RÖPORTAJ: HALİD ŞEN
Konya’da Betül Bozyokuş isimli bir gıda mühendisi evinde 24 saatten fazla bir süre pişirdiği kemiklerden ürettiği kemik suyunu sağlık arayanlara gönderiyor. Yüzyıllardır mutfaklarda kullanılan, Konya mutfaklarının da vazgeçilmezi ‘kemik suyu’ veya ‘kemik iliği suyu’ yeni bir akım ile yeniden gündemlere girmeye başladı. Amerika’da ve bazı Avrupa ülkelerinde kafelerde içecek olarak servis edilmeye başlanılan kemik suyu aslında Konya’da vazgeçilmezlerdendi. Kah tandır yandığında, kah odun ateşinde imil imil pişen kemikler, evlerde lezzet ve sağlığa katkı sağlıyordu.
Kemik suyu son zamanlarda özellikle sağlık sorunları yaşayanlar için çok kıymetli bir gıda katkısı. Kemiklerimizin en çok ihtiyaç duydukları yapı taşlarından olan Jelatin ve kondrotin kemik suyunda fazlasıyla bulunuyor. Yapı taşlarının yanında kemik suyunda aynı zamanda kemiklerimiz için gereken tüm vitaminler bulunuyor. Pek çok kişi kemik suyunu cildi, eklemleri, sindirim ve bağışıklık sistemi için kullanıyor ve faydasını görüyor.
Kemik suyu uzmanlarca beyin sağlığı, grip ve soğuk algınlığı, iltihaplara doğal antibiyotik, bağırsak sağlığı, eklem ağrılarını azaltma, kilo vermede yardımcı, doğurganlık artırıcı, cilt sağlığına katkı, uyku düzenleyici gibi faydalarından ötürü tavsiye ediliyor.
Selçuk Üniversitesi Gıda Mühendisliği mezunu Betül Bozyokuş, İnstagram’da açtığı ‘Konya kemik suyu’ sayfasından yaptığı kemik iliği suyunu satıyor. Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde Yüksek Lisans eğimi alan Bozyokuş, kemik suyu satma fikrinin nasıl oluştuğunu ve kemik iliği suyunun nasıl yapıldığını anlattı.
Kemik suyu satma fikri nereden çıktı?
Bebeğim doğduktan 1,5 yıl sonra sonra evimde düzenli olarak kemik suyu üretmeye başladım. Doğumdan sonra bel fıtığı başladı bende. Dizlerim, eklemlerim ağrımaya başladı. Mesleğimin verdiği araştırmacı ruhla bu konuyu çok araştırdım. Kemik suyunun ağrılara faydalı olduğunu gördüm. Nasıl yapılır, in iyi nasıl üretilir, içerisindeki faydalı mineraller, bileşenler nasıl açığa çıkar diye araştırdım. Önce kendim kemik suyu içmeye başladım ve hakikaten faydasını gördüm. Ağrılarım hafifledi. Faydasını görünce, acaba ben bunu hem satsam, hem de insanlara faydalı olsam diye düşündüm. Bu şekilde işe başladım. Hemen Instagram’da bir sayfa açtım. Herkes de ilgi gösterdi.
Kemik suyunun ne tür faydaları var?
Kemik suyu diyoruz ama aslında kemiğin iliğinin suyu aslında. İlikli kemik suyu da denilebiliyor. Kemik suyu yurt dışında çok yaygın. İnsanlar Starbucks’dan kahve alır gibi, kemik suyu alıyor. Bazen şap şeklinde, bazen aromalı, bazen sade alıp o enerji ile güne başlıyorlar ve çok da tok tutuyor. Kemik suyu sadece eklem ağrıları için değil, bağırsak rahatsızlıklarına çok iyi geliyor. Bağırsak duvarını onarıcı özelliğe sahip. Saçı, tırnağı, cildi besliyor. Kemik suyunda kolajen çokça bulunuyor. Hatta tamamı kolajen diyebiliriz. Biz ellerimiz kuruduğunda ne kadar krem sürsek de bir kuruluk oluyor ama kemik suyu ile kendimizi içten beslersek o dışarıya da yansıyor.
İyi kemik ilği suyu nasıl yapılır sence?
Kemik suyu düdüklü tencerede çok verimli olmuyor. Kemiği tencereye atıp 2 saat pişirince kemik suyu yaptım deniliyor. O aslında olmuyor. Proteinin yapısı bozuluyor. Sadece tat veriyor, şifa vermiyor. Proteinler sıcaklığa hassas bileşenler. Proteinin yapısının bozulmaması için çok kısık ateşte pişirmek gerekiyor. O yüzden sosyal medyada yaptığım paylaşımlarda şunu sıklıkla vurguluyorum; ‘24 saat pişti’. Kaynamadığını vurguluyorum. Düzenli olarak kemik aldığım bir kasabım var. Kuzunun ilikli uyluk kemiğini alıyorum, bazen boyun da ilave ediyorum. Nerenin kemiği ise oraya fayda ediyor. Küçükbaş olması önemli. Büyükbaş hayvanlarda antibiyotik kalıntısı oluyor. Kemikleri aldıktan sonra bir gece sirkeli suda bekletiyorum. O sirkeli suyu da devamlı değiştiriyorum. Bu sayede kemikteki kan atılıyor. Sonra sabah uyandığımda bembeyaz bir kemik çıkıyor ortaya. 1 kilogram kemiğe 1 litre su ilave ediyorum. Fazla olduğu zaman jelleşmiyor. İçine biraz sirke koyuyorum. Altını iyice açıyorum, kaynama noktasına kadar ısınıyor ama tam kaynamıyor. Ufak baloncuklar çıkmaya başladığı zaman, ocağın en kısık ayarında bırakıyorum ve süreç başlamış oluyor. Tıkır tıkır baloncuklar çıkar, kemik yavaş yavaş içindeki mineralleri bırakır. Kemik o pişmenin sonucunda zaten ele alındığında dağılıyor. En az 24 saat pişiyor. Vaktim varsa daha uzun pişiriyorum.
Konsantre olduğu için mesela yemeğe bir kepçe yerine bir kaşık konulunca inanılmaz aroması oluyor. Piştikten sonra süzüyorum. Sonra oda sıcaklığına gelince buzdolabına koyuyorum. Buzdolabında yağı direkt üste çıkıyor. Yağını alıp atıyorum. Ona dikkat ediyorum ama velev ki antibiyotik ve ilaç kalıntısı olursa bu yağa birikiyor.
Müşterilerine ürünleri nasıl gönderiyorsun?
Müşterilerime kavanozlayarak gönderiyorum. Kendime yaptı isem yağ dışındaki kısmı cup cake kalıplarına, herhangi bir kalıba veya buz poşetlerine koyuyorum. Tek kullanımlık paketlere bölüyorum. İçmek istersek de buzdolabından bir parça alıyoruz, cezvede eriyinceye kadar ısıtıyoruz. İçilebilir kıvama geliyor. Baharat vs. eklenebiliyor. Çok faydalı, vücuda enerji vermiyor, kafein gibi bir katkısı olmadığı için bağımlılık da yapmıyor. Ülkemizde bu işi yapanlar az da olsa var ama Konya’da başka yapan yok. Çok zor, yapılmayacak bir şey değil ama, çalışanlar, vakti olmayanlar tercih ediyor.
İlgi güzel. Konya’dan, Bursa, Trabzon, Afyon, Nevşehir’e yolladım.
Genelde kimlerden talep geliyor? Fiyatı ne?
Genelde müşterilerim, çocuğu bebeği olanlar. Nadiren, şuram ağrıyor dilerek talep edenler oluyor. Kargo kışın çok problem olmuyor ama yazın havalar sıcak olunca çok sipariş almamaya çalışıyorum. 1 litrelik kavanozlarda gönderiyorum. Bir kavanoz 35 lira. İnsanlar hava ısınınca kemik suyu ağır gibi bir algısı var. Aslında yazın da kemik suyu gerekiyor. Zaten şifası için düzenli kullanmak gerekiyor. İlaç gibi. İki gün kullanıp bırakmamak lazım faydası böyle görülür. Müşterilerim ne kadar kullanayım diye soruyor. Her gün 1 kupa iç. Ama içemiyorsan en azından her gün bir fincan kullan diyorum. Yağ olmadığı için belirgin keskin bir tadı yok. Rahatlıkla içilebiliyor. Çorbalarda ve yemeklerde çok lezzetli oluyor. Bebeğime bir dönem biberon ile vermiştim, onda da çok faydasını gördüm, boyu bir anda attı. Buzdolabında 4 gün dayanıyor. Buzlukta da 3 ay dayanıyor.
Kemik suyu isteyenler sana nasıl ulaşabilir?
İnstagramda @konyakemiksuyu hesabından sorulara cevap veriyorum, sipariş alıyorum. Konya içinde elden teslim yapabiliyorum. Zaten stoklu çalışmıyorum. Siparişe göre yapıyorum. 3-4 gün önceden sipariş verilmesi gerekiyor.