Konya'nın organik gübre üreticisi: CANDEM GÜBRE

Üretimin Yıldızları yazı dizimizde bu hafta, çiftçiler için hayati önem taşıyan bir alanda üretim gerçekleştiren, sektöründe Anadolu’nun ortasında fabrika açan tek firma olan Candem Gübre ile konuştuk. Firma, ürettiği ürünler yönünden hem ülke ekonomisi hem de insan sağlığı açısından çok önemli bir misyon taşıyor. Temel olarak, sağlıklı toprak, sağlıklı bitki, sağlıklı ürün ve sağlıklı insan prensibini benimseyen Candem Gübre, ülkenin dışa bağımlılığı noktasında bir subap görevi de görüyor.

4 ÜRETİM TESİSİ, 15 ÜLKEYE İHRACAT

Üç kuşaktır ticaretle uğraşan ve 2006 yılında girdiği gübre sektöründe önemli işlere imza atan Candan ailesi yönetimindeki Candem Gübre, bugün ülkenin en büyük organik gübre üreticisinden birisi. Firma, İdris, Nazmi ve Hüseyin Candan kardeşler tarafından başarıyla yönetilmeye devam ediyor.

Candem Gübre’nin üretim gamı, kapasitesi ve üstlendiği misyonu firma yöneticilerinden İdris Candan ile konuştuk. Ürettikleri ürünler ile insan sağlığına katkılar yapan, verimi artıran ve tarım alanında ülke ekonomisinin kazanç oranını artırmada rol oynayan Candem Gübre, 15 ülkeye ihracat yapan 100 bin ton üretim kapasiteli granül tesisi, sıvı ve toz mpk tesislerinden oluşan 3 Fabrikada 4 üretim tesisine sahip.

DOĞRU TARIM İÇİN HAYATİ ÖNEME SAHİP

Organik gübre sektörü, tarım için hayati öneme sahip. Bitkilerin topraktan doğru mineralleri alması, bunu düzgün bir şekilde sentezleyip sağlıklı meyveler, ürünler vermesini sağlamak adına Candem Gübre tesislerinde üretilen gübrelere ihtiyaç duyuyor. Çünkü tüm bitkiler, tıpkı insanlar gibi minarelerle ve elementlere ihtiyaç duyuyor. Onların da, sağlıklı beslenmeye, mineralleri düzgün almaya ihtiyacı var.

Aslında oldukça teknik konular barındıran gübre sektöründe Candem Gübre’nin neler ürettiği, hangi alanlarda faaliyet gösterdiğini konuştuğumuz İdris Candan, oldukça gelişmiş laboratuarlara sahip olduklarını ve tüm ürünlerinin yerli üretim olduğunu ifade etti.

Tüm ürünlerimizi kendimiz üretiyoruz, tamamı yerli üretim diyen Candan, “ Hammaddeleri kendimiz reçetelendirip, çiftçimize uygun ürünler üretiyoruz. Ülke genelinde teknik personellerimizle toprak analizleri, ürün takipleri ile verimi en üst seviyeye çıkaracak çalışmalara imza atıyoruz. “dedi.

Üretim gamının organik ürünler, kimyevi ürünler ve organik ürünlerle kimyevi ürünlerin karışımından doğan organomineral granül taban gübresinden oluştuğunu kaydeden İdris Candan,” Halk dilinde bilinan DAP gübresinin muadili olarak toprağın organik madde kapasitesini yükseltecek ürünler üretiyoruz. Makro elementleri organik madde ile kompleks hale getirip toprağın verim düzeyini artırıyoruz. Böylece toprağın ihtiyacı olan mineral ve elementleri tek bir noktadan karşılamasına olanak sağlıyoruz” diye konuştu.

TOPRAKLARIMIZIN VERİMİ DÜŞÜYOR

Tarım alanlarımızdaki topraklarımızın organik madde miktarının, sürekli kimyasal kullanmaktan dolayı eksildiğine ve bunun da verimi önemli ölçüde etkilediğini anlatan Candem Gübre yöneticisi İdris Candan, “Bu nedenle organik gübrelerin önemi daha da arttı. Topraklarımızın organik minarelerini ideal seviyesine çekebilmemiz için organik gübrelerin kullanımına yönelmemiz gerçeği gözler önüne serildi. Devletimiz de bunun öneminin farkına vardı ve bu yıl dekar başına 10 lira destek verme kararı aldı. Bu destek tarım üreticileri için çok önemli” diyerek, topraklarımızın yeniden yüksek verim kazanması için organik gübrelerin taşıdığı misyona dikkat çekti.

Tarım sektöründe yaşanan gelişmelerle birlikte ekim alanlarının da büyüdüğünü vurgulayan Candan, tamamen hayvan gübresi yaymanın zorlaştığını ve maliyetinin çok arttığını, granül hale getirdikleri organik madde kaynaklı kimyevi minarelerle kompleks gübrelerin kullanım kolaylığı sağladığını ifade etti. Çiftçiler bu sayede hem zamandan tasarruf sağlıyor hem de serpme makineleriyle topraklarına sağlıklı mineralleri ulaştırmış oluyor.

ÇİFTÇİLERE EĞİTİMLER VERİLİYOR

Ayrıca toz mpk dediğimiz suda çözünebilen toz gübremiz var. Genelde seracıların kullanıldığı ürünlerimiz son dönemde Anadolu çiftçisi tarafından da kullanılmaya başlandı diyen İdris Candan, çiftçilerin bu ürünlerin önemini anlaması için eğitim çalışmalarına ağırlık verdiklerini ifade ederek “Hem firmamız hem de Tarım İl-İlçe Müdürlüklerimiz tarafından çiftçilere yönelik verilen eğitim çalışmalarında, ekilen ürünleri beslemenin ne kadar önemli olduğunu anlattık, onların da besine ihtiyaç duyduğunu bilimsel verilerle ifade ettik. Deneme alanlarında ekimler yaptık ve bugün çiftçilerimiz bilinçlenerek bu tür ürünlere yönelmeye başladı”dedi.

TAMAMEN ORGANİK GÜBRELER

Bugün en büyük yanıldığımız nokta şu, bunların genel adı gübre. Ancak bunların asıl adı mineral. Topraktan çıkan, bazı aşamalardan geçirilip zenginleştirilen ve suda çözünebilir hale getirilip bitki tarafından kolay alınması sağlanan elementler diyerek organik gübrelerin bitkiler açısından taşıdığı hayati önemi vurgulayan Candem Gübre yönetisi İdris Candan,”Bu ürünler aslında bizim besin kaynaklarımız. İnsanın da oluşumu karbon, fosfor, potasyum ve kalsiyumdur. Toprağın yapısı da bu elementlerden oluşuyor. Bitkilerin de bu elementlere ihtiyacı var. Bitkinin gelişim anında çiçeğini oluşturabilmesi, meyvesini büyütebilmesi, kök yapısını geliştirebilmesi için, soğuktan ve stresten kendini koruyabilmesi için bazı maddeler sentezlemek zorunda. Bu sentezi yapabilmesi için de bu elementlere ihtiyacı vardır. Topraktan bu elementleri yeterli seviyeden alması gerekiyor. Bu noktada bizim ürünlerimiz devreye giriyor işte. Elementlerin fazla olduğu toprak bölgelerden hammaddeyi alıyoruz ve üreticinin toprağının ihtiyacı düzeyinde kompleksler oluşturup, en üst seviye verim verebilmesini sağlayacak noktaya getirmesine yardımcı oluyoruz. Böylece çiftçi, birim alandan en yüksek seviyede ve sağlıklı ürünler elde etmiş oluyor” diye konuştu.

SAĞLIKLI BİTKİ, SAĞLIKLI İNSAN

Ürettikleri organik gübrelerin, üstlendiğini görevi bitki beslemesi olarak nitelendiren Candan, bu konuda şunları söyledi: “İnsanın besin kaynağı, protein, yağ ve karbonhidrattan oluşur. Vücudumuz bu besin maddeleriyle büyüme hormonumuzu salgılar, safra salgılar, yaşamını idame ettirebilmek için ihtiyacı olan diğer hormonları ve yapıları bu ana maddeler sayesinde sentezler, oluşturur. Bitkiler de aynen böyledir. Bitkiye de ihtiyacı olan mineralleri tam verirsek en iyi verimi elde ederiz. Ancak ihtiyacı olan minerali tam olarak alamazsa, tam verim sağlayamaz ve sağlıklı ürünlerin bize ulaşması zorlaşır. Bunun adı bitki beslemedir. Toprakla buluştuğu andan itibaren hasata kadar bitkinin doğru beslenmesi gerekir. Uzman bir bitki besleme uzmanı danışmanlığında ürünlerimizle toprağını, bitkisini besleyen çiftçiler yüksek verime ve sağlıklı bir toprağa sahip olabilirler.”

Halk arasında doğal elemenler kullanılarak üretimen gübrelerde ilgili yanlış bir algının olduğuna dikkati çeken Candan, “ Organik gübreler kimyasal ürünler olarak biliniyor ancak bizim ürettiğimiz gübreler tamamen toprakta bulunan mineraller oluşuyor. Tıpkı insan gibi bitkinin de ihtiyaç duyduğu mineraller bunlar. Eczaneden aldığımız vitaminin içinde de kalsiyum var magnezyum var potasyum var, suyun içinde de var, balığın içinde de domatesin içinde de var. Eğer bunlar insan vücudunda tam yoksa, çinko eksilir, d vitamini eksilir bir çok şey eksilir. Vücudun bunları sentezlemesi için bu ana elementlere ihtiyaç duyar. Yediğimiz domateste bu ana elementler yoksa, karnımızı şişirmekten başka işe yaramaz. Biz ürünleri mineraller için tüketiyoruz. Çinkolu demirli mama almaya çalışıyoruz. Bizim mamanın içindeki çinkoya ihtiyacımız yok, bitkiden gelecek çinkoya ihtiyacımız var. Yani sonuç olarak bitkinin besin kaynağı olan bu elementleri toprağa vermeliyiz ki, bitki bu maddeleri sentezleyip bizim ihtiyacımız olan mineralleri üretsinler. Aslında doğru besleme ile bitkiyi değil insanı doğru beslemiş oluyoruz. Doğru beslenen bitki, bizim sağlığımız için gerekli olan elementlerin vücudumuza doğal yoldan girmesini sağlar. Ayrıca doğru beslenen bitki, çiftçinin de güzel verim almasını sağlar.Sağlıklı bir toplum için, para kazanan bir çiftçi için bu çok önemli bir konu” diyerek, bitkiyi doğru beslemenin önemine değindi.

SÜREKLİ TAKİP, KALİTELİ GETİRİYOR

Ürettikleri ürünlerin toprağa ve bitkiye verdiği katkıyı sürekli takipte olduklarını, laboratuar ortamında içindeki mineral seviyesini kontrol ettiklerini anlatan İdris Candan, “Bizim gübrelerimizden aldığı mineral ve elementlerle beslenen bitkilerin takibini yaparız. Laboratuvar ortamında içindeki mineral seviyelerini takip ediyoruz. Ürettiğimiz ürünler, sağlıklı bir nesil, sağlıklı bir toprak, sağlıklı bir bitki ve sağlıklı bir toplumun temelini oluşturuyor. Tarım ve sağlık bakanlığı tarafından denetlenen, onların kriterlerine göre üretilen ürünlerdir. Bunlar hayati ürünler. İnsan besin kaynağını bitkiler ve hayvanlardan oluşuyor. Düzgün bir bitki ile hayvanları da sağlıklı beslemiş oluruz. İnsan sağlığına zarar veren kimyasal ürünler bitkiye verilen zirai ilaçlardır. Onları da zamanında, bilinçle kullanıldığında zarar vermez ama bilinçsiz atılan ilaçlar kalıntıya neden oluyor” diye konuştu.

ÜLKE İÇİN EMNİYET SUBAPI

Yerli üretici olarak bu sektörde emniyet subapıyız diyen Candem Gübre Yöneticisi İdris Candan, “Böyle bir sektörde faaliyet gösterdiğimiz, ülkemizin üretimine katkı sağladığımız, insan sağlığına fayda sağladığımız için mutluyuz. AR-GE merkezimiz ve laboratuarımız var. Üniversite ile ortak çalışmalara imza atıyoruz. Bilinçli yapılacak tarımla, dünyanın en büyük tarım merkezi olabiliriz. Her şey eğitim ve bilinçten geçiyor. Akılcı, bilimle çalışmaya ihtiyacımız var. Bilen yapıyor, bilen kazanıyor.Piyasada kalabilmek için ürünün kaliteli olacak, ürünün satışından sonra takibini yapacaksın ve kalite seviyeni en üst seviyede tutmak zorundasın. Ürünün arkasını ararsan, fabrikadan çiftçiye ulaşan teknik personele kadar herkes işini düzgün yapmak zorunda kalır. Biz bunları yaparken çiftçi de kaliteli ürün üretmek için motivasyon sağlarsa, birim miktardan en yüksek kazancı sağlayabilir” dedi.

İLK İKİ İÇERİSİNDE

Türkiye’de irili ufaklı bakanlıkta tescilli 2 bine yakın firma var. Bizim segmentimizde ülke genelinde ilk üçe gireriz. Organomineral gübrede ise ülkedeki en iyi iki firmadan biriyiz diyen Candan, “85 bin metrekare arazi üzerinde 20 bin metre karelik kapalı alanda üretim yapıyoruz. Bizim derdimiz vatana millete faydalı ürünler yapmak, ülke ekonomisine katkı sağlamak. Üretirken aslında bizler birer tüketiciyiz. Esas olan tükettiğimiz birimden daha fazlasını üretmek zorundayız. Ancak bu şekilde başarı sağlayabilir. Tükettiğimizden azını üretiyorsak hem kendimize, hem ülkemize faydadan çok zarar vermiş oluruz. Candem Gübre’nin kuruluş felsefesini bu oluşturuyor. Daima ülkemizin tarımsal üretimine en üst seviyede katkı sağlamak, bilimsel çalışmalar yaparak doğal yollarla bitki gelişimini kaliteli noktalara ulaştırmak, çiftçimizin yüzünü güldürmek ve en önemlisi ülke ekonomisini katkıda bulunmak” diyerek Candem Gübre’nin tarım alanında önemli bir misyon üstlendiğini ve çağın gereklerine göre bilimsel yatırımlar yaparak ülkemizin organik gübre alanında dışa bağımlı olmadan topraklarından en üst seviyede verimi elde etmesini sağlamaya çalıştığını dile getirdi.

Üretimin Yıldızları yazı dizimizde farklı sektörlerden birçok firmaya yer verdik bugüne kadar. Konya sanayisinden güzel dönüşler aldık ve almaya devam ediyoruz. Bu hafta konuk ettiğimiz Candem Gübre’nin de aslında ülkemiz için ne kadar önemli bir noktada üretim yaptığını görmüş olduk. Geleceğin tarım ve enerji ekseninde şekilleneceğini düşünürsek, ürettikleri ürünler ülkemiz için hayati öneme sahip. Böylesine büyük bir yatırımı da liman bölgelerine değil de Anadolu’nun göbeğinde Konya’ya kurarak büyük bir risk almışlar ancak bugün sektörün en büyük aktörlerinden biri konumundalar. Doğup büyüdükleri şehirlerine ahde vefa göstermişler aynı zamanda. Gübre sektörüyle ilgili öğrendiğim en önemli şey şu oldu; eğer toprağa, bitkiye ihtiyacı olan besin kaynağını doğru oranda verirsek karşılığını fazlasıyla alırız. Gelecek hafta başka bir firmamızı tanıtacağımız yazımızda görüşmek üzere.