Danıştay 6. Dairesi, Bakanlar Kurulu’nun, Kentsel Dönüşüm Projesi için Hendek Belediyesi’ne verdiği acele kamulaştırma yetkisiyle ilgili yürütmeyi durdurma kararı verdi. Danıştay, geri dönüşü mümkün olmayan uygulamaları önleme gerekçesiyle bu kararı aldığını açıkladı.
Sakarya'nın Hendek ilçesinde, Bakanlar Kurulu'nun kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında bazı binalarla ilgili yaklaşık 300 haneyi ilgilendiren acele kamulaştırma kararı almasının ardından bilirkişi heyetince keşif çalışması başlatılmıştı. Evlerinin kamulaştırılmasını istemeyen vatandaşlar, keşif heyetine tepki göstermişti. Vatandaşların avukatı Muharrem Bülbül ve A. Merve Bülbül Çoruhlu, birlikte yaptıkları açıklamada, Danıştay kararının son derece büyük bir önem teşkil ettiğini söyledi. Çoruhlu ve Bülbül, “Nitekim, bu karar verilmemiş olsa idi, Hendek Belediye Başkanlığı, 4 seneden bu yana Kemaliye Mahallesi'ni vatandaşın elinden almak için sarf ettiği çabanın karşılığını alacak ve yıkımları başlatabilecekti.” dedi.
KENTSEL DÖNÜŞÜM YEREL MAHKEMELERDEN DÖNÜNCE BAKANLAR KURULU'NDAN ACELE KAMULAŞTIRMA ÇIKTI
Hendek’te kentsel dönüşüm uygulaması yerel mahkemelerden dönmesine rağmen Hendek Belediyesi'nin girişimleri devam etti. Kemaliye Mahallesi'ndeki kentsel dönüşüm süreci, Ekim 2010’da Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın Kemaliye Mahallesi'ni kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenmesi ile başladı. Bu karar, Ekim 2011 tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planına işlenerek 2012 yılı itibari ile hayata geçirilmeye çalışıldı. Ancak, Kemaliye Mahallesi'nin kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenmesi pek çok noktada hukuka aykırılık arz ettiğinden, bu idari işleme karşı ilk kalemde 70’e yakın dava açıldı. Açılan bu davalarda Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi başkanlıklarınca, hem kentsel dönüşüm uygulaması hem de imar planının geneli hakkında yürütmeyi durdurma kararı verildi. Bu kararlar ile Hendek Belediye Başkanlığı, 1 yılı aşkın bir süre hazırladığı imar planına dayalı hiçbir iş ve işlem yapamadı.
Vatandaşların avukatı Muharrem Bülbül ve A. Merve Bülbül Çoruhlu, açılan iptal davalarında, Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi başkanlıklarınca Kemaliye Mahallesi'nde Ekim 2012’de tamamı akademik kadrolardan oluşturulmuş bilirkişi heyetinin keşif yaptığını ve Kemaliye Mahallesi için verilen kentsel dönüşüm kararının tam 36 ana neden çerçevesinde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı açısından uygun olmadığına dair raporlar verildiğini hatırlattı.
Ardından da açılan davaların tamamı kabul edilerek, ilk kentsel dönüşüm hamlesinin mahkeme kararı ile iptal edildiğine dikkat çeken avukatlar, süreci şöyle anlattı: “Ancak Hendek Belediye Başkanlığı, yargılama aşamasında verilen yürütmeyi durdurma kararları neticesinde hareket edemez hale gelince, devam eden davaları bir kenara bırakarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile irtibata geçmiş ve amaçlarına hizmet edecek şekilde, Kemaliye Mahallesi'ni 6306 sayılı kanun kapsamında riskli alan olarak gösteren 11 Ocak 2013 tarihli Bakanlar Kurulu kararını çıkarttırmıştır. Bu kez belediye, riskli alan kararını dayanak alarak, ikinci kez kentsel dönüşümü hayata geçirmeye çalışmış ve bu kararı imar planlarına yansıtarak, derhal acele kamulaştırma yoluyla vatandaşın malına vakit kaybetmeden el koymaya çalışmıştır. Acele kamulaştırmaya ilişkin bu ilk işlem hem Hendek Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açılan acele kamulaştırma davalarının reddedilmesi hem de Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi kararları ile işlemin iptaline karar verilmesi neticesinde sonuçsuz kalmış, ilk acele kamulaştırma işleminin bu şekilde önü kapanmıştır. Hendek Belediye Başkanlığı, bu kez Bakanlar Kurulu Kararı çıkartarak, ikinci kez acele kamulaştırma işlemi başlatmıştır.”
KARAR KENTSEL DÖNÜŞÜM MAĞDURLARI İÇİN UMUT OLDU
Danıştay 6. Dairesi'nde açılan davada yürütmeyi durdurma kararı verilerek, Kemaliye Mahallesi'nde yıkımı engellediğini ifade eden avukatlar, bunun kentsel dönüşüm mağdurları için bir umut olduğunu vurguladı. “Bu karar verilmemiş olsa idi, Hendek Belediye Başkanlığı'nın talebi ile Hendek Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, 7 Eylül 2014 tarihinde yapılan keşif sonrası belirlenen değerler üzerinden 18 Aralık 2014 tarihi itibari ile Belediye harekete geçebilecek ve Kemaliye Mahallesi tamamen ortadan kaldırılacaktı.” diyen Çoruhlu ve Bülbül, “Bu noktada, Danıştay 6. Dairesi'nden çıkan yürütmeyi durdurma kararları, hukuki bir zafer ve kentsel dönüşüm mağduru olan Kemaliye Mahallesi sakinleri için büyük bir siper ve umut kaynağı olmuştur.“ bilgisini verdi.
CİHAN