Çiğ köftede sağlık riski

Türkiye'de hızlı yayılan çiğ köfte furyası, Konya'da da başlı başına bir sektör oluşturdu. Konya halkının damak tadı olarak sevmesine rağmen çiğ köftenin sağlık açısından riski büyük. Bu noktada Tarım Müdürlüğü denetimlerini gerçekleştirirken, sağlıkçılarda hijyene dikkat çekiyor.

Ülke genelini son birkaç yıldır çiğ köfte furyası sardı. Sayıları sürekli artan çiğ köfte dükkanları başlı başına bir sektör haline gelmiş durumda. Konya'da yoğun olarak tüketilen çiğ köfte ise sağlık açısından büyük riskler de oluşturuyor. Bu anlamda Türk Gıda Kodeksi içine de alanın çiğ köftede hijyen oldukça önemli. Eğer gerekli hijyen şartları ve yapımında yönetmelikte belirtilen kuralların dışına çıkıldığını sağlık açısından ciddi riskler oluşturabiliyor.

TÜRK GIDA KODEKSİ İÇİNDE YER ALDI

Sağlık açısından büyük risk oluşturan  çiğ köfte furyası noktasında Sağlık Bakanlığı ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da gerekli tedbirleri almaya başladı. Çiğ köfte Türk Gıda Kodeksi içinde yer aldı. Buna göre çiğ köftede sitrik asit haricinde tüm katkı maddelerinin kullanımı yasaklandı. Tüm çiğ köfteciler 01.08.2013 tarihinden itibaren bu uygulamaya zorunlu olarak geçti. Yine kamu denetimlerde numune alınacak ve laboratuvar ortamında analizi yapılıyor. Bu analiz sonucunda katkı maddesi tespiti edilirse ürün toplama ve 13 bin TL idari para cezası uygulananıyor.

İMALATÇI KENDİSİNİ DENETLETİYOR

Diğer yandan Konya İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de düzenli denetimlerini sürdürüyor. Çiğ köfte imalatı yapan 3 firmanın olduğu Konya'da yetkililerin ibaresiyle denetim HACCP yani Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları olarak bilinen denetim otomasyonu ile yapılıyor.  HACCP ile imalatçıların düzenli olarak ürünlerin laboratuvarlara göndererek incelettiklerini ve onaylattıklarını ifade eden yetkililer, “Biz de onların analiz raporlarını dikkate alarak denetimlerimizi yapıyoruz. Yönetmeliğe aykırı bir durum tespit ettiğimiz takdir ise her türlü yasal işlemleri uyguluyoruz. Bizim için önemli olan hijyen ve gıda kodeksine uyup uymadığıdır. Eğer gerekli şartları sağlamamış ise işletmeye 12 bin 850 lira idari para cezası kestiğimiz gibi hukuksal süreçte başlatıyoruz” dedi.

ETLİ ÇİĞ KÖFTE ETSİZE GÖRE DAHA TEHLİKELİ

Firmalardan birinin etli çiğ köfte imalatı yaptığına dikkat çeken yetkililer, şunları kaydetti: “Etli çiğ köfte etsiz çiğ köfteye göre sağlık açısından daha riskli. Et çiğ olarak tüketildiği için çaşetli mide ve bağırsat rahatsızlıklarına yol açabiliyor. Konya'da etli çiğ köfte imalatı yapan bir yer var. Orası de eti pişirerek imalat gerçekleştiriyor. Çiğ köfteyle ilgili denetimlerimiz sürüyor. Ancak sağlık açısından tereddütü olan işletmeler hakkında vatandaşlarımız Alo Gıda Hattı 174'ü arayarak şikayetlerini bildirebilirler”  dedi.

ÇİĞ KÖFTEDE HACCP TEHLİKESİ

Diğer yandan HCCP olarak bilinen denetim otomosyonu da ciddi tehlike oluşturuyor. İmalatçıların sisteme göre düzenli olarak çiğ köftelerini laboratuvarlara göndererek inceletmesi ve Tarım Müdürlüğü yetkililerinin de bu denetim sonuçlarına riayet ederek rapor düzenlemesi gerçek anlamda bir denetim sağlamıyor. Çünkü firmalar denetime gönderecekleri numaneyi yönetmeliğe göre hazırlıyabilme riski yüksek. Yetkililerin de işletmelerin yaptırdıkları analiz raporlarına bağlı kalmaları da tehlikenin boyutunu daha da arttırıyor, bu nedenle vatandaşlar, numune inceletmelerinin Tarım Müdürlüğü tarafından yapılmasının gerektiğini belirterek, “Düzenli denetim baskınlarıyla ürün numunelerini yetkililer inceletmeleri. Firmanın raporlarına bakıp sağlık açısıdan bir risk yoktur raporu tutmaları sorunu çözmemektedir. Her yerde çiğ köfte dükkanları açılıyor. Yüzlerce kilo çiğ köfte satılıyor. Burada insan sağlığı önemlidir ve insan sağlığı da işletmelerin eline bırakılmamalıdır” ifadelerini kullandı.

ÇİĞKÖFTE’DE HİJYENE DİKKAT

Kış aylarının gelmesiyle birlikte tüketimi artan, Türk kültürünün en sevilen yemeklerinden çiğköfte; gerekli hijyen koşulları altında hazırlanmamışsa ciddi riskler taşıyor. Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde açılan etsiz çiğköfte dükkanlarıyla ve perakende satışı yasak olması nedeniyle genelde evlerde hazırlanan etli çiğköfte sunumlarıyla damak tadımızın vazgeçilmez yemeklerinden birisi haline gelen çiğköfte de aşırı acı ve çiğ et kullanımının sağlık açısından zararlı olduğunu belirten Konya Özel Selçuklu Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. Hasan Tahir Canbaz, “ Çiğ et üzerinde birçok parazit bulunur. Bu parazitler ancak pişirme tekniğiyle yok edilebilir. Etli çiğköfte tüketimi ise kişileri çiğ et üzerindeki parazitlere mağruz bırakır. Bu parazitlerin kişilerin barsak sistemine yerleşir ve kişinin sağlığına ciddi zararlar verirler. Hastalık kendini hafif kas ve eklem ağrıları, halsizlik, yorgunluk, lenf düğümlerinde şişlik gibi belirtilerle gösterebilir. Bu hastalık özellikle hamile, çocuk ve yaşlılar için ciddi bir sağlık sorununa dönüşebilir. Bu nedenle bir hekim olarak etli çiğ köfte tüketimini önermiyorum. Bunun yanı sıra etsiz çiğköfte daha masum bir gıda olmasının yanı sıra etsiz çiğ köfteyi tüketmek isteyen vatandaşlarımız da hijyen kurallarına uygun hareket eden işletmelerden alışveriş yapmalı ve çok fazla acı tüketiminden kaçınmalıdırlar” dedi.  

ÇİĞKÖFTE’DE NELERE DİKKAT EDİLMELİ

Dr. Tahir Canbaz, Çiğ köftenin yapılışı sırasında hijyenik koşulların çok önemli olduğunu yemeği yapan kişinin elinin temiz olması, eldiven kullanılması, köfte malzemelerinin sağlıklı koşullarda hazırlanması gerektiğini vurguladı. Dr. Canbaz, bunun dışında köftede illaki çiğ et kullanılacaksa etin yeterince dinlenmiş ve dondurulmuş et olması gerektiğini belirtti. Dr. Canbaz, yeşilliğin temiz suyla iyice yıkanması, bulgurun sağlıklı olmasına dikkat edilmesi gerektiğini de notlarına ekledi.