Bosna’nın dinmeyen acısı: Srebrenitsa

11 Temmuz 1995 tarihinde insanlık tarihinin en korkunç katliamlarından biri Avrupa’nın göbeğinde yani Bosna-Hersek’in Srebrenitsa şehrinde yaşandı. 2 gecede 3 nesil bir arada katledildi. 8 bin 372 silahsız Boşnak erkek Sırp Çetnik milisler tarafından katledildi. Dünyanın hatta Sırbistan kamuoyunun bile kamuoyunun bile katliamdan aylar sonra haberi oldu. Bosna-Hersek’in gümüş şehri Srebrenitsa insanlık tarihinin en utanç verici günlerini yaşadı. Gümüş şehri kan gölüne döndü. Katliamın daha doğrusu soykırımın üzerinden 28 yıl geçti. 1992-95 yılları arasında Bosna’da yaşanan katliamlar insani duygular taşıyan herkesin yüreğini parçaladı. 40 yıllık komşular politikacıların ve dış güçlerin kışkırtmasıyla birbirine düştü.

KURBANLARA AİT İZLERİ YOK ETMEYE ÇALIŞTILAR
Sırp güçlerinin komutanı Ratko Mladiç ve Bosnalı Sırpların siyasi lideri Radovan Karadziç tarafından planlanan katliamın hazırlıkları aylar önceden yapılmıştı. O dönem Sırbistan Devlet Başkanı olan Slobadan Milosevic de katliamın baş destekçisiydi. Sırbistan'dan iş makinaları, dozerler, grayderler bile gönderilmişti. Öldürdükleri insanların cansız bedenlerini yok etmek için her şeyi yaptılar. Toplu mezarları bile oradan oraya taşıdılar. Amaç soykırım kurbanlarına ait izleri tamamen yok etmekti. Bölgeye gazetecilerin girmelerine bile izin verilmedi. Fotoğraf çeken gazetecilerin ise makinalarına el koydular.

TÜRKLERDEN İNTİKAM ALMAK İSTEDİLER
Katliam günü geldiğinde Bosnalı Sırpların askeri lideri Ratko Mladiç, amatör bir kameraya "Bugün 11 Temmuz 1995. Tamda Sırp kutsal günün arifesinde Srebrenitsa kasabasını Sırp milletine hediye ediyoruz. Türklere karşı olan isyanın anısına Türklerden intikam alma zamanı gelmiştir" diyerek, bilinçaltında biriken tarihi kini de ortaya çıkardı. Sırplara göre Bosna'da soykırım yaptıkları Türklerdi. Hem de Sırpların dini gününde böyle bir katliam yapmak onlar için büyük bir gururdu. Sırplar, Srebrenitsa’da 1389 yılında kaybettikleri Kosova Savaşı’nın intikamını almak istemişlerdi.

BM KORUMASI ALTINDA BİR SOYKIRIM
Sözde BM koruması altındaki şehirde yaşanan katliamın en önemli sorumlularından biri de şüphesiz Hollandalı askerlerdi. Aralarında eşcinsel askerlerin de bulunduğu Hollanda birliği şehri Sırplara teslim ederek, soykırıma ortak oldular. Yıllar sonra Srebrenitsa'da görev yapan Hollandalı askerler madalya takılarak, ödüllendirildi. Bazı vicdan sahibi Hollandalı askerler arasında akıl ve ruh sağlığını kaybedenler ve intihar edenler oldu..

KATLİAMIN SORUMLULARI YILLAR SONRA YAKALANDI

Katliamın baş sorumlusu Ratko Mladiç ve Radovan Karadziç 2011 yılında Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da yakalandı. Lahey Savaş Suçları Mahkemesi’nde yargılandılar. Ama masum insanların öldürülmesinden dolayı hala en ufak bir vicdan azabı duymadılar. Mahkeme heyetine hakaretler ettiler. Srebrenitsalı annelere tehditler savurdular. Lahey Savaş Suçları Mahkemesi'nde bir çadır tiyatrosu oynandı ve komik cezalar aldılar. Katiller 5 yıldızlı hapishanelerde yatıyor.

SIRBİSTAN HÜKÜMETİ YILLAR SONRA ÖZÜR DİLEDİ

Srebrenitsa Katliamı'nın üzerinden 28 yıl geçse de acılar hala taze. Acılar aslında hiç bitmedi. Srebrenitsalı anneler hala kayıp evlatlarının bir parçasını bulma ümidiyle yaşıyor. En azından evlatlarının bir mezarı olsun istiyorlar. Yeni nesil Bosnalı gençler, savaşı konuşmak, hatta hatırlamak bile istemiyor. Sırbistan devleti ise katliamdan yıllar sonra "özür dileyerek" kendi adına günah çıkarttı. Sırbistan, Ratko Mladiç, Goran Hadziç, Radovan Karadziç gibi savaş suçlularını teslim ederek, karanlık ve kanlı geçmişiyle hesaplaşıp, bu defteri kapatmak istiyor. Miloseviç ve onun gibi bazı savaş suçluları ise hesap vermeden, karanlık bir şekilde öldü.

TÜRK HALKI HER ZAMAN BOSNA’NIN YANINDA

Bütün bu yaşananları ne Bosna halkı, ne Türk halkı ne de tüm dünya unutabilir. Tarihin en acımasız savaşlarından birisi Bosna'da yaşandı. Silahsız insanların üzerine yıllarca bomba yağdırıldı Kadınlar, yaşlılar, çocuklar acımasızca katledildi. Bosnalı Müslümanlar, direndi ve kazandı. NATO ve BM müdahale etmeseydi savaş Boşnaklar lehine sonuçlanacaktı. Boşnaklar, Avrupa'nın göbeğinde ikinci bir Endülüs vakasının yaşanmasına izin vermeyerek, tarihi bir destan yazdı...

HER 11 TEMMUZ’DA ACILAR TAZELENİYOR

Her yıl 11 Temmuz tarihinde Srebrenitsa'da acılar tazeleniyor. DNA testi tamamlanan ve kimlikleri belirlenen katliamın kurbanları yeniden toprağa veriliyor. Potaçari Mezarlığı'nda zaman duruyor. Bizim görevimiz bu yaşananları unutmamak, unutturmamak. Srebrenitsa annelerinin acısı Türk milletinin de acısıdır. Boşnaklar çocuklarını kin ve nefretle büyütmüyor. Ama kendilerine yapılanları da unutmayacak. Rahmetli Aliya İzzetbegoviç’in dediği gibi çünkü unutulan soykırım yeniden tekrarlanır. Tarihin tekerrür etmemesi için unutmayacağız, unutturmayacağız.