Türkiye'nin en stratejik alanlarının başında gelen “tarım ve hayvancılık” sektöründeki çıkmaz büyürken, olumsuzluklar da hayli arttı. Konya'nın çoğu noktasında çeşitli olumsuzluklardan dolayı hububat hasatı erken bitti. Ağır elektrik, mazot, gübre ve benzeri girdilerin altında ezilen çiftçi, 2019 yılını da büyük bir kayıp ile kapattı. Çiftçinin geliri, giderlerini karşılamaya yine yetmedi. Üretime küsen çiftçi, 2019 yılını üretim açısından “kara bir yıl” olarak nitelendirdi. Bu yıl rekolte bir önceki yıla oranla gözle görülür derecede düşerken, çiftçinin borcu da artışa geçti.
KONYA'NIN BUĞDAY ÜRETİM KAPASİTESİ DÜŞTÜ!
Karatay'da bu yıl hasatın erken bittiğini söyleyen Karatay Ziraat Odası Başkanı Rıfat Kavuneker, Konya Ovası'nda bu yıl buğday ekim alanlarında yüzde 10'a yakın bir azalma olduğu için hasatın erken tamamlandığının altını çizdi. Karatay'da 100 bin dekar alanda buğday ekim alanının azaldığını üzülerek belirten Kavuneker, şunları söyledi: “Hava şartları olumsuzdu. Karatay'da etkili olan dolu yağışından dolayı çiftçilerin yüzde 25 ile yüzde 70 arasında bir kısmı zarar gördü. Bu olumsuz gelişmelerde rekolteye olumsuz yönde etki etti. Mayıs ayı yağışsız geçince daneler de dolu olmadı. Çok kuvvetli beklediğimiz ekinler, düşük çıktı. Geçmiş yıllarda kamyonları doldurduğumuzda taşıyıcılar tahmini '27 ton gelir' derdi, en az 24 ton çıkardı. Bu yıl Mayıs ayı yağışsız geçince üründe kilo sıkıntısı da oldu. Sıkıntı her yerde. Buğdayda bu yıl sıkıntı fazla. Epeyi zamandır 'İthalat kapıda' demiştik. O günler yakında. Buğdayın bin 100 ile bin 200 TL arasında masrafı var üreticiye. Biz, bu yıl bin 350 TL'ye buğdayımızı sattık. 100 lira da devlet destek verecek. Bir çiftçi 100 ton buğday satsa 30 bin TL para alacak. O kadar riske, uğraşa bu para değmez. Çiftçinin bu şartlarda ayakta durması çok zor. ”
SÖYLEDİKLERİM BİRİLERİNİ RAHATSIZ EDECEK!
Buğdayın masrafının da çok yüksek olduğunu dile getiren Kavuneker, “Yeşil mahsülleri de kelebek vurdu. İlaçlamayı bu yıl çok yaptık. Çiftçi gelecek adına korku içinde. Mısırda kurt var. Pancarlarda böceklenme var. Mısırlara domuz dadandı. Geçtiğimiz yıllarda en fazla 2 kez ilaçlama yaptığımız ürünlere bu yıl 4-5 kez ilaçlama yaptık. En basiti pancar. Bundan önce 1-2 kez ilaçlama yapardık, bu yıl 4 kez yaptık. Süne gibi komple bir çözüm üretmek gerekiyor sorunlara. Ayrıca ilaç fiyatları geçen yıla oranla hayli arttı. İlaçların da reçeteye bağlanması gerekir. Çünkü fazla ilaçlama kalıntı oluşturur. Çiftçi bu kez de yağmurdan kaçar doluya tutuluyor. Kaş yaparken, göz çıkarılmamalıdır. Ürün aşırı ilaçlamadan da zarar görür. Çiftçinin aklı karışık, ne yapacağını bilmiyor. En az ilaç kullanılması için bir an önce ne gerekiyorsa yapılmalıdır. İnsanların hastalığı, kanser riski iyice arttı. Dolar- Euro 2019 yılında tırmanışa geçti. Çiftçi aşırı pahalılıktan dolayı gübresiz ekim yaptı. Sürdürülebilir bir tarım politikası için neye ne kadar ihtiyacımız var ve ne nerede daha iyi yetişir konusunda analizler yapılmalı. Çiftçiye destek artmalı. Belki benim bu söylemlerim birilerini rahatsız edecek ama bu gerçeklerle yüzleşmemiz lazım. 100 dekar alana bir seferde 5 bin TL'ye yakın ilaç gidiyor. Çiftçi, bu gidişle nasıl ayakta duracak. TARSİM, hastalıklar ile mücadele kapsamına da alınmalıdır. Bir fon oluşturularak, TARSİM hastalık ile mücadele kapsamına da mecbur tutulmalıdır” diye konuştu.
KONYA TOPRAKLARINI NİĞDELİLER EKİYOR!
Çiftçinin üretime küstüğünü hatırlatan ve arazilerin kiraya verildiğini ifade eden Başkan Kavuneker, Obruk bölgesinde Nevşehir-Niğde'den gelen ekipler tarafından cipslik ve tohumluk patates ekimine başlandığını söyledi. Çiftçiyi daha zorlu günlerin beklediğini belirten ve toprakların bir bir büyük üreticilerin eline geçtiğini kaydeden Kavuneker, daha sonra şunları söyledi: “ Geçen yıl buğdayı hasat vaktinde 950 TL'ye sattık. Ocak, Şubat, Mart ayında buğday depolardan bin 500-600 TL'ye satıldı. Aradaki uçuruma bakın! Topraklar tekelleşiyor. Mevcut çiftçi desteklenmeli. Bu topraklar, ağaların eline geçerse gelecek, çiftçiler açısından daha büyük bir riske girecek. İşin ayrı bir boyutu da hırsızlık. 2 yıl içinde Çumra'da 150 adet trafo çalındı. Karatay'da 3 yıl içinde 200'ye hırsızlık olayı oldu. Bir trafo ve panonun maliyeti çiftçiye 30 bin TL. Çiftçi, çok kötü bir durumda.”
ARTIK YETER UMUDUMUZ KALMADI!
Sorunların altından çıkış için bir yol bulunamadığını, çiftçinin bu şartlarda üretemez hale geldiğini ve çok yorulduğunu da konuşmalarına ekleyen Karatay Ziraat Odası Başkanı Rıfat Kavuneker, son olarak şunları da söyleyerek, konuşmasını noktaladı: “Türkiye'de tarım ve hayvancılığın bu dakikadan sonra düzeleceğini zannetmiyorum. Defalarca toplantı yaptık, sorunları yetkililere ilettik ama başarılı olunamadı. Artık umudumuz kalmadı. Ayrıca Kurban Bayramı tatili 9 gün olmamalı. Turizm geliri artar ama hayvancılık bu süreçten ciddi zarar görür. Tatil uzarsa besicilerin elinde hayvan patlar. Bu besicilere yazık günah. Hayvancılık sektörü, 9 günlük bayram tatili kararı ile kronik krize girer. Çok ciddi bir kayıp altına gireriz. Çok zengin bir ülke değiliz, çalışmaya ihtiyacımız var.”
EMRE ÖZGÜL