Almanya’da ikamet eden birinci nesil Türkler danışmanlık hizmetlerinin olmadığı dönemlerde dil yetersizliği nedeniyle sağlık sorunlarını ifade etmekte çok zorlandı. Bu sorun kısmen devam ediyor. Doktor ile hasta annesi ya da babası arasında tercüman rolü oynayan çocuklar da soruna çare değil. UPD Danışmanı Havva Arık Almanya’da göçmenlere yönelik kültürel açılımın elzem olduğunu söylüyor ve sağlık sektöründe çalışan Almanlara Türk kültürünün anlatılması gerektiğini vurguluyor.
Almanya Bağımsız Hasta Danışmanlığı (UPD) Türkçe hizmet vermeye bundan 10 yıl önce başladı. Türkçe hizmet ağını kuran ve Türklerin bu servisin varlığından haberdar olmaları ve yararlanmaları için gecesini gündüzüne katarak çalışan Havva Arık 10. kuruluş yıldönümü vesilesiyle yaptığı açıklamada “İşe başladığımda danışmanlık yapacağımız binanın inşaatı henüz tamamlanmamıştı ama biz tanıtım çalışmaları yapmak üzere hemen kolları sıvadık. UPD bilindiği gibi Almanlara yönelik çalışan bir kuruluş. İşe başladığımda Türkçe bilgilendirme yapan eleman olarak o zamanlar bir tek ben vardım. Aradan geçen zaman içinde üç kişi olduk. Şimdi Berlin, Ludwigshafen ve Stuttgart kentlerinde olmak üzere üç kentte danışmanlık hizmetlerimizi Türkçe olarak sunuyoruz.” diye konuştu. Arık, tanıtım çalışmaları esnasında Türk dernek ve birlikleri ile irtibata geçerek buralarda bilgilendirici toplantılar düzenlediğini, toplantılara paralel olarak Türkçe bilgilendirme broşürleri ve el bildirileri hazırladığını söyledi.
10 yıl içinde kat ettikleri mesafeden memnuniyet duyduklarını da belirten Hava Arık Almanya’da yaşayan Türkler arasında sağlık sorunu olup da derdini Almanca olarak dile getiremeyenlere veya sağlık sistemi üzerine sorusu olanlara hem şahsen danışmanlık mekanlarında hem de telefonla yardımcı olduklarını söyledi. Arık’ın verdiği bilgilere göre Türkler UPD’nin sunduğu ücretsiz hizmetten yararlanıyorlar. Bu konuda toplumda haklarımızı arayan bir kurum var düşüncesi oluşmuş durumda.
En çok sorulan sorular listesinde ilk sırada hastalık parasına yönelik sorular bulunuyor. Bunu tedavi hatası şüpheleri, ağır engellilik, bakım sigortasının hizmetleri, hasta hakları, ortopedik ayakkabı, baston veya tekerlekli sandalye gibi yardımcı araç gereçler, teşhis ve tedavilerde izlenecek yöntem ve ilaç tedavilerine yönelik sorular takip ediyor. UPD’de çalışan Türk danışmanlar, hastalara uzman doktor bulmakta da yardımcı oluyorlar. Ayrıca farklı soru ve sorunlarla başvuranları da kendilerine yardımcı olabilecek kurum ve kuruluşlara yönlendiriyorlar.
UPD’nin danışmanlık hizmetlerinden istisnasız herkes yararlanabiliyor. Danışmanların hepsi üniversite mezunu tıpçı, sağlık bilimci, hukukçu veya sosyal pedagog olarak mesleklerinde deneyim kazanmış kişiler.
KÜLTÜREL AÇILIM ŞART
“Alman doktorlar bizim rahatsızlığımızı dile getirmek için kullandığımız deyimleri tanımıyorlar. Bu bağlamda Türk doktorlar da Alman hastayı anlamakta zorlanabilirler. Kısacası kültürel farklılıkları bilmeyince uygun tedavi yapılamıyor, yanlış tedavi uygulanabiliyor.” diyen Arık sağlık sorunlarını ifade ederken Türklerin “Ciğerim yanıyor”, “Göbeğim düştü” ya da “Nazar değdi” gibi tabirler kullanmalarını Alman doktorların, psikologların kültürel farklardan dolayı anlayamadığını, bu nedenle Almanya’da göçmen sağlığına yönelik kültürel açılıma ihtiyacın elzem olduğunu söyledi.
Arık “Alman meslektaşlara yönelik bilgilendirme toplantıları düzenlenmelidir, eğitim seminerleri yapılmalıdır.” dedi. Kamu yararına çalışan UPD sağlık sigortası üyelerinin ödedikleri aidatlar ile finanse ediliyor. Yasal sağlık sigortaları UPD’ye aidat ödüyorlar. Özel sağlık sigortaları da Türkçe hizmeti gönüllü olarak destekliyorlar. CİHAN