Kalp-damar rahatsızlığı bulunan kişiler için hayati önem taşıyan by-pass ameliyatı hakkında bilgiler veren Özel Medline Konya Hastanesi Kardiyoloji Bölümünden Uzm. Dr. M. Vedat Çaldır aynı zamanda hastaların yapması ve yapmaması gerekenleri de açıklıyor.
“Türkiye'de by-pass cerrahisi yaklaşık 25 yıldır başarı ile yapılmaktadır” diyen Çaldır, şunları kaydetti: “Operasyonlar, yeni teknikler sayesinde atmakta olan kalpte dahi yapılabilmekte ve yüzde 1 gibi çok düşük ölüm riskleri ile sonuçlanmaktadır. Kalp damarlarındaki daralmalar, belli bir seviyenin üzerine çıktığında kan akışına engel oluşturur. Bu da kalbin yeterince beslenememesi ve dolayısıyla görevini tam olarak yerine getirememesi anlamına gelir. Bu olumsuz tabloyu ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan cerrahi işleme de, koroner by-pass (koroner köprüleme) ameliyatı denir. Göğüsten, bacaktan veya koldan alınabilen damarlar, tıkalı veya daralmış damarların uç kısmına bağlanır ve kanın damarın uç kısmına akmasını sağlanarak oksijensiz ve risk altındaki kalp bölgeleri kurtulmuş olur. Koroner by-pass ameliyatının amacı, göğüs ağrılarını ortadan kaldırmak, oluşabilecek kalp krizlerinin ve ölümlerin önüne geçmektir.”
Hastalar by-pass ameliyatının hayati riski nedeniyle ameliyat sonrası çok katı ve disiplinli bir şekilde yaşamlarını sürdürdüğünü ifade eden Çaldır, “Sigarayı bırakıyorlar ve kilo veriyorlar. Fakat hastaların bir kısmı 6–12 ay içinde hastalıklarıyla ilişkili problemleri ortadan kalkınca tekrar eski kötü alışkanlıklarına dönüyor. Unutulmamalıdır ki by-pass ameliyatı, mevcut problemi o an çözer, var olan damar sertliğini ortadan kaldırmıyor. Tekrar yeni kalp problemleri yaşamamak için ameliyat öncesi kalp sağlığını olumsuz etkileyen alışkanlıkların hayat boyu terk edilmesi gerekiyor. Ameliyat olmuş kişiye ameliyattan 7–10 gün sonra dikişlerini aldırmak için ve 1. ay kontrolü için operatörüne kontrole gitmesi, ardından 3. ay, 6. ay ve daha sonra da yılda bir kontrollerini kardiyologlara yaptırmaları önerilir. Hastaların, öncelikle yaklaşık iki ay yan yatmamaları, sırtüstü yatmaları gerekmektedir. Aksi taktirde göğüs kemiğinde oluşabilecek ayrılmalar şiddetli ağrılara sebep olabilir. Hastalar, ağır yük kaldırma ve barfiks, sınav ve halter gibi ağır sporlardan kaçınmalarıdır. Bunun yerine yürüyüş, yüzme, dans gibi bir takım sporlar tavsiye edilmektedir. En kolay yapılabilen spor, yürüyüş olduğundan, yürüyüş bantlarında spor ile bel ve eklem problemleri olan kişiler için de doğa yürüyüşleri uygundur. By-pass hastaları beslenmelerine özen göstermeli, diyet yapmalı ve kilo vermeliler. Diyetlerinde unlu gıdalardan, şekerden, tuzdan ve kolesterolden fakir beslenmeleri önerilmektedir. Beslenmede, hayvansal yağlardan uzak durulmalı, özellikle süt ürünleri tüketiminde yağsız ve tuzsuz olanları tercih edilmelidir. Protein olarak tavuk ve balıketi tüketilmelidir. Eğer yenecekse sığır eti ızgara olarak tercih edilmelidir. Salam, sosis, sucuk gibi besinlerden uzak durulmalıdır. Hastaların kilo vermeleri sürekli olarak her kontrolde teşvik edilmelidir” dedi.
“By-pass ameliyatının işlevi, hayat süresini uzatmanın yanında yaşam kalitesini de artırmak da olduğu için by-pass sonrası hastaların mutlaka aktif yaşamlarına geri dönmeleri sağlanmalıdır” uyarısında bulunan Çaldır, “İşlerine mümkün olan en kısa sürede dönmeleri en uygunudur. Hastaların doktorlarına bile sormaktan çekindikleri ameliyat sonrası cinsel yaşam ciddi bir problem olmaktadır. Hastaların bir kısmı kalp rahatsızlığı sebebiyle cinsel aktivitenin ölüme sebep olacağı korkusunu yaşamaktadır. Ancak operasyondan 2–3 hafta sonra eğer iki kat merdiveni sorunsuzca çıkabiliyorsa cinsel aktivitede de sorun olmayacağı kabul edilir” ifadelerini kullandı.
HABER MERKEZİ
“Türkiye'de by-pass cerrahisi yaklaşık 25 yıldır başarı ile yapılmaktadır” diyen Çaldır, şunları kaydetti: “Operasyonlar, yeni teknikler sayesinde atmakta olan kalpte dahi yapılabilmekte ve yüzde 1 gibi çok düşük ölüm riskleri ile sonuçlanmaktadır. Kalp damarlarındaki daralmalar, belli bir seviyenin üzerine çıktığında kan akışına engel oluşturur. Bu da kalbin yeterince beslenememesi ve dolayısıyla görevini tam olarak yerine getirememesi anlamına gelir. Bu olumsuz tabloyu ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan cerrahi işleme de, koroner by-pass (koroner köprüleme) ameliyatı denir. Göğüsten, bacaktan veya koldan alınabilen damarlar, tıkalı veya daralmış damarların uç kısmına bağlanır ve kanın damarın uç kısmına akmasını sağlanarak oksijensiz ve risk altındaki kalp bölgeleri kurtulmuş olur. Koroner by-pass ameliyatının amacı, göğüs ağrılarını ortadan kaldırmak, oluşabilecek kalp krizlerinin ve ölümlerin önüne geçmektir.”
Hastalar by-pass ameliyatının hayati riski nedeniyle ameliyat sonrası çok katı ve disiplinli bir şekilde yaşamlarını sürdürdüğünü ifade eden Çaldır, “Sigarayı bırakıyorlar ve kilo veriyorlar. Fakat hastaların bir kısmı 6–12 ay içinde hastalıklarıyla ilişkili problemleri ortadan kalkınca tekrar eski kötü alışkanlıklarına dönüyor. Unutulmamalıdır ki by-pass ameliyatı, mevcut problemi o an çözer, var olan damar sertliğini ortadan kaldırmıyor. Tekrar yeni kalp problemleri yaşamamak için ameliyat öncesi kalp sağlığını olumsuz etkileyen alışkanlıkların hayat boyu terk edilmesi gerekiyor. Ameliyat olmuş kişiye ameliyattan 7–10 gün sonra dikişlerini aldırmak için ve 1. ay kontrolü için operatörüne kontrole gitmesi, ardından 3. ay, 6. ay ve daha sonra da yılda bir kontrollerini kardiyologlara yaptırmaları önerilir. Hastaların, öncelikle yaklaşık iki ay yan yatmamaları, sırtüstü yatmaları gerekmektedir. Aksi taktirde göğüs kemiğinde oluşabilecek ayrılmalar şiddetli ağrılara sebep olabilir. Hastalar, ağır yük kaldırma ve barfiks, sınav ve halter gibi ağır sporlardan kaçınmalarıdır. Bunun yerine yürüyüş, yüzme, dans gibi bir takım sporlar tavsiye edilmektedir. En kolay yapılabilen spor, yürüyüş olduğundan, yürüyüş bantlarında spor ile bel ve eklem problemleri olan kişiler için de doğa yürüyüşleri uygundur. By-pass hastaları beslenmelerine özen göstermeli, diyet yapmalı ve kilo vermeliler. Diyetlerinde unlu gıdalardan, şekerden, tuzdan ve kolesterolden fakir beslenmeleri önerilmektedir. Beslenmede, hayvansal yağlardan uzak durulmalı, özellikle süt ürünleri tüketiminde yağsız ve tuzsuz olanları tercih edilmelidir. Protein olarak tavuk ve balıketi tüketilmelidir. Eğer yenecekse sığır eti ızgara olarak tercih edilmelidir. Salam, sosis, sucuk gibi besinlerden uzak durulmalıdır. Hastaların kilo vermeleri sürekli olarak her kontrolde teşvik edilmelidir” dedi.
“By-pass ameliyatının işlevi, hayat süresini uzatmanın yanında yaşam kalitesini de artırmak da olduğu için by-pass sonrası hastaların mutlaka aktif yaşamlarına geri dönmeleri sağlanmalıdır” uyarısında bulunan Çaldır, “İşlerine mümkün olan en kısa sürede dönmeleri en uygunudur. Hastaların doktorlarına bile sormaktan çekindikleri ameliyat sonrası cinsel yaşam ciddi bir problem olmaktadır. Hastaların bir kısmı kalp rahatsızlığı sebebiyle cinsel aktivitenin ölüme sebep olacağı korkusunu yaşamaktadır. Ancak operasyondan 2–3 hafta sonra eğer iki kat merdiveni sorunsuzca çıkabiliyorsa cinsel aktivitede de sorun olmayacağı kabul edilir” ifadelerini kullandı.
HABER MERKEZİ