Karapınar yakınlarında yoğunlaşan, yer kabuğunun aniden çökmesiyle oluşan obrukların sayısı her geçen gün artıyor. Karapınar, Çumra ve Aksaray'ın Eskil ilçesi üçgeninde 100'ün üzerinde büyüklü küçüklü obruk oluşumu mevcut. Geçtiğimiz gün Karapınar'da yaklaşık 12 metre çapında, 20 metre derinliğinde bir obruk daha oluştu. Karapınar'da son 1 yılda 8 obruk oluştu. Obrukların ortaya çıkmasında ise en önemli neden yer altı sularının bilinçsiz bir şekilde kullanılması ve Karapınar bölgesindeki arazinin karstik yapısı. Karapınar'a bağlı Reşadiye Mahallesi Küllükuyu mevkisinde Bekir İlhan'a ait tarlada oluşan obruk, bölgedeki çiftçileri tedirgin etti. Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Konya Şube Başkanı Doç. Dr. Fetullah Arık, bölgenin jeolojik yapısından dolayı obruk oluşumunun önüne geçilemeyeceğini fakat su kullanımının azaltılarak obrukların oluşumunun geciktirilebileceğini söyledi. JMO, AFAD ve MTA işbirliği ile bölgedeki obruklarla ilgili bir çalışma raporu hazırladıklarını kaydeden Doç. Dr. Arık, "Geçtiğimiz yıl Konya Ovası'nda geniş bir obruk taraması yaptık. Bu obruklarla ilgili bir rapor hazırlandı. Önümüzdeki aylarda bu raporun sonuçlarını açıklayacağız" dedi.
OBRUK OLUŞUMLARINI ÖNLEMEK İMKANSIZ
Karapınar bölgesinde obruk oluşum riskinin daima olduğunun altını çizen Doç.Dr. Arık, "Bölgenin yapısından dolayı obruk oluşma riski hala var. Yer altı suyu ölçüsüz kullanmaya devam edersek bu obruklar oluşmaya devam edecek. Çökmelerinin önüne geçmek imkansız. Yer altı suları kullanılmadığı zamanlarda bile obruklar oluşuyordu. Özellikle dağlık alanlarda çok obruk oluşuyordu. Günümüzde ise yer altı sularının çekilmesi yüzünden obruklar tarlalarda ve yaylalarda oluşuyor. Yer altı suyunu düzenli kullanırsak obrukların sayısını azaltabiliriz veya obruk oluşumunu geciktirebiliriz. Daha az tüketen bitkiler ekilmeli, bölgede tarım ve hayvancılıkla uğraşan kesim bilinçli olmalı Bölgedeki obrukların oluşumunun temel nedeni bölgenin karstik ve jeolojik yapısıdır" diye konuştu.
GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALLERİ KURULMALI
Obruk oluşumunun fazla olduğu alanlarda üreticinin zararını karşılayabilecek yatırımların da yapılabileceğini kaydeden Doç. Dr. Arık, "Bölgede güneş enerjisi santralleri kurulabilir. Böylece vatandaşın zararının da önüne geçilme imkanı olur. Karapınar'da son yıllarda güneş enerjisi yatırımları arttı. Obruk oluşumuna müsait yerlerde de güneş enerjisi santrali kurulabilmelidir. Böylece hem yer altı suları daha az kullanılır hem de enerji üretilerek ülke ekonomisine katkı sağlanır. Bugüne kadar bölgede bir can kaybının olmaması işin sevindirici yanı" ifadeleri kullandı.
HALK OBRUKLAR NEDENİYLE TEDİRGİN
Bölge halkının aniden oluşan obruklar nedeniyle tedirginlik duyduğunu ifade eden Arık, vatandaşların endişelerinde haklı olduğunu ve yeni obruk oluşumlarının yaşanabileceğini kaydetti. Arık, şunları söyledi: "Vatandaşlar 'evimin, tarlamın altında da çatlamalar olabilir' diye endişeleniyor. Obruk oluşan bölgelerde ayrıntılı jeolojik, jeoteknik ve jeofiziksel araştırmalar yapılarak yer altındaki boşlukların yerleri, şekilleri ve boyutları araştırılmalı ve vatandaşlarımız bilgilendirilmelidir. Deprem, sel ile heyelan ve benzeri doğa olaylarının önüne geçilemez. Ancak bu olaylardan meydana gelecek zararlar en aza indirilebilir. Bölgede devam eden kuraklık ve tarımsal amaçla yoğun şekilde yeraltından su çekilmesinin, obruk oluşumlarının son yıllarda artmasına etkisi yadsınamaz. Yer altı sularından ciddi anlamda tasarruf edilmeli. Bu tehlike göz ardı edilmemeli. Kapsamlı bir çözüm için ciddi bir bütçe ayrılmalı.”
İBRAHİM BÜYÜKEKEN merhabahaber.com