yanında kendilerinin gayet gülünç duruma düşürülmesi diziyi eleştirenlerin ortak yanını oluşturuyor. Vatandaşlar ayrıca “Yunanistan’da bu üslupta ‘Yunan Malı’, Almanya’da ‘Alman Malı’ diye bir dizi yayınlanabilir miydi?” sorusunu da sormaktan geri durmuyor. Sosyologlar ise dizinin sanıldığının aksine küçük düşürmekten ziyade Türk milletine yaşamları konusunda ayna tuttuğunu belirtiyor. Selçuk Üniversitesi (SÜ) Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yasin Aktay, bu tür dizilerin topluma ayna tutarak yanlışlarının farkına varmasını sağladığını ifade ediyor. Dizilerin toplumu başkalarına karşı haksızlaştırmadığını hatta toplumun kendi yanlışlarını görüp yanlışlarını düzeltmesine imkân verdiğini de anlatan Prof. Dr. Yasin Aktay, “Dizi bir bakıma kendimizi üstün görme hayranlığına karşı olumsuz davranışlarımızı gösteriyor. Diziler hayatla ilgili felsefi özellikleri olan masallar anlatır. Biz o anlatılan masala hayatımızın bir parçası gibi bakıyorsak, kendimizi o kahramanlarla özdeşleştiriyorsak o zaman sorun var demektir. Amerikan dizileri de belli bir hayat tarzı sunuyor. ‘Avrupa Yakası’ gibi dizilerde belli bir yaşam tarzını sunmuştur. Toplumsal ilgi de dizilerin devamını arttırıyor. Toplum diziyi izliyorsa ve yanlışlarını görmek yerine kendini diziyle özdeşleştiriyorsa o zaman eleştirmekten de geri kalmıyor. Fakat bir taraftan da dizi reyting toplamaya devam ediyor” dedi. SÜ Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramazan Yelken de Aktay gibi dizinin topluma yanlışları konusunda ayna tuttuğunu belirtiyor. Türk kültüründe ne varsa ‘Türk Malı’ ailesinin çarpıttığına dikkat çeken Doç. Dr. Ramazan Yelken, şöyle konuştu: “Dizideki bu aile atasözlerini çarpıtıyor, sürekli olarak modernizm ile geleneksel hayat arasında kalıyor. Evet, dizide bir abartı vardır. Fakat topluma yanlışları konusunda ayna tutuyor. Şovenizmin geldiği noktayı, şoveniz geçinenlerin iki yüzlüğünü ortaya koyuyor. Türk Malı ailesinin babası Erman, mangal partisi yerine barbekü partisine davet ettiği için Türkçeyi kötülediği gerekçesiyle komşusuna kızarken kendisi müdürünü mangal partisine değil de barbekü partisine davet ediyor. Yine evin altında ahlaksız bir tünel var. Bu tünel de aile tarafından göz ardı edilip onaylanıyor. Eleştirenlerin aksine Türk milletinin çağdaşlaşma uğruna geldiği noktayı da çok iyi gösteriyor” dedi.
HASAN AYHAN
HASAN AYHAN