Fıkıhi sorular ve cevaplar
S.1) Hocam; Konya dışından arıyorum. Kardeşim virüsten vefat etti. 8-10 kişi vardı Namazını kıldık. Tabutla kabre koydular, kepçeyle toprağı attılar. Bunun Dinî yönden bir sakıncası var mıdır? Açıklar mısınız?
C.1)
Hanefi Mezhebine göre; cenazeyi normal şartlarda tabutsuz kefenle toprağa gömmek gerekir. Tabutla gömmek mekruhtur. Yalnız kabrin zemini yumuşaksa ıslaksa o takdirde tabutla konulabilir. Yalnız şu anda olağan üstü şartlar vardır. Virüslü ölen bir cenaze açıktan normal zamanlardaki gibi gömülürse bulaşma tehlikesi vardır. Allah (C.C) Kur’an-ı Kerim’de Bakara Suresinin 195. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyurur: “Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın (koruyun)” Tedbir almakta Allah’ın bir emridir.
Şafii Mezhebine göre; ölüyü tabut içinde gömmek mekruhtur. Yalnız toprak yumuşak, ıslak, nemli ise tabutla konulabilir, kadınsa da tabutla konulabilir.
Kaldı ki olağanüstü şartlar var, tabutla konulması mecburiyettir, caizdir.
S.2) Hocam; Kabirlerin üzerine basılıyor, kabir üzerine oturuyorlar. Bu caiz midir? Açıklar mısınız?
C.2)
Hanefi Mezhebine göre; kabir üzerine oturmak, kabirleri çiğnemek mekruhtur, doğru değildir. Ebu Hureyre (R.A) şöyle bir Hadis-i Şerif rivayet ediyor: Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurdu “Sizden birinizin ateş üzerine oturup elbisesini yakıp ateşin canına tesir etmesi (yakması) kabir üzerine oturmasından daha hayırlıdır.” (Ebu Davud – Nesei)
Şafii Mezhebine göre; yukarıdaki Hadis-i Şerif baz alınarak kabir üzerine oturmak mekruhtur. Yalnız İmam-ı Azam’a göre kabrin bir tarafına oturmanın bir sakıncası yoktur, mekruh değildir.
S.3) Hocam; Cenazelere kadınlar da geliyor, namaz kılıyorlar. Kabirleri ziyaret ediyorlar. Ben bir kitapta okudum; Peygamber Efendimiz (S.A.V) kadınların kabir ziyaretlerini yasaklamış. Merak ediyoruz açıklar mısınız?
C.3) Peygamberimiz (S.A.V) ilk yıllarda kadınlara kabir ziyaretini cahiliye adetleri tekrar eder endişesi ile yasaklamıştı, sonra tekrar serbest bıraktı.
İbni Ebu Müleyke şöyle anlatıyor: Bin gün Hz. Aişe (R. Anha) Validemiz kabristandan geliyordu
- Nereden geliyorsun? Ey Müminlerin annesi diye sordum
- Kardeşim Abdurrahman’ın kabrini ziyaretten geliyorum deyince bende merak edip sordum.
- Peki! Peygamber Efendimiz (S.A.V) kadınlara kabir ziyaretini yasak etmemiş miydi? Bu yasağı Sen daha iyi biliyorsun dedim.
- Evet, Peygamberimiz (S.A.V) yasaklamıştı ancak daha sonra ziyaret edilmesini emretti diye cevap verdi. (İbni Mace)
Cumhur Ulemaya göre; kadın İslam’a göre uygun vaziyette, kıyafette, erkeklere karışmadan ziyaret eder, sünnettir. Onlarda ibret alacaklardır.
S.4) Hocam; Bir yerde tartıştık. İki bayram arasında nikâh kıyılmaz, kıyılırsa da nikâh olmaz dendi Açıklar mısınız?
C.4) Böyle bir inancın İslam’da yeri yoktur. İngiliz casusu Heper Konya’da imamlık yapmış, Kapu Camiinde vaaz etmiş vaazın içerisinde bir cümle söylemiş. “İki bayram arasında nikâh kıyılmaz. Hacca giden birisi endaze (metre) terazi tutmayacak, esnaflığı bırakacak” gibi sözleri İslam’ı bozmak için kasıtlı söylenmiştir.
Kireç ocağı çalıştıranlara, Taş yakan baş yakar diye söylemişler. İşte bu tip batıl inançlar müşrikler tarafından içimize sokulmuştur.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) Hz. Aişe ile iki bayram arasında evlenmiştir. Evlilik için yasak bir ay yoktur. Yalnız bayram Cuma Gününe denk gelirse Bayram Namazı ile Cuma Namazı arası yakın olduğu için zifafa girilirse Cuma Namazını kaçırırlar düşüncesi ile belki o dar saatte zifaf yapmamışlardır.
S.5) Hocam; Biz buğdayı, arpayı tüccara veriyoruz. 3 ay sonra parayı alırken buğdayı o günkü fiyattan parasını alıyoruz, verirken fiyatı belirtmiyoruz. Bu alış veriş caiz midir? Açıklar mısınız?
C.5)
Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre veriyoruz.
Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; her hangi bir malın fiyatını belirlemeden 3ay 5 ay sonra fiyatı neyse ona göre paramı alırım diyerek satmak ve satın almak caiz değildir. Böyle bir muamelede bulunmak haramdır, bundan kaçınmak şarttır. Yalnız şöyle olabilir; bir malın fiyatı peşin 1.000.- TL 3 ay sonra 1.100.-TL diyebilirsin. Yani veresiye satabilirsin, fiyatının belirlenmesi şarttır. Bu tür alış verişlerin piyasada yaygın olduğunu duyuyoruz. Allah’ını seven, cennet, cehenneme, hesap gününe inanan bir insan haram olan alış verişi yapamaz, yaparsa da sonucuna katlanır.
S.6) Hocam; babam virüslü hasta, antikorlu ilaç lazım, birkaç kişi bulduk ancak yüksek fiyat istiyorlar. Parayla kan satın alınır mı? Açıklar mısınız?
C.6)
Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; insan mükerremdir ve çok değerlidir. Onun cüzü sayılan kanın satılması haramdır. Ancak parası bağışlanabilir. Siz o antikorlu kanı almak zorundasınız, hayat kurtaracağı için alabilirsiniz. Zaruretler mahsurları kaldırır.
S.7) Hocam; Bir vakfa veya derneğe hibe edilen mal geri alınabilir mi? Sahibi muhtaç olsa o malı alabilir mi? Açıklar mısınız?
C.7) Bir malı vakfa, derneğe veya bir şahsa hibe ettik, sonra ondan geri dönüş olmaz, o malı geriye alamaz. Hibe edilen bir gayrimenkulü geri almaya müracaat etse bu onun için caiz olmaz. Bir kimse hayatta iken bir gayrimenkulü bağış yapsa, o mal kendisinden çıkmış sayılır, o malda hakkı olmaz. Verilen özel veya tüzel kişinin mülkü sayılır, artık ondan geri dönemez.
S.8) Hocam; Biz bayanlar evimizde namaz kılarken çorap giyecek miyiz? Çorapsız namaz kılamaz mıyız? Benim kızım Kur’an kursunda okuyor. Anne çorapsız namaz kılma diye beni zorluyor. Açıklar mısınız?
C.8) Biz cevabımızı Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre vereceğiz.
Hanefi Mezhebine göre; Müslüman ve hür bir bayanın el ve yüz dışındaki yerleri avretidir. Ayaklar ise fıkıhta tartışma konusudur. En iyisi şüpheden kurtulmak için bayanlar çorapla namazlarını kılsınlar.
Şafii Mezhebine göre; Kadınların ayakları da haramdır. Namaz kılarken çorap giymeleri şarttır. Çorapsız namaz olmaz.
S.9) Hocam; Günah işleyen bir imamın arkasında namaz kılınır mı? Açıktan faiz alıp verenin arkasında namaz kılarken içimize sinmiyor. Hocam sen imamsın faiz haramdır diyorsun, ancak kendin faiz alıyorsun diye söylüyoruz. Zaruret faiz almayı mubah kılar diyor. İzah eder misiniz?
C.9) İslam’da cemaatle namaz kılmak önemlidir. Cemaatle kılınan namazın sevabı 27 derece daha fazladır. Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurur: “Cemaatle kılınan namaz yirmi yedi derece daha eftaldir.” (Kaynak: Müslim)
Aşikâre günah işleyen, haram olan bir günahı (faiz gibi) helal gibi işleyen bir imamın, imamlık yapanın imamlığı tahrimen Mekruhtur. Yakınınızda başka bir cami varsa namazlarınızı orada kılabilirsiniz. Ancak yakında cami yoksa cemaatle namaz kılın caizdir.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurur: “Allah’a itaat eden veya etmeyen her müminin arkasında namaz kılın” (Kaynak: Ebu Davud)
Başka bir Hadis-i Şerifte ise: “Takva sahibi yahut fasık herkesin arkasında namaz kılın” (Kaynak: Buhari –Müslim – Ahmed Bin Hambel)
Küfür noktasında olmayan bir kimsenin arkasında namaz kılınır.
Fi emanillah maas Selame
Dua ve Selamlar. 17.11.2020
Ali Galip DOĞAN/İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı
İletişim-Tel: 0 (332) 3524213 veya 0 (505) 772 15 93-94
Posta:[email protected]
Facebook: Ali Galip Doğan
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.