Yaradılışları gereği zihinleri boş olarak yaratılan çocuklar, eğitilmeye müsait olarak da anne babalara emanet edilmişlerdir.
“Allah sizi annelerinizin karnından bir şey bilmez halde çıkarmıştır.” (Nahl,78)
“Her doğan çocuk fıtrat üzere doğar.” (Buhârî, Cenâiz, 92)
İmam-ı Gazali Hazretleri çocuğun kalbini; “Tertemiz, bomboş, saf, her şeyi almaya kabiliyetli ve yönlendirdiği her şeyi yapmaya meyilli” olarak tarif ederken eğitimleri konusunda şöyle tavsiyede bulunmaktadır:
"Çocuk, ana- babasının elinde bir emanettir. Kalbi, kıymetli bir cevher gibi temizdir. Mum gibi her şekli alabilir. Bütün yazı ve şekillerden uzaktır. Temiz bir toprak gibi olup, hangi tohum atılsa büyür. İyilik tohumu ekilirse din ve dünya saadetine kavuşur. Anne babası ve hocası sevabına ortak olur. Şayet fesad tohumu atılırsa helak olur; anne babası ve hocası günahına ortak olur."
6-12 yaşları arasında ise çocuklar, kısmen yorumlama yeteneğinin gelişmesine bağlı olarak gördüklerine, işittiklerine ve öğrendiklerine duygu ve düşüncelerini de katarlar. Yani 0-6 yaşlarında kaydettiklerini yeni öğrendikleri bilgilerle karşılaştırarak ve harmanlayarak kaydederler. Başka bir ifadeyle 0-6 yaşlarında öğrendiklerini 6-12 yaşlarında doğrulayarak ve pekiştirerek kaydetmektedirler.
12 ve yukarı yaşlarda ise soyut zekânın da gelişmeye başlaması ile birlikte, geçmişteki tecrübelerden de yararlanarak olayları genelleme yaparak kaydederler. Yaklaşımları ve değerlendirmeleri ise 12 yaş öncesinde bilinçaltına kaydettiği şekilde olur. Olaylar karşındaki tepkileri, bilinçaltındaki kayıt şekline göre verirler. Ergenlik sürecinde çocuklar, bilinçaltına bağlı olarak duygu yoğunluğu yaşayacaklarından duygularını kontrol etmekte sıkıntı yaşayabileceklerdir. Ani tepki verme ve duygusallık daha çok bilinçaltından kaynaklandığından tepkilerin gösteriliş şekli de kendilerine has olacaktır.
Çocuklar için Yapılması Gerekenler
1. Bilinçaltı kişinin bilgi deposudur. Çocukların bilinçaltına bilgi yüklerken ileride işlerine yarayabilecek bilgiler yüklenmeli.
2. Çocukları ilerde nasıl olması isteniyorsa onlara o şekilde model olunmalı. Çünkü çocukların bilinçaltı, ayna gibi olduğundan anne babalarından ne görürlerse o şekilde hareket edecekleri unutulmamalı.
3. Çocuklara karşı anne babalar, söz ve davranışlarıyla tutarlı olmalı. Anne babalar, çocukları ikilem içinde bırakmamak için doğrular ve yanlışları konusunda tutarlı olunmalı.
4. Çocukların kendileri hakkındaki duygu ve düşünceleri, ailenin çocukla ilgili tutumlarından kaynaklanır. Çocukların olumlu davranışlar sergileyebilmeleri için anne babalar, benlik saygısını zedeleyici söz ve davranışlardan kaçınılmalı.
5. Güzel bakan güzel görür, düşüncesiyle çocukların bardağın dolu tarafını görebilmeleri için anne babalar, olaylara her zaman olumlu taraftan bakmalı.
6.Anne babalar, çocuklarının ahlakını bozacak, bilinçaltlarını olumsuz etkileyecek kötü arkadaş ve olumsuz çevreden uzak tutmalı.
7. Çocukların sanal âlemde kimlerle arkadaşlık kurduklarına hangi sitelere girdiklerine dikkat edilmeli. Bunların olumsuz çevre ve kötü arkadaş çocukların bilinçaltlarını olumsuz etkileyeceğinden, anne babalar tarafından gerekli tedbirler alınmalıdır.
Daha fazla bilgi için Ensar Neşriyattan çıkan Çocuklara Allah ve Namazı Bilinçaltında Sevdirebilmek kitabıma bakabilirler.
Selam ve dua ile…