Amerikalı Uzmanlardan Suriye’de Savaş Suçlarına Engel Olacak Çalışma (Özel)

ABD'de bir grup uluslararası hukuk uzmanı, Suriye'de üst düzey yetkililer, Esed rejimine bağlı askerler ve muhaliflerin yargılanabileceği özel bir savaş suçları mahkemesi kurulmasına yönelik bir taslak çalışma hazırladı. Washington’da düzenlenen bir programda çalışmanın içeriğini kamuoyu ile paylaşan uzmanlar, Suriye’de savaş suçu işleyenlerin yargılanması yolunun açılması ile bundan sonra yaşanabilecek insanlık dışı eylemlerin önlenebileceğini ifade ediyor.

Girişime Washington merkezli Uluslararası Kamu Hukuku ve Politika Grubu (PILPG) öncülük ediyor. Dünyanın birçok ülkesinde faaliyet gösteren PILPG’nin Gaziantep’te de bir ofisi bulunuyor. Amerikalı uzmanlar çalışmanın hazırlanma sürecinde Türkiye’de bir çok görüşme gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

Savaş suçu mahkemesi fikrinin öncüsü PILPG Genel Müdürü Michael Scharf, 30 sayfa ve 29 başlıktan oluşan çalışma konusunda Cihan Haber Ajansı’na (Cihan) özel açıklamalar yaptı. Türkiye’de gerçekleştirdikleri toplantıların çalışmanın hazırlanmasında kilit rol oynadığını ifade eden Scharf, uluslararası topluma Suriye’de yaşananları anlatmaya hazır üst düzey yetkilileri bu çalışmaya dahil ettiklerini söyledi.

Amerikalı uzmanlar Türkiye’de bulunan eski Suriyeli üst düzey yetkililer ile taslağın hazırlanması sürecinde bir çok kez bir araya geldi. Scharf, Türkiye’deki bu yetkilileri odak grubu yaparak çalışmayı Suriye’nin ihtiyaçlarına uygun şekillendirdiklerini dile getirdi.

İÇ SAVAŞIN BİTMESİNİN ARDINDAN KURULACAK

Suriye’nin ceza adaleti sistemini inceleyerek bu ülkenin yapısına uygun şekillenmesi amaçlanan çalışmada, özel mahkemelerin Suriye’de dönüşüm süreci veya iç savaşın sona ermesinin ardından kurulması öneriliyor. Çalışmanın uluslararası mahkemelerin tamamlayıcısı veya alternatifi olabileceğini ifade eden Scharf, Suriye’de yönetimsel bir değişiklik olana kadar mahkemelerin kurulmayacağını ifade etti.

Uzmanlar, örnek taslağın tartışılması için zamanın uygun olduğunu ifade ediyor. Michael Scharf ise 2 yıldan beri üzerinde çalıştıkları taslağı neden şimdi kamuoyu ile paylaştıklarını şu şekilde açıkladı: “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) hesap sorulabilirlik konusunda referansının olmasını istiyoruz. Cenevre'de yakın bir zamanda gerçekleşecek konferansa hesap sorulabilirlik açısından bilgi sağlamak istiyoruz. Ayrıca muhaliflerin intikam amacında olmasını değil, kendilerine uluslararası saygınlık da kazandıracak hukuk kurallarını benimsemesini istiyoruz. Böylece sadece Esed rejiminde değil muhaliflerin tarafında da görülebilecek insanlık dışı eylemlerin önüne geçilmiş olacak.”

Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) sözcüsü Luey Mikdad kısa süre önce yaptığı açıklamada, savaş suçları mahkemesi girişimini memnuniyetle karşılayacaklarını ifade etmişti. İnsanlığa karşı suç işleyenlerin ister hükümet tarafından, ister muhalifler tarafında savaşsın adaletle yüzleşmesi gerektiğini dile getiren Mikdad, "Devrim, kötü şeyler yapmanın bir bahanesi olamaz." şeklinde konuşmuştu. CİHAN