Asırların Rüyası “Marmaray”

Tarihlerimize, teknoloji ve sanayi de ileri adımlar atma yerine, savaşlarını yerleştirdiğimiz Osmanlı Devleti hiçte öyle değilmiş.
Pek çok ileri adımlar yaparken devasa işlemleri de düşünmüşler.
Mesela İstanbul boğazında köprü yapılması düşüncesi Osmanlıda başlamış
Nitekim Gururumuz olan dünya da önemli yeri olan “Marmaray” yani deniz dibinden kıtaları bağlamak onlarca da düşünülmüş.
***
İlk projesi Sultan Abdülmecid tarafından hazırlanan boğazın iki yakasına yürüyerek geçme rüyası ele alınmış nitekim…
1860 yılında Sultan Abdülmecit’in mühendis Preault’a,  konuyla ilgili proje hazırlatmasıyla başlamış...
Preault Sarayburnu ile Üsküdar arasında, ayaklar üstünde bir batık tünel tasarlamış.    
Çizimleri özenle hazırlanmış ama.. O günün teknolojisi ile bu tünel gerçekleşememiş.
*** 

1902 yılında ise Sultan II. Abdülhamid Han ele almış ve üç Amerikan mühendisi olan Strom, Lindman ve Hilliker yeni ve daha gelişmiş olarak, boğazı deniz altından geçiş projesi tasarlamış.
Bu projede, mühendisler, su altında bir viyadük (Köprü yol) tünel düşünmüşler ve güzergahları yine Sarayburnu ile Üsküdar arası olarak belirlemişler.
***
Hazırlanan ancak o günlerin ekonomik yetersizlik ve siyasal sebeplerle tatbik edilememiş. Sultan II: Abdülhamit Han Hal edilince…
İttihat terakki iktidarı bunu rafa kaldırıvermiş.
Özal zamanında 1980 ilk aylarında ele alınan bu düşünce yine onun vefatı ile geride kalmışsa da 1987 de geniş kapsamlı fizibilite etüdü gerçekleştirilmiş.
2002 de sağlanan ve uygunluğu olan kredi Japonya’dan sağlanarak ihaleler yapılmış ve ilk kazma 2004 de vurulmuş.
***   
 “Marmaray’’ ismi alarak 150 yıl sonra yani Cumhuriyetin 90. Yılında gerçek olan bu eserin açılış törenine…
Cumhurbaşkanı Gül, Somali Cumhurbaşkanı, Başbakan Erdoğan, , Japonya ve Romanya Başbakanları ile sekiz devletten dokuz Bakan ve Bakan’lar katılmış oldu.
Gözler bu dünyaca değer taşıyan Marmaray’ın açılışında Muhalefet liderleri acaba davet mi edilmedi. Edilmedi ise veya edildi de onlar iştirak etmemişse iyi olmamış. Çünkü gözler aradı ama görülme imkânı olmadı.
Diyanet İşleri başkanının Duasına, gelen yabancı devlet adamları da el kaldırarak açılışı yapılan “Marmaray”nın ilk sürücüsü Cumhurbaşkanı Gül daha sonra Başbakan Erdoğan olmuş.
***
Bakanlığın verdiği bilgilere göre;
Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hattının İyileştirilmesi ve Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı “Marmaray” Projesi kapsamında ilk kez İstanbul Boğazı’nın altından yürüyerek karşı yakaya ulaşabilecek.
Yani vatandaşlar Yenikapı’dan girip Üsküdar’da güneş ışığına kavuşacak.
***
Yapım işlemi olarak verilen bilgiye göre;
İstasyon binası için yapılan kazının derinliği 13 metre olmakta…
İlk dört metrede Osmanlı, izlenen 5 metrede Bizans, ondan sonraki 13 metreye kadar olan derinlikte antik ve neolitik çağa ait eserlere rastlanmış. 35 bin arkeolojik bulgu toplandı. Yakında müzede teşhir edilecek.
Yapım da jeolojik sondajlarla deniz zemini incelenmiş. Deniz zemininde ki yumuşak sıvılaşabilir yerler özel çimento ile doldurulup “granit kaya gibi sağlam” hale getirilmiş.
Marmara’yı oluşturacak 11 tane tüpün oturacağı deniz tabanı şerit halinde kazılmış. Sonra tüpler “milimi milimine bu şeride yerleşecek şekilde” denize indirilerek monte edilmiş.
Boğaz da kuvvetli dip akıntıları olduğu için bu son derece önemli imiş..
Denizin altındaki bu tünellerde muhtemel su sızmalarına kazalara depremlere karşı güvenlik alanları trenleri anında dışarıya çekecek elektronik sistemler konulmuş.
“Büyük deprem” ihtimaline karşı Marmaray tüpleri dışarıdan daha güvenli oluyormuş.
Bütün bunların bedeli 5,5 milyar lira kabaca 2 milyar dolar. Uzun vadeli çok ehven şartlı dış kredi ile tamamlanmış durumda.
***
“Marmaray” Yurdumuza hayırlı olsun. Türkiye’nin böyle büyük başarılarına ak’a kara muhalefetliğini bırakıp hepimiz gurur içinde sevinelim.
***
Sağlık ve esenlik içinde sevdiklerinizle yaşam dileğimle.