Emniyet Kemeri 111 Yaşında

Otomobillerde kullanımı, 1920'lerin sonunda birkaç Amerikalı doktorun kendi araçlarında kullanımı ile başlayan emniyet kemeri, 111 yaşına girdi. Üç noktadan bağlantılı emniyet kemerinin endüstriyel girişi ise 1959'da Avrupalı bir otomobil üreticisinin kullanımı ile başladı. Emniyet kemeri, Türkiye’ye ise 27 yıl sonra 1986'da şehirlerarası yollarda, 1992'de ise şehir içinde zorunlu hale getirildi. Yasal zorunluluğa rağmen Türkiye'de kemer kullanımı çok düşük.

Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, Trafik Kanunu’nun, sadece belirli sürücüler ve yolcular için emniyet kemeri kullanma şartı getirdiğini belirtti. Prof. Dağlı, “DSÖ’nün “istisnasız her yolcu ve sürücü için emniyet kemeri bulundurma ve kullanma” tavsiyesi ile uyumlu değildir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 78. Maddesi (b) bendinde yer aldığı şekli ile “Şehirlerarası otobüslerde (sınıf III) arka koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil en ön ve önünde boşluk olan arka koltuklarda, önünde boşluk olan kapı önü koltuklarında; iki katlı şehirlerarası otobüslerde merdiven önü, en ön ve önünde boşluk olan en arka koltuklarda, masa etrafında bulunan koltuklardan aracın gidiş yönüne doğru olanlarda oturan yolcular için emniyet kemeri, bulundurulması ve kullanılması mecburidir" yazılıdır ve bu maddede yer aldığı üzere aynı araç içindeki yolcular için oluşturulan bu ‘istisnalar’, can güvenliği ve insan hakları açısından da kabul göremez niteliğindedir.” dedi.

John Hopkins Üniversitesi’nin Mayıs 2014’de Ankara ve Afyon illerinde yaptığı istatistiki çalışmada, sürücülerde emniyet kemeri kullanma oranını Ankara için yüzde 37.6, Afyon’da taksi sürücüleri için yüzde 20, otobüs sürücüleri için yüzde 10, kamyon sürücüleri için yüzde 30, Ankara’da ise tüm bu grup araçların sürücüleri için yüzde 5’in altında kullanım oranı bildirmiştir. Ön koltuk yolcuları açısından Ankara’da yüzde 33.2, Afyon’da ise yüzde 32.8, arka koltuk yolcuları içinse emniyet kemeri alışkanlığının hiç olmadığı bildirilmiştir.

"TOPLUM CEZALARIN ARTMASINI DESTEKLİYOR"

Geçtiğimiz ay açıklanan Küresel Yol Güvenliği Programı’nın anket sonuçları, daha kararlı emniyet kemeri kanunları ile daha yüksek cezaların desteklendiğini gösteriyor. Sağlık Enstitüsü Derneği Yol Güvenliği Programı Direktörü Tanzer Gezer, konuya ilişkin şunları söyledi: "Türkiye’de toplumun büyük çoğunluğu, 1995 yılından önce üretilmiş araçların arka koltuklarında emniyet kemeri bulundurulması, şehirlerarası otobüslerde emniyet kemeri bulundurulması ve yolcuların bunları takma zorunluluğu ile ilgili kanundaki istisnaların sona erdirilmesini destekliyor. Aslında çoğu insan, Türkiye’deki emniyet kemeri kanununda istisna olmaması gerektiğine inanıyor. Emniyet kemeri takmayanlara veya çocuk koltuğu kullanmayanlara verilen cezaların artırılmasını şiddetle destekliyor. Yaptırımların artırılması, anket katılımcıları tarafından kazaları azaltma ve sürücüleri trafik kurallarına uymaya teşvik etme açısından iyi bir yol olarak görülüyor. Toplumun büyük çoğunluğu (yüzde 85) emniyet kemeri takmayan sürücülere ve yolculara kesilen cezaların 166 TL’ye çıkartılmasını destekliyor.” Gezer, üçte ikisi, daha yüksek cezaların emniyet kemeri takılmasını teşvik edeceğini söyledi. Böylece kazalarda yaralanmalar ve ölümlerin azalacağını ifade etti.

CİHAN