Türkiye'de buğday üretimi sürekli azalıyor. Ziraat Mühendisleri Odası, hazırladığı ‘Buğday Raporu’yla Türkiye’nin buğday karnesini ortaya çıkardı. Ülkemizde buğday ekiminde büyük düşüşün yaşandığı belirtilen raporda, son 17 yılda buğday ekiminde 15 milyon dekar azalma olduğuna dikkat çekildi. Çarpıcı bilgilerin yer aldığı raporda, Türkiye’nin buğday üretimi başta olmak üzere ithalat ve ihracat verileri tek tek ele alındı. Üreticilerin ve buğday sektör temsilcilerinin yaşadığı zorlukların da anlatıldığı raporda, Türkiye’nin son 17 yıllık buğday politikasına dikkat çekildi. 2000 yılında 92 milyon dekar alanda buğday ekiminin yapıldığı belirtilen raporda, 2017 yılında buğday ekim alanlarında 15 milyon dekar düşüş yaşanarak 77 milyon dekara geriledi. 2011 yılında 80 milyon dekar alanda ekim yapılırken, 2012 yılında 75 milyon dekar alana düştü. Ekim alanlarının düşüşü 2011 yılında başladı. 24 milyon ton olan yıllık buğday üretimi 18 milyon tona kadar geriledi.
LETONYA'DAN BİLE BUĞDAY İTHAL EDİYORUZ
Yanlış tarım politikaları yüzünden Türk çiftçisi buğday ekmekten vazgeçiyor. Rapora göre, buğday ekim alanlarındaki düşüşün 1961 yılı verilerinin altında kaldığı belirtildi. 1961 yılında 78 milyon dekar alanda ekim yapılırken, 2018 yılında 76 milyon dekar alanda üretim yapıldığı belirtildi.Türkiye’nin buğday ithal ettiği ülkeler arasında Baltık ülkeleri bile yer alıyor. Raporda, en fazla buğday ithal ettiğimiz ülkelerin başında Rusya gelirken, 2018 yılında Rusya’dan 2 milyar ton buğday ithal edildiği belirtildi. Buğday ithal ettiğimiz diğer ülkeler ise Litvanya, Ukrayna, Letonya ve Kanada diye sıralanıyor.
ÇİFTÇİ BUĞDAY EKMEKTEN VAZGEÇİYOR
Konya Pancar ve Tarım Ürünleri Üreticileri Derneği (KONPADER) Başkanı Ahmet Bestil, çiftçilerin artık buğday üretmek yerine mısır ve ayçiçeği gibi ürünleri ekmeye başladığını söyledi. Buğdayın kilosunun yıllardır 90 kuruşa satıldığını kaydeden Bestil, "Üretici girdi masrafları altında eziliyor. Döviz kurlarının yükselmesiyle birlikte gübre, ilaç fiyatlarında da rekor bir artış oldu. Mazota ve elektriğe sürekli zam geliyor. Çiftçi böyle ortamda nasıl buğday eksin. Dap gübresinin tonu şu an 3400 TL oldu. Bu yıl birçok çiftçimiz gübresiz ekim yapacak ya da hiç ekmeyecek tarlasını. Buğday ithalatı çözüm değil yerli üretim desteklenmeli" dedi.
BUĞDAY ÜRETİMİ DESTEKLENMELİ
"Devlet buğday üretimi için çiftçiye garanti vermesi lazım" diyen Bestil, şunları söyledi: "Devlet buğdaya ton başına 50 TL destek veriyor. Bu prim desteğinin 400 TL'ye kadar çıkması lazım. Bu prim desteği artırılırsa çiftçi ekime yönelir. Çiftçi buğdaydan para kazanmıyor. Devlet buğday üretimine desteğini artırması lazım. 18 milyon tona kadar düştü buğday üretimi. Seneye gübresiz ekim olacak. Gübre krizi çözülemez. Dolara bağlı. Dünyada açlığa gidiyor. Buğday üretimi dünya genelinde düşüyor." Son günlerde buğday fiyatlarında ciddi bir artış yaşandığına dikkat çeken Bestil, "Buğdayın tonu borsada 1700 TL'ye kadar ulaştı. Harman mevsiminde çiftçinin elinde 1000 TL'ye aldılar. Bunu depolara sakladılar. Şimdi una zam gelince 1700 TL'ye çıkardılar. Çiftçinin elinde buğday zaten kalmadı. Aşırı piyasada yükselttiler. Harman mevsimi gelince yine düşürecekler."
İBRAHİM BÜYÜKEKEN