Konyalı isimden yapay süte destek: Büyük bir fırsat!

ABD’de inek kullanmadan üretilen dünyanın ilk tam yağlı inek sütü UnReal Milk, laboratuvar ortamında geliştirilerek piyasaya sunuldu. Konya Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Hulusi Ada, bu gelişmeyi değerlendirdi ve Türkiye için büyük fırsatlar sunduğuna dikkat çekti

UnReal Milk, memeli hücre kültürü teknolojisi kullanılarak üretiliyor. Geleneksel sütle birebir aynı bileşenlere sahip olan bu süt, Alpha-S1-Casein, Alpha-S2-Casein, Beta Casein, Kappa Casein gibi temel süt proteinlerini, yağları ve karbonhidratları içeriyor. Beyazhead Institute for Biomedical Research tarafından yapılan bağımsız testlerde, UnReal Milk’in moleküler düzeyde geleneksel sütle aynı olduğu doğrulandı. Ürün, tereyağı, peynir ve dondurma gibi süt ürünlerine dönüştürülebiliyor. Brown Foods’un üretim süreci, karbon emisyonlarını yüzde 82, su kullanımını yüzde 90 ve arazi kullanımını yüzde 95 oranında azaltmayı hedefliyor.

‘YAPAY SÜTÜN BİRÇOK AVANTAJI VAR’

ABD’de inek olmadan üretilen sütün, laboratuvar ortamında hücre teknolojisi ve mikrobiyal fermantasyon kullanılarak geliştirildiğini söyleyen Hulusi Ada, “Bu teknolojiler, hayvancılığın çevresel etkilerini azaltmayı, daha sürdürülebilir bir üretim modeli sunmayı ve hayvan refahını artırmayı hedefliyor. Özellikle geleneksel süt üretiminin neden olduğu karbon salınımı, su tüketimi ve arazi kullanımı gibi sorunlara çözüm sunabileceği için dikkat çekiyor” dedi. Laboratuvar ortamında üretilen sütün avantajlı olduğuna dikkat çeken Hulusi Ada, geleneksel hayvancılık sektörüne kıyasla daha az karbon ayak izi ve su tüketimi olacağını söyledi. Ada, “Bunun yanı sıra hayvanların sömürülmesini veya zarar görmesini engelleyen bir model olarak karşımıza çıkıyor ve en önemlisi küresel nüfus arttıkça geleneksel yöntemlerin yetersiz kalma riskine karşı çözüm sunuyor” diye konuştu.

‘TÜRKİYE BU TEKNOLOJİYE YATIRIM YAPMALI’

Konya Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Hulusi Ada, dünyada hızla yaygınlaşan laboratuvar ortamında üretilen süt teknolojilerinin Türkiye için büyük fırsatlar sunduğunu belirtti. Ada, bu yeni teknolojilerin, hem çevresel hem de ekonomik açıdan önemli avantajlar sunduğunu ifade etti. Hulusi Ada, ABD'de inek kullanmadan üretilen dünyanın ilk tam yağlı inek sütü UnReal Milk'in piyasaya sunulmasının ardından, Türkiye'nin bu teknolojilere yatırım yaparak küresel süt ve süt ürünleri pazarında avantaj sağlayabileceğine işaret etti. Ada, “Türkiye, hayvancılık ve süt ürünleri üretiminde önemli bir ülkedir. Ancak, bu yeni teknoloji yaygınlaşırsa yerel üreticiler ciddi bir rekabetle karşılaşabilir” diyen Ada, bu alanda yatırım yapılmadığı takdirde teknolojiye erişimin sınırlı kalabileceğine dikkat çekti. Türkiye'nin bu teknolojilere yatırım yaparak küresel pazarda rekabet gücünü artırabileceğini ifade eden Ada, "Aksi takdirde bu teknolojilere erişim sınırlı kalabilir, yerel üreticiler rekabet gücünü kaybedebilir" şeklinde konuştu.

‘KÜRESEL PAZARDA OLMALIYIZ’

Türkiye’nin bu tür teknolojilere yatırım yaparak kendi pazarını genişletme ve ihracat için fırsatlar oluşturma şansı bulunduğuna vurgu yapan Ada, şunları kaydetti: "Türkiye, laboratuvar ortamında üretilen süt gibi yenilikçi teknolojilere yatırım yaparak küresel pazarlarda güçlü bir konum elde edebilir. Bu alanda atılacak adımların sadece Türkiye'nin yerel pazarına değil, aynı zamanda dış ticaretine de katkı sağlayacak.”

‘ÇEVRESEL FAYDASI ÇOK’

Laboratuvar ortamında süt üretiminin çevresel sürdürülebilirlik açısından büyük faydalar sağladığını söyleyen Hulusi Ada, bu teknolojilerin karbon salınımı, su tüketimi ve arazi kullanımını önemli ölçüde azaltma potansiyeline sahip olduğunu vurguladı. Ada, konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Türkiye’nin, çevresel sorunlarla başa çıkmak ve küresel trendlere uyum sağlamak için bu alandaki gelişmeleri yakından takip etmesi büyük önem taşıyor. Sürdürülebilir tarım ve gıda teknolojilerine yönelmenin Türkiye için stratejik bir adım olacak”

‘ÜRETİCİLER ZOR GÜNLERDEN GEÇİYOR’

Konya’nın Sarayönü ilçesinde süt sığırcılığı yapan Bekir Öcal ise sektörün içinde bulunduğu zorlukları anlattı. Öcal, “Daha önce yapay et haberleri çıkarken ‘Olur mu öyle şey?’ diyorduk. Ama şimdi Avrupa’da, ABD’de marketlerde satılıyor. Yapay süt de raflarda yerini aldı, şaşırmadım. Ülkemizde süte ilgisizlik var. Ne devlet ne sanayici umursuyor. Maliyetlerimiz her geçen gün artıyor. Şu an 17.15 TL olan soğuk süt için maliyet önerisinde bulunan Ulusal Süt Konseyi fiyatları sabit tuttu. TÜSEDAD, maliyetler artarken 1 litre süt için 25,20 TL önerdi ama kimse dikkate almıyor” diye konuştu. Öcal, üretim koşullarını ise şöyle özetledi: “Yeraltı suları bitme noktasında, yemin çuvalı 750 lira. Bu iş sürdürülebilir değil. Karkas et fiyatları 500 liraya dayandı, inek kesim 400-420 lira. Köylüler ineklerini kestirip kurtuluyor. Avrupa’dan hayvan almaya giden bir arkadaşım, orada da hayvan sayısının azaldığını, süt ve et fiyatlarının yükseldiğini söyledi. İneklerin metan gazı iklim değişikliğine neden oluyor diye haberler var. Bu şartlarda inek kalmaz, bazıları küçükbaşa döndü. Allah sonumuzu hayır etsin.”