Ayçiçeği Fırladı

İhsan Koç

Bu sene yaşanan tüm gelişmeler çiftçilerin üretimde yaşadığı zorlanmalardan kaynaklanıyor. Emtia fiyatlarının kontrolsüz artışı temel gıda maddelerinden ayçiçek yağını vurdu...

**

Basit bir hesaplama ile kış aylarında yağın tenekesi kaç liradan sunulacak çıkartmak istiyorum. Geçen sene tarladan tüccarlara verilen yağlık ayçiçeği tonu beş bin yüz ₺ civarlarından başlayarak alınıyordu. Bu hafta Konya şeker yağlık ayçiçeği alım fiyatını belirledi.

**

Tonu on iki bin ₺ başlayacak şekilde çiftçiden alınacak. Bu tutar reva mıdır? Elbette bu konu tarlada emek veren çiftçilerin takdirinde kalacak. Kimisi beğenir, kimisi yeterince verim alamazsa beğenmez. Burayı geçiyorum.

**

Geçemediğim konu iki yıl arasında tedarik farkının altı bin dokuz yüz ₺ olması oldu. Zincir marketlerin biçtiği gömleği sırtına geçiren dar gelirli vatandaş bu kışı daha sert geçirecek. Temel gıdalarda artış yıllık iki katını geçiyor.

**

Üç kilogram yağlık ayçiçeği kullanılarak bir litre yağ elde ediliyorsa, bu verim eski usul yapımlarda geçerli. Fabrikasyon yapımlarda daha az miktarda hammadde ile yağ elde edilebilir.

**

Verilen rakama göre üç litrelik bir yağın sadece maliyetsiz hammadde tutarı yüz sekiz lira oluyor. Yirmi litrelik teneke yağın sadece işlemsiz tarladan fiyatı yedi yüz yirmi lira oluyor. Nakliye, işçi, enerji giderleri eklenirse sonuç daha korkunç olabilir.

**

Velhasıl zincir marketler olmak üzere berberlere kadar herkes bu temel gıda ürününde yaşanacak yükselişin farkındadır. Gerçi az önce yaptığım hesaba göre çıkan sonucu çokta geride bırakmış fiyatlar reyonlarda şuan var.

**

Geçen sene imalatçı bir arkadaşım ile bu konu üzerinde konuşurken bana fiyat artışlarının nerede karşımıza çıkacağını soruyordu. Elbette ürünün artışı tarladan sökülürken değil, fabrikadan geçerken yaşanıyor.

**

Yaşanan bu fiyat artışından sonra ürüne talep düşüyor, bunu gören imalatçı üretmek yerine parasını farklı alanlarda kullanıyor. Üretimin düşmesiyle arz-talep dengesi yerini bulmuyor ve artışlarının arkası kesilmiyor.

**

Bu alım fiyatını duyan zincir marketi ağabeyler karnını kaşıyarak teneleri istiflemeye başlamıştır.

Zaman ve vakit bulmakta zorlanan işçi kardeşimde yaşananlardan habersiz porsiyon küçültmeye devam ediyor. Bakalım bu tarım cenneti ülkemizde daha nelerle karşılaşacağız.