Bilgi çağı olarak adlandırdığımız bu yüzyılda geçen yılların en önemli bilgi kaynağı olan ve bir zamanlar gazetelerin rekabet halinde sattığı ansiklopediler de dijital bilgi çağının kurbanları arasında yerini aldı. 1990'lı yılların başında zamanın yaygın gazeteleri tarafından kuponla satılan dünyanın önemli ansiklopedileri artık sahaflarda yok pahasına satılıyor. Rampalı Çarşı esnaflarından Merve Kitapevi sahibi İbrahim Kaynarca, internetin kullanılmaya başlamasıyla birlikte ansiklopedilerin tarih olduğunu söyledi. 1990'lı yıllarda Hürriyet, Milliyet ve Sabah gibi dönemin önde gelen gazeteleri tarafından bir cildi 30 kupona verilen Temel Britanica, Ana Britanica, Meydan Laurusse gibi dünyanın önde gelen ansiklopedilerine artık kimsenin dönüp bakmadığını dile getiren Kaynarca, sahafçıların bir köşesinde toz tutan bu tarihi ansiklopedilerin dijital bilgi kaynaklarının ve internetin gelişmesiyle birlikte değersiz hale geldiğini aktardı.
ÖMRÜNÜ TAMAMLADI
İnsanların okuma konusunda pek iştahlı olmadığını, dizileri izlediği kadar okumayı istemediklerini belirten Kaynarca, “Yılların birikimini bünyesinde barındıran, tarih kokan ve zamanında yıllarca hepimizin elinin altında bulundurduğu ansiklopediler artık kitapçıların tozlu raflarında bulunuyor" dedi. Ansiklopedilerin ömrünü tamamladığını ifade eden Kaynarca, "İnternetin hayatımızda girmesiyle ansiklopedilere talep olmadığı için ansiklopediler ya depolara atılıyor ya da kiloyla kağıt fabrikalarına satılıyor. Kağıt fabrikalarında bile diğer kitapların fiyatından gitmiyor. Yani şu an çağımızda ansiklopediler ömrünü tamamladı. Gönül isterdiki ansiklopediler insanların öğrenme sürecinde insanların yanında yine bulunsun. Ama internetin bazen doğru bazen de yanıltıcı olarak getirdiği bilgiler ansiklopedileri öldürdü” diye konuştu.
HER EVDE BULUNURDU
Kaynarca, ansiklopedilerin bir zamanlar her evde mutlaka bulunan vazgeçilmiz bir bilgi kaynağı olduğunu ifade ederek, "Bir nesil bu ansiklopedilerle büyüdü. 1990'lı yılların öğrencileri yıllık ödevlerini, dönem ödevlerini ve haftalık ödevlerini yapmak için bu ansiklopedileri kullanırdı. Herkesin evinin kütüphanesinin bir köşesinde yer tutan ansiklopediler, hızla gelişen internete ve bilgisayara yenik düştü" dedi. Günümüzde ansiklopedilerin yerini her evde bulunan internetin aldığını belirten Kaynarca, "Kimisi bilgi edinmek içir kimisi de zamanın modasını takip etmek için evinin baş köşesinde en az bir ansiklopedi bulunduruyordu. Günümüzde ansiklopedilerin yerini hemen hemen her evde bulunan internet aldı. Artık herkes bilgiye ya da bazen sözde bilgiye internette bulunan arama motorlarıyla ulaşıyor" ifadelerini kullandı.
EVİMİZDEKİ KÜÇÜK KÜTÜPHANELERDİ
"Ansiklopediler evlerimizde bulunan küçük bir kütüphaneydi" diyerek ansiklopedilerin önemini olduğunu vurgulayan Kaynarca, şunları söyledi: "Ansiklopedilerin içinde ülke tarihinden dünya tarihine, toplumdan bireyin gelişimine kadar çok sayıda bilgi yer alıyordu. Ansiklopediler evlerimizde bulunan küçük bir kütüphaneydi. Onbinlerce insanın imece usulüyle oluşturduğu internet ansiklopedileri ve sözlükler sanal dünyadaki en büyük paylaşım alanlarından biri haline geldi." ansiklopedilerin neredeyse hiç satılmadığını aktaran Kaynarca, yılda bir iki cilt ansiklopedi satabilditlerini söyleyerek,"12 ciltlik bir ansiklopediye en fazla 50 TL veriyorlar. Çoğu zaman elimizde kalacağına satmak zonunda kalıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda kilo ili alanlar bile oluyordu" şeklinde konuştu.
ALİ İBİLEME