HAZİRAN (June)
Haziran Süryanice. Süryanice'de ''hazıran'' sıcak manasına gelmektedir. Hazuran/hazaran kelimeleri sıcakların başladığı ay anlamı taşıdığı için bu aya haziran ismi verilmiştir. Roma'da ismi Junius'tur. Jüpiter'in karısı, Roma tanrıçası Juna'dan gelmektedir.
TEMMUZ (July)
Temmuz İbranice. Türkler'de tama, tamağ, tamağdur kelimeleri cehennem (sıcak) anlamı içerdiği için Temmuz ayının isminin buradan geldiği söylense de, Eski Babil'de bereket tanrısı Tammuz'dan geldiğine inananların görüşü ağır basmaktadır.
Bu ay, Roma İmparatoru Julius Sezar'a armağan olarak sunulduğu için Gregoryen Takviminde July adı verilmiştir.
AĞUSTOS (August)
Ağustos Latince. Roma İmparatoru Octivivus'un kutsal anlamındaki unvanı Augustus'tan gelir. Tevatüre göre Augustus'un doğduğu ay olduğu için, diğer bir rivayette ise Octivivus İskenderiye'yi bu ay ele geçirdiği için bu isim verilmiştir.
EYLÜL (September)
Eylül İbranice, Süryanice. İbranice'de İlul/Elul'dur. Süryanice'de aylul (üzüm) ''üzüm ayı'' olarak geçer. Eylül'ün Babilce'den geldiği söylenmektedir.
Latince'de ''septem'' yedi anlamına gelmektedir. Roma'da o zamanlar yılın ilk ayı Mart kabul edildiği için September yedinci aya tekabül etmekteydi.
EKİM (October)
Ekim Türkçe. Eski ismi Teşrin-i evvel (1. Teşrin) Yine 1945 yılında çıkan kanunla ismi değiştirilen 4 aydan biridir. Bu ayda ekim dikim işleri yapıldığı için ekim ayı denilmiştir.
Roma'da October sekizinci anlamında ''octo''dan gelmektedir.
KASIM (November)
Kasım Arapça. Kasım ayı 1945 yılına dek Teşrin-i sani (2. Teşrin) diye isimlendirilirken çıkan kanunla Kasım şeklinde değiştirilmiştir. Kimilerine göre Türkçe titreme, titreşme manasına gelen kas, kasma, kasınma kelimeleriyle alakalıdır. Bazıları ise Arapça kökenli ayıran-bölen anlamındaki ''kasım'' kelimesinden geldiği söylenir. Gregoryen takvimide Novamber ''novem''den dokuzuncu anlamına gelmektedir.
ARALIK (December)
Aralık Türkçe. Aralık ayı yine ismi kanunla değiştirilen aylardandır. Eski ismi Kanun-i evvel (1.Kanun) idi. Eski yıl ile yeni yıl arasında kaldığı için aralık adı verilmiştir.
Roma'da December ''decem''den onuncu manasına gelmektedir.
Görüldüğü gibi Miladi takvimde kullandığımız ayların isimleri bir hayli ilginçtir.
1945 yılında 4696 nolu kanunla 4 ayın ismi değiştirildi. Bununla birlikte diğer ayların da ismi değiştirilmiş, lakin ne hikmetse onlarda isim değişikliği yasalaşmamış. Şimdilerde unutulmuş olsa da birçoğu uzun yıllar halk tarafından kullanılmıştır.
1926-1945 1945 1945-2018
KANUNİSANİ OCAK OCAK
ŞUBAT GÜCÜK ŞUBAT
MART YELİN MART
NİSAN AÇARAY NİSAN
MAYIS GÜLAY MAYIS
HAZİRAN BOZARAN HAZİRAN
TEMMUZ BİÇİM TEMMUZ
AĞUSTOS DERİM AĞUSTOS
EYLÜL VERİM EYLÜL
TEŞRİNİEVVEL EKİM EKİM
TEŞRİNİSANİ KASIM KASIM
KANUNİEVVEL ARALIK ARALIK
Selam ve dua ile
Kaynak:
* Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu
* ercake.com
* Onedio.com