Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, Torba Kanun ile Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na (TİB) verilen yetkilerin Avrupa Birliği (AB) muktesebatına uygun olduğunu savundu. Kanun, kurumun internet trafik verilerini 6 ay saklamasını ve sakıncalı gördüğü sitelere 24 saat içinde erişimi engellemesini olanaklı kılıyor.
Lütfi Elvan, Cebıt Bilişim Eurasia’nın açılış töreninde gazetecilerin TİB’in yetkileri ile ilgili sorularını cevapladı. Türkiye’nin İnternet Evrensel Beyannamesi’ni talep eden ülke olduğunu vurgulayan Elvan, şunları dile getirdi:
"Son senelerde dünyada bir ülkede görülmeyecek şekilde internet altyapısını güçlendiren, internet ve mobil telefon kullanımını süratle artıran ülke biziz. Bu anlamda dünyanın en önde gelen ülkelerindeniz, Avrupa’da birinciyiz. Son yaptığımız 2 değişiklik ile ilgili kimi yorumlar var. Burada esasında iki konu ele alınıyor. Biri trafik bilgisi ile, diğeri ulusal güvenlik ile ilgilidir. Trafik bilgisi ile ilgili değişiklik AB muktesebatına uygundur. AB’de yer alan direktif çerçevesinde hareket edilmiştir. Bugün mobil veya sabit her bir telefon operatörü isimleri de zikredebiliriz Turkcell, Vodafone, Avea bunların tamamında trafik bilgilerini alıyor. Hem mobil telefon hem internet için geçerli durum. Bu bilgileri 6 ay süre ile bu şirketler muhafaza ediyor. Burada kasıt nedir? Yazılan mektup değildir, zarf içine konulan bir mektup göz önünde bulundurun. Mektubun içeriği konusunda bu operatörlerde bilgi söz konusu değildir. Ancak zarfta bulunan ad, soyad, adres gibi ifadeler, hususlar ancak trafik bilgisi olarak kabul ediliyor. Hiçbir şekilde içerik trafik bilgisi kapsamına girmiyor. İçerikten kastımız şudur; ‘herhangi bir şahıs ne zaman telefon açmış, kiminle görüşmüş, ne kadar görüşmüş’. Bu bilgiler, zaten operatörlerde bulunuyor. Yaptığımız düzenleme, bu trafik bilgilerinin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nda (BTK) 6 ay süreyle muhafaza edilmesini öngörüyor. Neden bunu yapma gereği hissettik? Çünkü mahkemelerden ‘bize çok acil olarak bize şu şahsın trafik bilgilerini gönderin’ diye BTK’ya talep geliyor. Bu kurum kendisinde bilgi olmadığı için ilgili operatör firmaya yazıyor. Bu firma, bilgileri ham olarak TİB’e gönderiyor. Bu ham bilgileri TİB kullanılabilir bilgi haline dönüştürüyor ve mahkemeye ulaştırıyor. 3 hafta ile 1 ay alıyor bu süreç ama öye acil durumlar oluyor ki mahkeme, bu bilgilere hemen ulaşmayı talep ediyor. Bu nedenle böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyuldu. Bu, AB muktesebatına uygun bir düzenleme yineliyorum. Biliyorsunuz AB muktesebatında ilgili direktifte 1 sene bu bilgilerin tutulması öngörülüyor. Bu konuda tenkit getiren arkadaşlarıma şunu soruyorum, siz operatöre güveniyorsunuz, devletin kurumlarına güvenmiyorsunuz, böyle anlayış olur mu? Ya bu bilgiler operatörde var. Operatörde olan bilgilerin zamanında mahkemelere intikali için 6 ay süre ile BTK’da tutulmasında ne sakınca var? Yaptığımız düzenleme var. Bununla operatörde olan bilginin BTK’da bir süre tutulmasını ve talebe binaen o bilgilerin mahkemelere intikali amaçlanıyor."
Siyasi irade olarak ulusal güvenliği önemli gördüklerin belirten Elvan, şöyle devam etti:
"Kanunlarda ikinci bir konu da tenkit ediliyor, ama biz Anayasa’nın 22. maddesine uyumu önemli görüyoruz. Yaptığımız bu. Sorarım size ulusal güvenliğimizi ilgilendiren bir husus söz konusu olduğunda ne yapacağız? Ben o halde mahkemeye gidip mahkemeden çıkacak kararı mı bekleyeceğim? Böyle bir durum söz konusu olduğunda ki Anayasa bunu öngörüyor TİB geçici bir süre için erişimin engellenmesini mümkün kılıyor; kamu güvenliği veya ulusal güvenlik söz konusu olduğu takdirde Anayasa’nın 22. maddesinde belirtilen hususlar ne ise onlar. Sadece ben sizin Anayasa’nın 22. maddesi ile bizim düzenlememizi karşılaştırmanızı temenni edirim. Biz orada uyumu getirdik. Ulusal güvenliği ilgilendiren husus söz konusu ise burada yapılacak olan şey TİB’in erişimi engellemesidir. Ama tabii biz, derhal mahkemeye başvurulmasını, mahkemenin 48 saat içinde karar vermesini önemli görüyoruz. Burada mahkeme kararını 48 saat içinde vermedi yine açacağız. Ama 48 saat içinde mahkeme kararı ne ise biz bunu uygulayacağız. Burada yaplan düzenleme Anayasa’ya uygun. Bunu başka yerlere çekmenin anlamı yok. AB muktesebatı bakımından da sıkıntı yok. Bu, ulusal güvenlik ile ilgili bir soruna maruz kalan tüm ülkelerin başvurduğu bir yöntem. Biz yine mahkeme kararı arıyoruz, ama 24 saat içinde erişimi engelleyerek. Anayasa’nın 22. maddesinin öngördüğü hüküm bu. Çünkü Anayasa 24 saat içinde mahkemeye başvuruyu, 48 saat içinde karar verilmesini öngörüyor. Biz Anayasa’ya uyum getirdik, bu konuda sıkıntı ile karşı karşıya kaldığımızda bu madde devreye girecektir."
Gazeteciler özgürlüklerin sınırlandığı tenkitlerine işaret edince Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Elvan, "Hangi alanda özgürlük kısıtlanmış? Böyle bir şey yok. Kimse siyaset yapmasın. Koyduğumuz maddeleri incelesinler. Maddeye somut olarak tenkit getirsinler. Muhalefet partilerinden de bu düzenlemenin uygun olduğunu savunan arkadaşlarım var, isim zikretmeyeyim. Özgürlükler hiçbir şekilde kısıtlanmıyor. Trafik bilgilerinden söz ettim, operatörde o bilgiler var, devletin o bilgileri elde etmesine neden ‘hayır ‘diyorsunuz. Olur mu, böyle şey? Biz internetin önünü açtık, özgürlükleri getirdik. Biz Afrika ülkelerinin konumundaydık, şu an AB ülkelerinden daha iyi konumdayız, iletişim altyapımız ve internetimiz itibari ile. Avrupa ve Türkiye’nin rakamlarına bakınız; Türkiye’nin bilişim alanında ne kadar ilerlediğini, sosyal medyanın bu kadar yoğun kullanıldığı başka bir ülke olmadığını göreceksiniz. İnternet kullanımında dünyanın önde gelen ülkelerinden biriyiz. Ya internet, sosyal medya, mobil telefon kullanımında ilerlemeler oldu. Bu altyapıyı iyileştirmesek bu ilerlemeler olur muydu?" ifadelerini kullandı.
Elvan, internetin önünü açma, özgürlükleri artırmaktan yana olduklarını da dile getirdi; ayrıca "Geçenlerde Dışişleri Bakanı’nın şu an Başbakan olan Ahmet Davutoğlu’nun önemli bir toplantısı gizlice, illegal olarak kaydedilip basına ve sosyal medyaya verildi. Bu ulusal güvenliği ilgilendiren hususlar. Bu hususlar ortaya çıkınca biz bir şey yapmayacak mıyız? Aciz mi kalacağız. Ulusal güvenlik söz konusu olduğunda mahkeme kararını arayacağız. Ama hadise 24 saat sonra cereyan edecek. 24 saat erişim engellenecek. Bu mu özgürlüğü kısıtlamak? Ulusal güvenliğiz her şeyin önündedir, buna göre adım atmalıyız.Tabii biz mahkeme kararını uygulayacağız." dedi.
CİHAN