'Mehmet Ali Uz bir Konya çelebisidir'

Konya Aydınlar Ocağı'nın düzenlediği Selçuklu Salı Sohbetleri sürüyor. Konya Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, 'Konya kültürünün doksan yıllık çınarı', Konya Aydınlar Ocağının Kurucu Başkanı Av. Mehmet Ali Uz’un hayatı ve hatıralarını anlattı.
İl Halk Kütüphanesi Salonundaki yapılan programda konuşmasına, Uz’un aile şeceresine dair bilgiler vererek başlayan Dr. Mustafa Güçlü, “İnsanın dört ebeveyni olur; bunlar anne ve babası ile onların anne ve babasıdır. Anne tarafı Ereğli'den, Hz. Mevlâna soyundan gelir. Mevlevi Tekkesi Şeyhi Pir Ömer Adil Çelebi büyük dedeleridir. Adil Efendi yaşanan bir fesat olay yüzünden eşi ve çocuklarını alarak Hadim’e taşınıp Hadim müftüsü Ahmet Efendi'nin yanında yıllarca müsevvitlik, yani müftü yardımcılığı yapar. Hadim müftüsünün bir olay münasebeti ile öldürülmesinden sonra da Konya’ya taşınıp Konya müsevvidi olur. Hacıveyis Efendi de o medresede yetişmiş ve nihayet müderrisi olmuştur” dedi.

ÜNLÜ EĞİTİMCİLERDEN DERSLER ALDI

Uz’un büyük dedelerinden Müsevvit Mustafa Fehmi Efendi’nin, Konya’da Müsevvit Medresesinin, onun oğlu Adil Efendinin de Adliye Medresesinin kurucusu olduğunu kaydeden Güçlü, “Mehmet Ali Uz’un baba tarafının ise Hacı Kullukzadeler olarak anıldığını kaydeden Güçlü, “Dedesi Ali Avni Efendi Kalecik Mahallesinde, eskiden Fransız Mektebi olan, Osmanlı’da da Mahmudiye Mektebi olarak hizmet veren okulda tahsil görmüş, Cumhuriyetin ilk Şer’iye Vekili Mehmet Vehbi Efendi’nin tedrisatından geçmiştir. Cumhuriyet döneminin tanmış eğitimcilerindendir. Özel Hamidiye İlk ve Rüştiye mektebinin kurucusu ve müdürüdür” diye konuştu.

MOTOR TAMİRHANESİNDE ÇIRAKLIK YAPTI

26 Şubat 1935 tarihinde dünyaya gelen Mehmet Ali Uz’un Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulunu bitirdikten sonra babası onu okutmak istemeyip motor tamirhanesine çırak olarak vermiş ama çevredeki insanların telkinleriyle İmam Hatip’e kaydettirmiş. Babasının tavsiyesiyle Milli Eğitim Bakanlığı kitaplarını okumuş, onun getirdiği Büyük Doğu ve Serdengeçti dergileriyle tanışmıştır. Bu arada Sahip Ata Cami İmamından Kur’an dersleri almış, Çimili Hakkı Efendi’de hafızlığını tamamlamıştır. 1958 yılında Konya İmam Hatip Okulu’ndan mezun olduktan sonra, yüksek tahsiline devam edebilmek için fark derslerini vermek üzere Konya Lisesine müracaat eder. Fakat sınavlar devam ederken, Lise mezunlarına verilen yedek subay hakkının kaldırılması söz konusu olunca askere gitme kararı almıştır” dedi.
Uz’un Hadımköy ve Çorlu’da askerlik görevini sırasında 27 Mayıs Darbesinin gerçekleştiğini ve terhisinden sonra 1961 yılında fark derslerini vererek Konya Lisesi’nden mezun olduğunu ifade eden Güçlü, “1967 yılında da Hukuk Fakültesini bitirdi. Fakültede, meşhur komünistlerden İlhan Arsel onun hocasıdır ve aralarındaki bir diyalogdan sonra onun derslerinden geçmesi mümkün olmaz. Ta ki Arsel Amerika’ya gidip yerine bir başka hoca gelinceye kadar o dersten geçememiştir. Bu arada Ahmet Hamdi Gürağaç’ın kızı Şükran Hanım ile evlenmiştir” ifadelerini kullandı.

YEŞİLAY VE TÜRK OCAĞI'NIN ŞUBELERİNİ KURDU

İmam Hatip’i bitirdikten sonra bir müddet vekil öğretmenlik de yapan Mehmet Ali Uz’un, Hukuk Fakültesi öğrencisiyken Eğitim Enstitüsünü de kazandığını ama şikâyet üzerine buradaki eğitime devam edemediğini vurgulayan Güçlü, “Mehmet Ali abi avukatlık yaparken Yeşilay ve Türk Ocağı Derneklerinin Konya Şubelerini kurdu. Yirmi beş yıl avukatlık, üç yıl da noterlik yaptı. Konya İmam Hatip Lisesinde hukuk bilgisi, Konya Akşam Lisesinde Edebiyat ve Kompozisyon, yirmi yıla yakın bir süre de Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesinin bazı bölümlerinde iş hukuku derslerine girdi” diyerek sözlerini sürdürdü.

Mehmet Ali Uz’un CMKP Yönetiminde de yer aldığını ve iki listeli meşhur kongrede partinin bölünme aşamasına geldiği sırada Konya heyetinin devreye girmesiyle Parti adının MHP ambleminin de Üç Hilal olmasına karar verilerek anlaşma sağlandığını anlatan Güçlü, “Mehmet Ali Uz, 1969 seçimlerinde Tevfik Fikret Kızılkaya’nın Milletvekili adayı olmasından sonra 1974’e kadar MHP İl Başkanlığı yaptı. Bu süreçte Genel Başkan Alparslan Türkeş ile yakın münasebet kurdu ve Konya mitinginde Üstat Necip fazıl Kısakürek ile birlikte Kalecik Mahallesindeki evinde misafir etti” dedi.

AKADEMİK SAYFALAR MERHABA'DA DEVAM EDİYOR

Hamle gazetesinde ve Konya Postasında makaleler yazıp Konya Postasında bir süre Genel Yayın Yönetmenliği de yapan Uz’un, bu gazetede başlattığı Akademik Sayfa’nın üç cilde, daha sonra Merhaba’da devam ettirdiği Akademik Sayfalar’ın 24 cilde ulaştığını kaydeden Güçlü, “1993’de Sultan Veled’den Günümüze Konya Âlim ve Velileri adlı kitabı yazdı. Tarihi Konya Mahallelerini kitap halinde neşretti. Konya Ansiklopedisinin Yayın Kurulu Başkanlığını yaptı. Selçuk Üniversitesi tarafından kendisine Fahri Doktora Unvanı verildi, hakkında da iki te hazırlandı” diye konuştu.

90 YILI GERİDE BIRAKTI

Uz’un 1989 yılında Konya Aydınlar Ocağı Başkanı olmasını müteakiben kendisiyle yakından çalışma imkânı bulduklarını anlatan Güçlü, “2002 yılında hastalığı ilerleyince Başkanlığı devretme kararı aldı. Beni arayıp emrivaki ile görevi bana devretti. Biz de o günden bu yana bu görevi sürdürüyoruz” dedi.
Aydınlar Ocağı tarafından Mehmet Ali Uz’a 2009 yılında Şeyh’ül Muharririn unvanı verildiğini kaydeden Güçlü, “2015 ve 2020 yıllarında Mehmet Ali abi adına vefa programları yaptık. Yerliliği, milliliği, düşüncesi ve duruşuyla bir Konya Çelebisi ve Konya Beyefendisi olan 90 yaşındaki kültür çınarımıza, kültür dünyamıza verdiği büyük hizmetler ve eserler için teşekkür ediyoruz” diyerek sözlerini tamamladı.