Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı yapılan uyarılara rağmen, vatandaş sobayı yine geleneksel yöntemlere göre yakıyor. Bilgisizlik, ihmal ve yanlış kullanım yüzünden Konya'da her yıl onlarca kişi “Sessiz ve sinsi ölüm” kurbanı oluyor. Şehirde çoğu noktada doğal gazın yaygın kullanılıyor olmasına rağmen bazı yerlerde ise hala soba tercih ediliyor. Şehir merkezi dışında bulunan çoğu ilçede de soba yine en fazla tercih edilen ısınma aracı olarak görülüyor. Kışı sert geçen ve lodosun genellikle hakim olduğu Konya'da, soba kullananların özellikle karbonmonoksit gazı salınımına karşı kendilerine koruma anlamında çok dikkat etmesi gerekirken, basit yöntemlerle sobalarını yakıyor olmaları her zaman olduğu gibi yine büyük tehlikelere davetiye çıkarıyor. Geçtiğimiz gün Ereğli'de 2 kişinin sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybetmesi, konunun ehemmiyetini ve hassasiyetini bir kez daha gün yüzüne çıkardı.
SOBA BORULARININ UZATILMAMASI GEREKİYOR
Makina Mühendisleri Odası (MMO) Konya Şube Başkanı Dr. Aziz Hakan Altun, her kış ayına girmeden önce konu ile ilgili basın açıklaması yaptıklarını hatırlattı. Tüm açıklama ve uyarılara rağmen bilinçsizliğin devam ettiğini üzülerek ifade eden Başkan Altun, sobalı evde oturan vatandaşları soba, kömür ve bacalardan kaynaklanan zehirlenme olaylarına karşı bir kez daha uyardı. “Sobanın yanma kuralları vardır” diyen Altun, şunları kaydetti: “Vatandaşımız, kovalı sobanın üzerine kömür atma yanlışına çok düşüyor. Bilinçsizlik var. Oysa kovalı sobanın içine ilk kömür atılır. Daha sonra tutuşturulacak ne varsa o atılır ve yanma işlemi gerçekleştirilir. Üstelik bacanın da temiz tutulması gerekir. Soba borularının uzun olmaması gerekiyor. Vatandaş ısıdan daha fazla yararlanma adına soba borularını uzatıyor. Bu, çok yanlış bir yöntem. Yani vatandaş böyle bir durumda kâr etmiyor. Atık gazdan faydalanmak adına kendini ölüme atıyor. Hatalar da kaçınılmaz oluyor. Bacaların uzaması sonucunda baca gazı erken yoğuşuyor. Tam yanma da gerçekleşmiyor. Soba boruları kısa olmalıdır.”
MERDİVEN ALTI KÖMÜRLER ZEHİR SAÇIYOR
“Lodoslu havalarda soba yakılırken daha da dikkatli olunmalıdır” diyen Başkan Altun, lodoslu havaların hakim olduğu günlerde vatandaşın sobanın altını kapattığını ve bu durumda da sobanın yeterli oksijeni alamadığını hatırlattı. Oksijen alamayan sobanın, karbonmonoksit verdiğini dile getiren Altun, “Sonucunda da ölümler oluyor. Karbonmonoksit gazı, çok sinsidir. Kokusuzdur. İnsanlar ne olduğunu bilmeden, anlamadan hayatını kaybediyor. Bazen çay içerken bazen de televizyon izlerken sinsi bir gaz olduğu için insanı öldürebiliyor. Yani farkına kolay varılmıyor. Yeri gelmişken kömürün kalitesinden de bahsetmek istiyorum. Kömürde ucuza kaçmak da doğru değil. Piyasadaki çoğu kömür denetimli fakat denetimli olmayan el altından da satışa çıkan kömürler var. Merdiven altı üretim kömürlerin kalitesi de ısı verimi de düşük. Zehirleme etkisi fazla. Çevre kirliliğine de yol açıyor. Devletimizin gerçek anlamda ihtiyaç sahiplerini iyi tespit etmesi ve yakacak ihtiyacını karşılaması gerekir. Vatandaş, ucuza kaçmak için tehlikeli kömürleri alabiliyor. Ölümlü vakaların çoğu da yanlış soba kullanımından kaynaklanıyor” şeklinde konuştu.
EMRE ÖZGÜL