Cenaze namazları 100 yıl sonra kılınacak

Karadağ İslam Birliği Başkanı (Diyanet İşleri Başkanı) Rifat Feyziç, Balkan Savaşları sırasında 1913 yılında Plav ve Gusinye şehirlerinde katledilen Boşnak ve Arnavutlar için gelecek yıl bu şehirlerde cenaze namazı kılınacağını bildirdi.

Bosna-Hersek Reis-ul Uleması Huseyin Kavazoviç ile görüşmek üzere Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da bulunan Karadağ İslam Birliği Başkanı Feyziç, Anadolu Ajansı (AA) Balkanlar Bölge Müdürlüğü’nü ziyaret etti.

Rifat Feyziç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Plav ve Gusinye’nin Balkanlar tarihinde özel bir yeri olduğunu, 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması’yla bu iki şehrin Osmanlı’dan ayrılıp Karadağ’a verildiğini, ancak onların bu durumu hiçbir zaman kabul etmediğini ve karşı çıktığını söyledi.

Osmanlı Devleti’nin bu topraklardan çekilmesi üzerine Karadağ askerlerinin hüküm sürmeye başladığı Plav ve Gusinye’de tüm Müslümanların zorla Hristiyanlaştırılmaya başlandığını belirten Feyziç, Hristiyan olmak istemeyen Müslümanların 1913 yılı Mart ayında kurşuna dizildiğini hatırlattı.

Bosna-Hersek Reis-ul Uleması Huseyin Kavazoviç ile görüşmek ve kendisine söz konusu cenaze namazıyla ilgili bilgi vermek için Saraybosna’da bulunduğunu ifade eden Feyziç, bu vesileyle aynı zamanda iki ülkenin İslam birlikleri arasındaki işbirliğini de konuştuklarını kaydetti.

Bundan yaklaşık 100 yıl önce bu iki şehirde katledilenlerin tek suçunun dinlerini değiştirmek istememeleri olduğuna işaret eden Feyziç, “Görüşmemizde Reis-ul Ulema Kavazoviç’e büyük ihtimalle önümüzdeki yıl 5 Mart’ta, Plav ve Gusinye şehirlerinde hayatlarını kaybeden Müslümanlar için cenaze namazı kılacağımızı ilettim. Onlar sadece dinlerini değiştirmek istemedikleri için katledildi” diye konuştu.


-”Müslümanlar olmasaydı Karadağ bağımsız olamazdı”-


Söz konusu cenaze namazıyla Karadağ’da tansiyonu yükseltmek ya da çatışmaya neden olmak istemediklerini belirten Feyziç, amaçlarının tarihte yaşanmış acı bir olayı anmak olduğunu ifade etti.

Feyziç, “Son zamanlarda Müslüman olarak bizler, farklı bir Karadağ’da yaşıyoruz. Herkes biliyor ki, Müslümanlar olmasaydı Karadağ bağımsız olamazdı. Herkes, Müslümanların bağımsızlığa yaptığı önemli katkının farkında. Bana göre bu, Karadağ vatandaşlarının geçmişte Karadağ devleti adına yapılanlardan dolayı özür dilemesi için bir fırsat” dedi.

Saraybosna ziyareti kapsamında Uluslararası Hukuk ve İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Smail Çekiç’le de bir araya geldiğini ifade eden Feyziç, enstitünün de Bosna-Hersek ve Karadağ kurumlarıyla işbirliği içerisinde Plav ve Gusinye’de yaşanan olayları araştırmaya yönelik proje başlattığını söyledi.

Karadağlı Müslüman ve diğer halklar arasında büyük anlaşmazlıklar olmadığını vurgulayan Feyziç, “Bosna-Hersek’ten ya da diğer bölge ülkelerinden farklı olarak başta Boşnaklar ve Arnavutlar olmak üzere Karadağ’daki azınlıklar devletlerine karşı düşmanca bir tavır içerisinde değiller. Aksine onlar Karadağ’ı kendi devletleri olarak görüyor. Karadağ’da yüzde 25 oranında Müslüman yaşıyor, ancak bunların yüzde 100’ü Karadağ’ın bağımsızlığını destekledi” diye konuştu.

Karadağ İslam Birliği Başkanı Feyziç, Bosna-Hersek’te yaşayan ancak sayıları Boşnaklardan daha az olan diğer halkların da Bosna-Hersek’i tıpkı Karadağlı Müslümanların kendi ülkelerini gördükleri gibi hissetmeleri ve sahiplenmeleri durumunda Bosna-Hersek’in mutlu bir ülke olacağını söyledi.

Karadağ İslam Birliği Başkanı Rifat Feyziç ayrıca, yakın zamanda Karadağ İslam Birliği bünyesinde yayın yapacak bir radyo kuracaklarını bildirdi.


-Plav ve Gusinye’de ne yaşandı?-


Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ ordularının 1912 yılında Osmanlı Devleti’ne karşı başlattıkları Balkan Savaşı akabinde, Osmanlılar bir zamanlar “vatan” olarak gördükleri Rumeli’yi kaybetmişti.

Osmanlı’nın bu coğrafyadan çekilmesiyle bölgede yaşayan Türk, Boşnak ve Arnavut gibi Müslüman halklara yönelik katliamlar, sürgünler ve zorla Hristiyanlaştırma faaliyetleri gerçekleştirildi. Osmanlının bölgeden çekilmesinin ardından Karadağ topraklarına dahil edilen Plav ve Gusinye şehirleri de bu tür olayların yaşandığı şehirlerden sadece ikisi. O dönemde, bu şehirlerde binin üzerinde Boşnak ve Arnavut, Karadağ askerleri tarafından katledilirken, 10 bin üzerinde Müslüman ise zorla Hristiyanlaştırıldı.
Yayıncı: Serkan Fidan - Göksel Sözer