Konya'ya neden yağmur yağmadığı belli oldu! İşte en net açıklama

Konya'da hava sıcaklıkları, mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Ekim ayının bitmesine kısa bir süre kala, Ova'ya beklenen yağış bir türlü düşmedi. Konya'da barajlar çekildi, yer altı su seviyesi de oldukça düştü. Çiftçi ise gözü havaya dikti. Güz dönemi yağışına çok ihtiyaç duyan Konya çiftçisi, sulama için ekstra masraf yapmak istemezken, yağış yetersizliğinden ötürü verim kaybı yaşanmasından endişe ediyor. Konunun uzmanları ise endişe yaşamak için erken olduğunu, hava sıcaklıklarının bir süre daha böyle devam etmesi ve yağış olmaması durumunda sorunların olacağını belirtti.

KONYA İKLİMSEL DEĞİŞİKLİKTEN ETKİLENDİ

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Sabır,Dünya üzerinde çoğu alanlarda olduğu gibi Konya'nın da iklimsel değişikliklerden etkilendiğini dile getirdi. Yağışların gecikmesinin, sıcaklığın mevsimsel döneme göre yüksek olmasının iklimsel değişikliği gözler önüne serdiğini söyleyen Sabır, “İklimsel değişikliği, birkaç yıl üzerinden değerlendirmek doğru olmaz. Uzun yıllar ortalamasını analiz etmek daha doğru bir yöntem olur. Uzun yıllar ortalaması dikkate alındığında, beklenmeyen hava olaylarındaki artışı net bir şekilde görülebilir. Zaman zaman kurak yörelerde bile bir anda sel olayları olabiliyor. Konya gibi soğuk ekosistemde de beklenmeyen yüksek sıcaklıklar görülebiliyor. İşte tüm bunlar, iklimsel değişikliğe örnek” dedi.

HALK TABİRİYLE: “KIŞ GECİKTİ”

İklimsel faktörlerde beklenen hadiselerin dışında gerçekleşen değişikliklerin, insanların yeryüzündeki doğaya aykırı faaliyetlerinin sonucu olarak karşımıza çıktığını ifade eden Prof. Dr. Ali Sabır, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Çeşitli sanayi faaliyetleriyle, kara taşıtlarıyla, atık malzemelerin uygun olmayan yöntemlerle doğaya bırakılmaları ve bazı tarımsal üretimde yanlış uygulamalar gibi birçok faktör, son yıllarda atmosfere daha yoğun olarak gaz partikülleri bırakılmasına neden olmaktadır. Bu faaliyetler beklenmeyen iklimsel hadiselerin kısa zaman içerisinde daha sıklıkla gerçekleşmesine neden olmaktadır. Örneğin mevsimlerin kayması yani gecikmesi olarak ifade edilen olağan dışı hadiseler, iklim değişikliğinin çevreye yansımasıdır. Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 1991-2020 yılları arasında toplamış olduğu uzun dönem iklim bilgilerine göre, içinde bulunduğumu Konya ekosisteminde Ekim ayı için ortalama yağışlı gün sayısı 6.07 gün, aylık ortalama yağış da 29.6 mm, hava sıcaklık ortalaması 12.8 °C, ortalama en yüksek sıcaklık 20.0 ve ortalama en düşük sıcaklık 6.0 °C‘dır. Ancak bugünlerde günlük sıcaklık değerlerinin ortalamanın üzerinde, yağışın da yetersiz olduğunu görüyoruz. Bir yıl verileri iklim değişikliği analizleri için yeterli olmamakla birlikte, içinde bulunduğumuz iklimsel hadiselerin beklenenin dışında olduğu söylenebilir. Konya ovasında Eylül sonu ve Ekim ayı özellikle hububat ekim zamanıdır. Bu dönemde görülen olağan üstü sıcaklık ve yağış yetersizliği tohumların çimlenme ve canlılık özelliklerini olumsuz etkilemektedir. Hububat ve diğer birçok bahçe bitkilerinde mevcut iklimde ilave sulama ihtiyacı oluşabilmektedir. Bu durum kısıtlı miktardaki su kaynaklarının daha da azalmasına ve üretim maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. İçinde bulunduğumuz durumun uzun vadede devam etmesi üretimde sürdürülebilirliği olumsuz etkileyecektir. Bu nedenle uzun vadede etkili tedbirlerin alınması önem arz etmektedir. Bu kapsamda kurağa dayanıklı su tüketimi daha az olan tür ve çeşit kullanımı, kısıtlı suyun atmosfere buharlaşmasını ya da toprağın derinlerine sımasını önleyen sulama sistemlerinin geliştirilmesi, toprak işleme şekline ve zamanına dikkat edilmesi, bitkisel atıkların toprak yüzeyine kaplanması gibi aktif ve pasif tedbirler alınabilir. Yağışlarla kazanılan kısıtlı miktardaki suyun uygun şartlarda depolanarak tarım alanlarına taşınması ve uygun yöntemlerle gereği kadar kullanılması da önem taşımaktadır.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİBİTKİ HASTALIK VE ZARARLILARINI DA ETKİLİYOR

“Yağış olmaması, barajların su rezervlerinin azalmasına da neden oluyor” diyen Sabır, şunları kaydetti: “Güz kurak geçtiği için bazen kış döneminde alınan yağışlar da yetersiz hale gelebiliyor. Bitkiler için etkili olan hastalıkların yaşam biçimi de buna bağlı olarak değişiyor. Mesela Hadim-Taşkent yöresinde eski yıllarda Akdeniz meyve si neği adı verilen zararlının bulunmadığını, ancak son yıllardaki iklimsel değişimlere bağlı olarak üretimde bu sineğin de sorun haline geldiğini” belirtti. Benzer örneklerin asmalarda salkım güvesi ve diğer birçok bitkide zarar yapan yaprak bitleri için de geçerli olduğunu ekledi. Ayrıca sıcaklık artışına bağlı olarak zararlıların bir dönem içerisinde nesil verme sıklığının da artabildiğini ifade etti.

BU DÖNEM YAĞIŞI BİTKİYİ BESLER VERİMİ ARTIRIR

Bu dönemde etkili olacak yağışların bitki sağlığına önemli katkılar sağlayacağını da söyleyen Sabır, şu cümlelerle konuşmasını noktaladı: “Şu an yaşanan sıcaklıklar, beklenilenin dışında. Hava sıcaklıklarının mevsimine göre yüksek seyretmesi, uzun bir süre daha yağışın düşmemesi durumunda riskleri konuşabiliriz. Bu dönemde etkili olacak yağışlar, hububat tarımı amacıyla işlenmiş olan toprak içine sızarak, toprağın su deposunu artırır. Barajların depolama kapasitesine katkı sağlar. Ekili tohumların çimlenmesinde yardımcı olur, halen ürün vermekte olan geç turfanda sebzelerin su ihtiyacını karşılayabilir ve bu sayede tarladaki ürünlerin verim potansiyelini artırır. Ayrıca, sonbahar döneminde çok yıllık bahçe bitkilerinin sezonun son dönemdeki hormonal ve anatomik olarak kış hazırlığını sağlıklı tamamlaması için ihtiyaç duyulan nemin karşılanmasında da bu dönem yağışları etkili olur. Bu dönemlerde yağış gecikirse, halen kısıtlı bulunan doğal kaynakların istem dışı harcanmasına sebep olabilir.”

EMRE ÖZGÜL