Konya’da 1834 yılında barut üretimi yapan fabrikanın fotoğrafı ortaya çıktı!

Şeffaf, renksiz, kokusuz, tuzlu ve biraz acı lezzetli, havada bozulmayan billurlar veya beyaz billursu bir tozdan oluşan, eskiden barut yapımında kullanılan güherçilenin Konya’da da üretildiği ortaya çıktı. Özellikle savaş sırasında kendisine çok ihtiyaç duyulan güherçile o dönemlerde sadece Konya’da değil, Ankara, Aksaray, Akşehir ve Kayseri’de de üretiliyordu. 4 şehirde üretilen güherçileler, İstanbul baruthanesine gönderildi. Kullanımı daha ziyade Haçlı Seferleri sonrasında artan barutun İslam dünyasında yaygınlaşması ise Osmanlı Devleti zamanına denk geldi. Bu dönemde hızla yaygınlık kazandı. Önemine binaen güherçile konusu Osmanlı Devleti tarafından üzerinde durulan mühim konulardan biri oldu.

OSMANLI DÖNEMİNDE KONYA’DA OCAKLAR VARDI

İlk defa Çinliler tarafından bulunduğu ve oradan da bütün Asya coğrafyasına ve Avrupa kıtasına yayıldığı öne sürülen barutun savaş malzemesi haline gelmesi değerinin artmasına ve aranılan bir madde olmasına neden oldu. Konya’da Osmanlı döneminde güherçile işlemek üzere kârhaneler kuruldu. Konya’da kurulan ocaklarda önemli bir üretime imza atıldı. Bu üretim zamanla azaldı. Konya, Kayseri’de bulunan güherçile fabrikalarının imalatının giderek azalması Baruthane-i Âmireyi yakından ilgilendirdi.

HEM BÜYÜKLÜK HEM DE ÜRETİMİYLE ANADOLUDA ÖNEMLİ FABRİKA

Aradan geçen yüzyıllar sonra Konya’da bir güherçile fabrikası daha açıldı. Bu fabrika, 1834 yılında yapıldı. Konya güherçile fabrikasının Konya’nın ilk sanayi tesislerinden biri olduğu biliniyor. Fabrikanın bugünkü Kızılay Hastanesi’nin bulunduğu yol üzerinde Larende’de faaliyet gösterdiği biliniyor. Merhaba Gazetesi’nin o fotoğrafa ulaşması, Konya’nın sanayi anlamında ne kadar köklü bir tarihe sahip olduğunu bir kez daha gün yüzüne çıkardı. 190 yıl önce Konya’da fabrika kurularak güherçile üretilmesi şehirde savunma sanayisine verilen önemi gözler önüne serdi. Konya güherçile fabrikasının o dönem hem büyüklük hem de üretim kapasitesi anlamında en büyük fabrikalardan biri olduğu belirtildi.

GÜHERÇİLE NEDİR?

Simgesi KNO3 olan, doğada özellikle Hindistan’da ve Mısır’da bulunan, tarımda gübre, hekimlikte ilaç olarak kullanılan, barut gibi patlayıcı maddeler yapımına yarayan, ak renkte ve billur durumunda bileşik bir maddedir.