1 Mayıs

Sadık Küçükhemek

1 Mayıs’ı anlamak lazım. Nedir 1 Mayıs? İşçiler ne istiyor? 1 Mayıs’ı anlamadan, işçilerin ne istediği bilinmeden ne tür tedbir alınırsa alınsın, 1 Mayıs’ta tatsız olayların ve kanın akmasının önüne geçmek mümkün değildir.

1 Mayıs’ın tarihçesi bunu gösteriyor. Halen 1 Mayıs’ta dünyada ve Türkiye’de tatsız olaylar yaşanmaktadır…

Türkiye’de bu yıl devletle işçi sendikaları anlaşarak, makul sayıda işçiler Taksim’e çıktı ve 1 Mayıs olaysız kutlandı. Sadece Taksim’e giden çeşitli güzergâhlar üzerinde ve Ankara’da küçük çapta tatsız olaylar yaşandı. Geçen sene ise 1 Mayıs’ın kutlandığı yerlerde büyük çapta tatsız olaylar yaşanmıştı.

1880’li yıllar, emeğin sömürüldüğü, şirketler hızlı bir şekilde büyürken, çalışma şartlarının ağır ve kötü olduğu, günde 14-15 saat çalıştırıldığı yıllardı. Çocuklar çok cüzi bir ücretle çalıştırılıyordu.

ABD’nin Şikako kentinde 40 bin tekstil işçisi, çalışma şartlarının iyileşmesi ve alın terinin sömürülmemesi için eylem yaptı. Bu eylem, işveren tarafından bastırıldı. Aynı kentte, bir fabrikada 8 saatlik işgünü için grev yapan1400 işçi işten atıldı. 

Chicago'da ise işveren, sokak çeteleriyle anlaşarak grev yapan 40 bin işçinin eylemini bastırdı.  Sokak çeteleri işçilerle kavga ederken, polis, işçilerin üzerine ateş açmış ve 4 işçinin ölümüne sebep olmuştur.

İşçi önderi Albert Persons, Adolph Fıscher, George Engel ve August Spıes, 1 Mayıs 1886 yılında 8 saatlik iş günü mücadelesinde önderlik yaptıkları için idam edilmiştir (1).

Türkiye’de, Taksim’de “kanlı 1 Mayıs”  (1977) yaşandı.  Meydandaki otellerden ateş açılarak 34 kişi öldürüldü. Halen katiller bulunamadı.

 Bu yıl, 1 Mayıs’ta Taksim’de meydandaki bir otelden sarkıtılan dev pankartta, “1 Mayıs 1977’de buradan ateş açanlar bulunsun” yazılıydı. 

Aklımıza geliyor; ABD’de olduğu gibi işveren, sokak çeteleriyle anlaşarak çetelere meydandaki otellerden işçiler üzerine ateş açtırmış olabilir; araştırılmalı.

 İşçilerin ne istediğine gelince, işçilerin ne istediği 1 Mayıs’ın tarihçesinden anlaşıldığı gibi, alın terinin verilmesini ve çalışma şartlarının düzeltilmesini istemektedir.

 Kapitalizmden, işçilerin alın terini ve çalışma şartlarının düzeltilmesini beklemek saflık olur. Çünkü kapitalizm, faiz yoluyla alın terini sömürme esası üzerine kurulmuştur. Dolayısıyla kapitalizm ayakta kaldığı müddetçe 1 Mayıslar sıkıntılı ve kanlı geçecek demektir.

Sendikaların kurulmasının sebebi, kapitalizmin açığını kapatmaktır. Bundan 15-20 sene önce Türkiye’de okullarda okutulan Felsefe ders kitaplarında sendikaların kuruluş amacı söyle izah ediliyordu: “Sendikalar,  kapitalizm için bir yamadır, deliklerini kapatmak için kurulmuştur.”

Türkiye’de Türk İş bunun için vardır. Bu sendika kapitalizm taraftarıdır. Hak İş, böyle değildir. Bu sendika hak ve adalete dayanan, alın terine saygı duyan bir sistemin kurulmasını istemektedir. DİSK ve KESK ise sosyalizme geçilmesini istemektedir.

Rusya’da sosyalizm, 1917 yılında kapitalizme bir tepki olarak doğmuştur. Sosyalizm de eşitlik adı altında devlet eliyle alın terini sömürmektedir. Mal edinme, müteşebbis ve düşünme hürriyetini yok etmektedir. Dine afyon demektedir.

Bu sebeple SSCB,  1991 yılının sonunda dağıldı ve kapitalizme tekrar dönüldü. Böylece kısır döngü devam etmektedir. 

Kaynaklar

1. http://www.disktekstil.org/tr/?i=pages&id=316

 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.