Obruklar milli güvenlik meselesi haline geldi! 10 ili tehdit ediyor

Konya Ovası’nda yer altı sularının bilinçsiz bir şekilde kullanılması yüzünden son yıllarda sayıları hızla artan obruklar Türkiye’nin başka şehirlerinde de ortaya çıkmaya başladı. Konya Ovası’nda çoğunlukla Karapınar ilçesinde oluşan obruklar, son yıllarda aynı bölgedeki Ereğli, Halkapınar, Emirgazi, Çumra, Sarayönü ile Cihanbeyli, Kulu, Yunak, Çeltik ve Altınekin ilçelerinde de görülmeye başlandı. Konya Ovası’ndaki obruk sayısı 3 bine yaklaştı. Altınekin ve Çumra gibi ilçelerde ortaya çıkan dev yer yarıkları köylüleri tedirgin ettiği gibi, tarımsal üretimi de tehdit etmeye başladı. Bazı köylerde ortaya çıkan yarıklar, küçükbaş hayvancılığı da tehdit ediyor. Köylüler kendi imkanlarıyla yer yarıklarını kapatsa da farklı bölgelerden yeni obruk ve yarık oluşmaya devam ediyor. Çumra’da bu yıl sulama kanallarının üzerinde dev obruklar oluştu. Bu obrukların tamamı kapatıldı.

BU İLLERDE İLK DEFA OBRUK OLUŞTU!

Konya’da sayıları her geçen yıl artan obruklar son yıllarda Niğde, Nevşehir, Çankırı, Diyarbakır, Sivas, Siirt, Batman, Karaman ve Aksaray’da da görülmeye başlandı. Son bir ay içerisinde ise Şanlıurfa, Eskişehir ve Afyonkarahisar’da ilk obruklar oluşumu yaşandı Ülke genelinde yer altı sularının hoyratça kullanılması yüzünden obruk sayısı hızla artmaya başladı. Bugüne kadar hiç görülmeyen obruklar Türkiye’nin başka şehirlerinde de ortaya çıkması çiftçileri de tedirgin etmeye başladı. Özellikle mısır gibi aşırı su tüketen bitkilerin ısrarla ekilmesi ve hükümetin bu mısır ekimini teşvik etmesi yer altı sularının hızla çekilmesine neden oluyor. Son yıllarda Konya’da ve Türkiye’nin birçok bölgesinde göller de kurumaya yüz tuttu. Konya’nın obruklarla ile ilgili yaşadığı sıkıntıları Türkiye’nin birçok şehri daha yaşamaya başladı. Obrukların sayısının hızla artması ülkemizde tarımsal üretimi ve küçükbaş hayvancılığı da tehdit eder hale geldi.

SİVAS OBRUK SAYISINDA KONYA İLE YARIŞIYOR

Obruk sayısında Sivas, Konya ile yarışıyor. Sivas’ta 2023 yılı verilerine göre 500’e yakın obruk tespit edildi. Yer altı sularının çekilmesi ve yüzey faylanmaları yüzünden obruk oluşumu meydana geliyor. Türkiye’nin 10 şehrinde obruk oluşumu yaygın şekilde görülüyor. Türkiye’nin neredeyse tamamında obruk oluşumu yaşanıyor.

KARAMAN’DA OBRUK SAYISI ARTIYOR

Konya’nın komşu illerinden biri olan Karaman’da ilk obruk geçtiğimiz yıllarda ortaya çıkmıştı. Son oluşumlarla birlikte Karaman’daki obruk sayısı 20’yi buldu. Mısır ekiminin yaygın bir şekilde yapıldığı Karaman’da elma bahçelerinde ve diğer tarımsal alanlarda yer yarıkları oluşmaya başladı. Konya Ovası Sulama projelerinin bir türlü hayata geçmemesi sadece Konya’yı değil Karaman’ı da olumsuz yönde etkiledi. Yer altı sularının aşırı şekilde kullanılması Karaman’da obrukların sayısının artmasına neden oldu.

AKSARAYLI ÇİFTÇİLER TEDİRGİN

Konya’nın diğer komşu şehirlerinden biri olan Aksaray’da da obruklar çiftçileri ve köylüleri tedirgin ediyor. Özellikle Aksaray’ın Karapınar’a komşu ilçelerinde sayıları her geçen gün artan obruklar tarımsal üretim için büyük risk oluşturuyor. Aksaray’ın Eskil, Sultanhanı ilçelerinde ilk obruk oluşumu 2 yıl önce meydana gelmişti. Aksaray’da son iki yılda oluşan obrukların sayısında ciddi bir artış yaşandı.

ŞANLIURFA’DA İLK DEFA OBRUK OLUŞTU!

Şanlıurfa’nın Haliliye ilçesine bağlı Ballıca Mahallesi’ndeki 4 farklı noktada obruk oluştu. Pamuk üretiminin yoğun bir şekilde yapıldığı Şanlıurfa’da ilk defa yaşanan obruk oluşumu vatandaşlar arasında şaşkınlık yaşattı. Şanlıurfa İl Tarım ve Orman Müdürü Mehmet Aksoy, vatandaşlara uyarıda bulundu. Aksoy, sulama suyunun bilinçsiz şekilde kullanılması nedeniyle obrukların oluştuğunu belirterek, tarımsal sulamada kullanılan suyun daha dikkatli bir şekilde kullanılması yönünde uyarı yaptı.

ESKİŞEHİR’DE ÜÇÜNCÜ OBRUK MEYDANA GELDİ!

Eskişehir'in Çifteler ilçesindeki bir tarım arazisinde yaklaşık 20 metre derinliğinde, 5 metre çapında obruk oluştu. Bu obruk ilçedeki üçüncü obruk olarak kayıtlara geçti. İlçeye bağlı kırsal Sadıroğlu Mahallesi'nde yaşayan Erkan Ceylan, kendisine ait ayçiçeği tarlasında obruk oluştuğunu fark etti. Tarlada incelemede bulunan İl Tarım ve Orman Müdürü Ender Muhammed Gümüş ise bunun, Eskişehir'de bilinen üçüncü obruk olduğunu bildirdi. Gümüş, “Yer altındaki suyun hoyratça kullandığında sıkıntı oluşacak bu ilçelerde su kısıtı ve planlı üretim desteği verilecek. Planlı üretimle çiftçimiz daha çok kazanacak. Suyumuzu da idareli kullanacağız. Böylece obrukları daha fazla görmeyeceğiz” açıklamasında bulundu.

AFYONKARAHİSAR’DA DA OBRUK ŞOKU!

Afyonkarahisar’da da bu yıl yeni obruk oluşumu meydana geldi. Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinde oluşan yaklaşık 4 metre genişliğindeki obruk nedeniyle endişelenen vatandaşlar, özellikle hayvanların obruğun içerisine düşmemesi için önlem alınmasını istedi. Daha önce bölgede obruk görmediklerini ifade eden köylüler obruğun kurak geçen yaz mevsiminden sonra oluştuğuna dikkat çekti. Türkiye’nin 6 farklı şehrinde ortaya çıkan obruklar ülke tarımı ve hayvancılığı için için milli güvenlik meselesi haline geldi.

TARIMSAL SULAMADA PLANLAMA ŞART!

Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, son yıllarda yer altı sularının bir hayli alçalmasıyla obruk oluşumlarının hızlandığı bir döneme girildiğini söyledi. Prof. Dr. Yaşar Eren, Konya Ovası’nda ve Türkiye’nin diğer şehirlerinde görülen obrukların başka şehirlerde ortaya çıkmasının ciddiye alınması gerektiğini belirterek, tarımsal sulamada planlamaya gidilmesi gerektiğinin altını çizdi.

“Yer altı sayısının hızla düşmesi, malzeme çekimi kum ve çamur çekimi obruk oluşumunu hızlandırıyor” diyen Prof. Dr. Eren, şunları kaydetti: “Kuyular 24 saat çalışıyor. Yer altı suların çekilmesi obruk oluşumunu hızlandırıyor. Modern tekniklere geçmek gerekiyor. Yer üstü sularının kullanılması önemli. Kıyıya yakın tarımsal sulamanın bol olduğu yerlerde sular kullanılmalı. Deniz suyunun arıtılarak, tarımsal sulamada kullanılması gerekiyor. İsrail, Suudi Arabistan ve Amerika bunu yapıyor. Suudi Arabistan yer altı suyu kullanımını bıraktı. Türkiye’de bu sadece Balıkesir’de yapılıyor. Su konusunda hem ekonomik davranmak hem de modern teknikleri kullanmak zorundayız.”

İBRAHİM BÜYÜKEKEN