Altın kadar kıymetli

Geçtiğimiz yıl yaz aylarında tonu 150-180 TL olan saman, şimdilerde 250-300 TL arasında satılıyor. Saman fiyatının yüksek olmasından alan da satan da memnun değil

Besicilerin büyük ve küçükbaş hayvanlarını beslemek için kullandıkları, hububatın sapının öğütülmesiyle yapılan samanın fiyatı her geçen gün artıyor. Saman satışının yoğun olarak yapıldığı Karaman Yolu üzerinde bulunan Saman Pazarı’na özellikle ova köylerinden saman getiriliyor. Saman ticareti yapanlar, köylerinde harmanını kaldırdıktan sonra kalan sapı öğüten çiftçilerden ücreti karşılığında saman alıp, pazarda besicilere satıyor. Fakat son dönemde samanın semeri ile seksene vardığını söyleyen samancı esnafı, çiftçinin yazın tonunu 150-180 TL’ye verdiği samanı şimdilerde 250-300 TL arasında sattığını, kendilerinin de kâr elde edebilmek için biraz ekleme yaptıklarında saman fiyatlarının 300-350 TL’ye ulaştığını söylüyor.

TONLA DEĞİL ÇUVAL ÇUVAL GİDİYOR

22 senedir samancılık yaptığını belirten Hacı Hüseyin Tok, doğu illerinde besicilik yapanların samanı Konya’dan alması ile birlikte saman fiyatlarının bir anda yükseldiğini söyledi. Tok, “Doğudan gelenler bizi araya sokmadan direkt üreticiden saman temin etti. Çiftçi de onlara daha yüksek fiyattan saman sattı. Sonra onlar gitti ama saman fiyatı düşmedi. Bundan önce saman çok düşüktü. Doğu’da kış şartları daha uzun sürdüğü için saman erken bitiyor. Bir de bizim kadar geniş tarım alanları olmadığı için geliyorlar. Şu an Konya’da da çok fazla saman yok. Saman az kaldığı için de fiyatlar yükseldi. Bundan çok değil 6 ay öncesine kadar 150 TL’ydi samanın tonu. Şimdi piyasa yükseldi. Ama saman satın alan yok. Fiyat yüksek olduğu için tonla değil, çuval çuval satılıyor. Ben 4 gündür burada bekliyorum. Daha tek müşteri gelmedi. Burada müşteri gelinceye kadar beklemek zorundayım. Yerinde alınışı çok pahalı. Ben yerinden 240 liraya alıyorum. Burada zarar etmemek için 300 liraya satmam gerekiyor. Bir kamyon dolusu satarsam 100 lira bana kalıyor” dedi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın tarım ve hayvancılık politikasını da eleştiren Hacı Hüseyin Tok, “Tarım Bakanı buğday desteklemesini verdi, mazot desteklemesini verdi. Ama buzağı destekleme parasını vermedi. Bunun için besici ne samanını alabiliyor, ne yemini alabiliyor. Yemciye bir ton borcu olmuş. Tarım Bakanlığı bu desteklemeyi veriverse borcunu ödeyecek, yemini, samanını alacak hem kendisi rahatlayacak, hem piyasa rahatlayacak. İkinci konu da süt fiyatlarının çok düşük olması. Bakan diyor ki şunu yapacağız, bunu yapacağız. Lafla peynir gemisi yürümez. Yapamıyorsa bıraksın. Biz onu desteklediysek bizim istediğimizi yapacak. Yapamıyorsa da çekip gidecek” diye konuştu.

BİZİ MAZOT BİTİRİYOR

Köyünde tarlaları olduğunu fakat bu yıl maliyetlerin yüksek olması nedeniyle tarlasını ekemediğini söyleyen Halil Ulus da, “Bizi mazot bizi bitiriyor. Ekinimizi ekemiyoruz. Gübremizi atamıyoruz, tarlamızı süremiyoruz. Peki ne yapacak bu çiftçi? Mazotun litresi 4 lirayı aşmış. Benim tarlalarım köyde boş duruyor. Mazot bizi bitiriyor. Amele parası, satın alma parası, amele parası derken karı kediye yüklüyoruz. Yapacak bir işimiz olmadığı için, çiftçi olduğumuz için illa ki toprakla uğraşmamız gerekiyor. Mazot fiyatları biraz düşse bizim de maliyetlerimiz düşer. Bu yıl kış şartlarının daha çetin olması da bize olumsuz yansıdı” diye konuştu.

Saman ticareti yapan Halil Tombul da, samanın kendilerine üreticiden pahalı geldiğini, maliyeti kurtarmak için saman fiyatını yüksek tuttuklarını, hal böyle olunca samanı uzun süre satamadıklarını söyledi. Tombul, “10 gündür Saman Pazarı’nda bekliyorum. 10 günde sadece 6 çuval saman sattım. Eve ekmek parası dahi götüremiyorum. Bunun adı bu işi bırak git demekten başka bir şey değildir” ifadelerini kullandı.

BESLEYEMEDİĞİM İÇİN HAYVANLARIMI SATTIM

Uzun yıllar besicilik yaptığını ve son dönemde artan maliyetler nedeniyle besleyemediği için elindeki hayvanların büyük bir bölümünü sattığını belirten besici Ramazan Nur ise, “Saman Pazarı’na saman satın almak için geldim ama hal ortada. Saman fiyatları çok yüksek. Bu nedenle saman alamıyorum. Şu an 5-6 tane besim kaldı. Yem pahalı, saman pahalı… Saman almaya geldim en ucuzu 300 lira ben nasıl alayım samanı. Bu işten vazgeç der gibi bir şey yapıyorlar. 6 tane besim var, 2 çuval saman ve yemi üç öğün veriyorum. Bir ton saman en fazla on gün gidiyor. Günlük 6 hayvana en az 10 lira harcıyorum. Böyle giderse bırakacağım. Bugün saman alamadım. Daha ucuz saman alabilir miyim diye bekliyorum. Büyük kamyonları alamıyorum. 2-3 ton saman alacağım, param buna yetiyor ama parça saman da bulamıyorum. Az bir saman alıp yedireceğim, bitince bir daha alacağım” dedi.

RASİM ATALAY