Mecidiyeköy’de Torun Center inşaatında asansörün 32. kattan zemine çakılması sonucu 10 işçinin hayatını kaybetmesi, iş kazaları ve yapı denetim güvenliğini yeniden gündeme getirdi. 2001 yılında yürürlüğe giren Yapı Denetim Kanunu’nun üzerinden 13 yıl geçmesine rağmen inşaatlar yeteri kadar denetlenmiyor. Kanun, müteahhide kendini denetleyeceği firmayı seçme imkanı veriyor. Yani denetim firmaları, inşaatı yapan firma tarafından belirleniyor. Bu durum sistemin sağlıklı işlemesi ve inşaatların güvenliğini riske atıyor.
İzmir Ekonomi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Özgür Eğilmez, yapıların inşa aşamasında denetlenmesinin büyük önem arz ettiğini belirterek çarpık sistemin önüne geçilmesi gerektiğini vurguluyor.
Her türlü inşaatın yapı denetim şirketleri tarafından denetlenmesinin zorunlu olduğunu ifade eden Eğilmez, "Ancak denetimlerin ne kadar sağlıklı yapıldığı tartışmalı, çünkü 2001 yılında yürürlüğe giren Yapı Denetim Kanunu'nda inşaatı yapan müteahhit, denetim şirketini kendi seçebilmektedir. Bu, çarpık bir durumdur. Bu durum, beraberinde birçok kuşkuyu barındırmaktadır. Ayrıca denetimlerin tecrübeli mühendisler tarafından gerçekleştirilmesini sağlayacak mevzuat değişikliklerinin yapılması gerekmektedir." dedi.
"ÇOK KATLI BİNALAR, İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI AÇISINDAN RİSKLİ"
İzmir Tabip Odası İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu Başkanı Dr. Hakan Toksöz, çok katlı inşaatlardaki denetim eksikliğine dikkat çekiyor. İş güvenliği yönünden risk taşıyan çok katlı bina inşaatlarının faciaya sebep olduğunu kaydeden Toksöz, şu bilgileri verdi: "İnşaatlarda ölümlü iş kazalarında ciddi artış yaşanıyor. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yayınlanmasına ve birçok maddesi yürürlüğe girmesine rağmen inşaatlarda kazalar ve ölümler azalmadı. Son 10 yıllık verilere göre iş kazalarının yüzde 10'u, ölümlü iş kazalarının ise yüzde 31'i inşaat sektöründe meydana geliyor. 2014 yılının ilk 8 ayında gökdelen inşaatlarından düşerek hayatını kaybedenlerin sayısı 200’ü buldu. En çok yüksekten düşme kazası, prestijli projelerin yer aldığı İstanbul'da meydana geliyor."
"İŞ TEFTİŞ KURULLARI MADEN VE İNŞAATA YOĞUNLAŞSIN"
En çok iş kazalarının maden ve inşaatlarda meydana geldiğine dikkat çeken Dr. Hakan Tokgöz, "İş teftiş kurulları, fizik tedavi merkezleri, bankalar gibi kaza riski az olan yerleri de denetliyor. Oysa en çok kaza maden ve inşaatta oluyor. İş müfettişlerinin diğer sektörleri mümkün olduğunda bırakıp bu iki sektöre yoğunlaşması gerekir. Yetmiyorsa bağımsız denetim firmaları devreye girsin." önerisinde bulundu.
"DENETİMLER POLİTİK ETKİLERDEN ARINDIRILMIYOR"
Patronların kendi kendini denetmesi halinde kazaların devam edeceğini vurgulayan Dr. Toksöz, şöyle devam etti: "Ayrıca denetlemelerde politik etkiler de söz konusu. Denetimler, politik etkilerden arındırılmıyor. Denetimler, ‘şu inşaatın sahibi şuna yakın, bu inşaatın sahibi şu il başkanına yakın’ anlayışından dolayı sağlıksız işliyor. Maden kazalarında bunu yaşadık. Onun için denetimler tamamen bağımsız kurullar tarafından yapılması lazım."
"İŞ KAZASI OLAN YERDEN KONUT ALMAYIN"
Dr. Toksöz, iş kazası olan projelerden konut alınmaması çağrısında da bulundu. "Lüks projelerde saunasına havuzuna kadar her şey düşünülürken iş sağlığı güvenliğiyle ilgili önlemler alınmıyor." diyen Dr. Toksöz, "Konut alacak vatandaşlar, sadece havuza saunaya jakuziye bakmasın, inşaatta iş kazası oldu mu? ona da baksınlar. İşçilerin öldüğü yerlerde mutlaka bir eksiklik vardır. Tüketicilere bunları da kriter almalarını tavsiye ediyoruz. İş kazası olan yerlerden konut almayın." şeklinde konuştu. CİHAN